Жаңа маусымда не жаңалық?

Шындығында барлық бұқаралық ақпарат құралдары секілді телерналар да қазір өте күрделі кезеңді бастан кешіріп жатыр. Ол, әрине, көрерменге қатысты мәселе. Газетке жазылу көңіл көншітпейді, журнал оқылмайды, телеарна көрермендерге зәру, радионы да тыңдайтындар қатары азайды. Кешегі көрермен мен оқырман бүгінде әлеуметтік желілер: YouTube, Instagram, Facebook-ке үдере көшкен. Бірақ, жаңа телемаусымдағы жаңалықтар бұл қаупімізді біраз сейілткендей. Бүгін «Хабар» және «Qazaqstan» телеарналарындағы жаңа телемаусым туралы шолып өткенді жөн көрдік.

Телеарналар – үлкен тәрбие құралы. Телевидение – жиырма бірінші ғасырдың ең бас­ты әрі ең күшті құралы десек те болады. Ендеше, телесаясатты уыста ұстау – ел үшін көп нәтиже береді. Әсіресе, телеарна өнімдерін саралап, бағалайтын, ақиқатты айтатын көркемдік кеңес болғаны жөн. Телесаясатты қалыптастыруға осы көркемдік кеңес мұрындық болып, ықпал етуі тиіс. Телеарналардағы басқару жүйесіндегі, телебағдарламар жасаудағы, қазақ тілінің үлесі, телевизия­дағы идеология, телесаясат секілді күрмеуі көп күрделі мәселелер үнемі басты назарда болуы тиіс. Телевизия саласында алға басып, жұрттың жанымен үйлесім табатын тұшымды дүние тарту еткен арна ғана бәсекеге қабілетті бола бермек. Қандай бағдарлама, хабар болмасын бәрі де ұлттың болмысы мен мінез-құлқымен үндесіп келуі керек. Нағыз ел көретін бағдарлама жасау – оқиға.

Оны шығармашылық әлеуетіне қарай іске асыратын телеарналардағы ұжым болуы керек. Ұлттық мүддені ойлаған телеарна қоғамның алдында жауап береді, халыққа қызмет етуі тиіс.

 «Хабардан» НЕ ХАБАР?

5-қыркүйектен бастап елі­міздің ірі хабар таратушыларының бірі – «Хабар» агенттігінің жаңа маусымы басталды. Жаңа маусымда «Хабар» телеарнасының 80-нен астам жаңа жобасы таныстырылды. Ол премьералар мен телебағдарламалардың жаңа шығарылымдарына бай. Бұл туралы «Хабар» АҚ Басқарма төрағасы Берік Уәли айтты.

Дәстүр бойынша, күзде барлық отандық телеарналарда жаңа телехикаялар басталды және барлығы көрермендерді жаңа өнімдермен таң қалдыруға тырысады. «Хабар» телеарнасы қалың жұртшылыққа не дайындады?

Жаңа телехикаяда «Хабар» барлық көрермендерді қызықтыратын көптеген премьералар мен танымал жобаларды ұсынды. Көрермендерді шын мәнінде бай таңдау күтуде: қоғамдық-саяси, әлеуметтік бағдарламалар, танымдық – ойын-сауық жобалар, жарқын шоулар, өмір тарихы. «Хабар» телеарнасындағы жаңа маусымда 40 шақты жаңа тележоба, «Хабар 24» басты ақпараттық арнасында – 18 және «EL ARNA» арнасында 25 жоба іске қосылды.

Қандай контенттің дамуы аса өзекті?

Біздің халқымыз үшін әрқашан да отбасылық құндылықтар басымдыққа ие болады. Бұл бағытта «Хабар» агенттігі көптеген жобаларды дайындады.

Солардың бірі – «АйнаLINE» тележобасы, ол балаларды тәрбие­леудің, отбасында үйлесімділік пен бейбітшілік орнатудың құпия­ларын ашады. Жүргізушісі –  Нұрбигүл Егізова.

«Хабар» телеарнасында қазіргі заманғы отбасы институтын нығайтуға бағытталған «Өнеге» деректі фильмдер топтамасы басталды. «Өнеге» еліміздің әр өңірінен шыққан үлгілі отбасыларды көрсетеді.

«Үйге көмек» әлеуметтік телебағдарламасын ерекше атап өткім келеді» дейді Берік Уәли. Бұл – көпбалалы отбасыларға, халықтың әлеуметтік осал топтарына көмектесуге арналған бірегей жоба.

«Хабар» телеарнасында шетелдік жобалармен лайықты бәсекеге түсе алатындай жақсы қазақстандық сериалдар бар. «Келінжан» телесериалын ерекше атап өтуге болады. Сериал «Хабар» АҚ тапсырысы бойынша 2018 жылдан бастап түсірілуде және осы уақыт ішінде ол шын мәнінде халықтық сипатқа ие болды. Бұл жобаның бұрын-соңды болмаған жетістігі туралы оның YouTube-тағы рейтингісінен байқауға болады. Трансляция барысында сериал трендтердің бірінші қатарында тұрақты тұрды. Барлық 3 маусымда Күлімхан апа отбасының өмірін 120 миллионнан астам көрермен тамашалады. Сериал қазақстандықтар мен шетелдік көрермендер арасында үлкен сұранысқа ие. Бұл отандық кино өнімі үшін тамаша нәтиже екені сөзсіз. «Келінжанның» төртінші бөлімі осы маусымның ең көп күткен премьерасы болған шығар. Соңғы болып табылатын бұл бөлімде 40 серия ұсынылады. Жаңа маусымда «Хабар» «Келінжаннан» басқа тарихи драмалар, деректі фильмдер мен мелодрамалар көрсететін болады.

Жаңалықтарда не өзгеріс бар?

Жаңалықтар – кез келген телеарнаның басты ақпараттық ресурсы. Өзгерістер жаңалықтар қызметіне де әсер етті. Енді 10 минуттық жаңалықтан кейін көрермендерге аналитикалық ток-шоулар ұсынылады. «Біздің Мақсат» – Мақсат Толықбай жүргізетін қазақ тіліндегі жаңа ток-шоу. Орыс тілінде «Итоги» бағдарламасын Надежда Палинка мен Әділ Сейфуллин жүргізеді. Күн сайын тікелей эфирде беделді сарапшылармен бірге ең маңызды, қызықты және өзекті оқиғалар талқыланады.

Биыл «Хабар» агенттігі қуа­нышты оқиғаны атап өтеді. Бұл «Хабар 24» телеарнасының 10 жылдығы. Осыдан 10 жыл бұрын 1-қыркүйекте Қазақстанда тәулік бойы ақпараттық телеарна пайда болды. Жаңалықтар мен сараптамалар, еліміздің және әлемнің маңызды оқиғалары, өзекті жобалар, жетекші ньюсмейкерлер – осының барлығы бүгінгі таңда ақпараттық хабар тарату нарығында көшбасшы болып табылатын «Хабар 24».

Арна Қазақстандағы ақпараттық арналар арасында ең ауқымды өңірлік және халықаралық тілшілер желісіне ие. Пандемия мен қаңтардағы оқиғалар кезінде «Хабар 24» арнасының маңызы артты. «Хабар» агенттігі телевизиялық нарықта тек контент ретінде ғана емес, сондай-ақ озық технологияларды игеру мен енгізуде де осы саладағы бірінші болуға ұмтылады. Айрықша атап өтетін нәрсе – «Хабар 24» студиясында оператор роботтар жұмыс істейтін Орталық Азиядағы жалғыз телеарна.

President жобасы – тағы бір жаңа теледидар маусымы. Онда президенттік пулдың жүргізушісі, журналист Әділ Балтабаев апта сайын көрермендерге эксклюзивті кадрлар мен Мемлекет басшысының қызметі туралы ақпарат ұсынады.

– Жаңа телемаусымда мен көп жылдар бойы «Хабар» телеарнасының бренді болған «Бетпе-бет» бағдарламасын жүргіземін, – деді Берік Уәли. Жаңа жоба қыркүйек айының басында басталды және әрбір қазақстандықты толғандыратын мәселелерді талқылау үшін қажетті алаңға айналды. Студия­ның қонақтары – ведомство басшылары, министрлер, облыс­тар мен қалалардың әкімдері.

«Хабар» агенттігінің жаңа маусымы басқа да қызықты жобаларға толы. Олар туралы көрермендер телеарнаның сайты мен телеарналардың әлеуметтік желілеріндегі парақшаларынан толық біле алады.

«Qazaqstan»-ның қарышты қадамы

Құрамына 4 республикалық арна, 4 республикалық радио, 14 аймақтық телеарна және 23 интернет портал кіретін «Қазақстан» телерадиокорпорациясының жаңа телемаусымы ресми түрде таныстырылды.

• «Qazaqstan» телеарнасының басты жаңалығы сол – «Qazaqstan» деген брендті одан әрі танымал ету, шетел нарығына шығу.
• Айта кету керек, «Qazaqstan» OTT телеарнасы шетелдерде үздіксіз көрсетіліп тұр.
• Жақын уақытта шетелдегі көрермен үшін, шетелдегі қандастарымыз үшін дәстүрлі эфирлік нұсқасы шығады.
• Жуырда ұлттық арна эфирі Қырғызстанда тарала бастайды.
• «TNS Central Asia» зерттеу компаниясы дерегі бойынша, «Qazaqstan» телеарнасының жалпы аудиториядағы үлесі соңғы үш жылда 70 пайызға өсті.
• Қазақша аудитория бойын­ша өсу көрсеткіші – 80 пайыз және барлық отандық арналар ішінде алғашқы орында екені қуантады.
• Жаңа маусымда қоғамдық-әлеуметтік бағыттағы «Өмір көркем», интеллектуалдық бағыттағы «Нартәуекел», еңбек иелерін дәріптеуге арналған «Тіршілік» бағдарламасымен толығады.
• Күн сайын тікелей эфирдегі «Aqparat», «Ашық алаң», «1001 түн», «Жедел желі» жобалары жаңа форматта жалғасады.
• «Balapan» телеарнасы 2022 жылы 209 сериядан тұратын 11 анимациялық жоба өндіреді. Одан бөлек, балалардың зият­керлік сайысына құрылған «Білім бәйгесі», «Ең мықты», «Кім тап­қыр?!», «Байқа, балақай!», «Күмбір live» бағдарламалары эфирге шығады.
• «Abai tv» телеарнасынан жаңа маусымда «Мұра», «Бірегей», «Би әлемі» және «Поэзия қағанаты» бағдарламасын көрер­мендер тамашалай бастады.
• «Qazsport» телеарнасы барлық спорт түрінен тікелей транслияция көлемін ұлғайтты. Футболдан Катарда өтетін биылғы әлем чемпионатын көрсету құқығын «Қазақстан» телерадиокорпорациясы иеленді.

Ең басты жаңалықтың бірі – телерадиокорпорация 2022 жылы 171 сериядан тұратын 15 отандық телехикая өндіреді. Оның ішінде қазақ мәдениетінің көрнекті өкілдері Міржақып Дулатұлы мен Мағжан Жұмабаев­қа, күйші Дина Нұрпейісоваға, академик, тарихшы-этнограф Әлкей Марғұлан мен түркі әлеміне ортақ аңыз тұлға Қорқыт ата тұлғасына арналған тарихи бағыттағы 5 туынды бар.

• Корпорация құрамына кіретін «Қазақ радиосы, «Шалқар», «Astana» және «Classic» радиолары жалпы саны 105 бағдарламаны жаңа бағытта жалғастырады.

«Қазақстан» телерадиокорпорациясының медиамектебі де жұмысын жалғастырады.

«Қазақстан» РТРК АҚ Басқарма төрайымы Ләззат Танысбай — мықты медиа менеджер екенін дәлелдеген тұлға. Бұл телемаусымда алдымен тікелей эфирдегі түрлі форматтағы бағдарламаларының саны көбейді. Ақпараттарды тез, жедел беру жағынан әлеуметтік желіні басып озбаса да сараптамалы дүниелерді беру жөнінен көрерменнің көңілінен шығып жүр.

Қазіргі уақытта телеканалдың смартфонға арналған қосымшасын 8 млн көрермен үнемі пайдаланып жүрсе, YouTube арналарындағы бағдарламалары бірігіп 30 млн көрсетілім жинап тұрады екен. Барлық дерлік әлеуметтік желілерде тікелей эфирлер жүргізеді. Одан бөлек, айрықша мәні бар мәселелерге арнап телемарафондар өткізу дәстүрін енгізген.

Қазірге дейін Телерадиокорпорацияның телевизиялық өнімдерін Корея, Түркия, Өзбекстан, АҚШ және тағы бірнеше Оңтүстік Америка елдері сатып алған көрінеді. Реэкспансия дәуірі келе жатыр. Биылдан бастап «Qazaqstan» мен «Балапан» арнасы Қырғызстан мен Өзбекстанда көрсетілетін болады.

Шындығында да тележурналист әріптестерім жазғанындай, телеарна, коммуникация құралы ретінде, ешқашан өлмейді. Ол тек заманына сай трансформацияланады. Қазір ол дәл солай процестен өтіп жатыр. Интернет шыққалы бері телеарналардың заманы өтті деп сәуегей болып жүр. Әрбірі – өз алдына дара бірегей ақпараттық-мәдени құрал. Әрқайсысы – жеке-жеке және бәрі бірге ақпараттық, мәдени кеңістікті толтыратын ресурстар. Олар бірін-бірі жою үшін жаралмаған. Керісінше, бір-бірінің мүмкіндіктерін арттырады, өзара толықтырады, байытады, бір-бірінің дамуына ықпалдасады. Телеарна жұмысы – көрермен үшін ететін ауыр мехнаты қызығы мен қиындығы қатар жүретін еңбек. Төгілген тер, жасалған еңбек жемісті болсын дейміз!

Гүлшат Сапарқызы