ӘН ӘУЕЛЕТІП, КҮЙ КҮМБІРЛЕТКЕН…
Астана мемлекеттік филармониясы 1997 жылы құрылғаны белгілі. Жылдан-жылға атағы дәуірлеп, шығармашылық мүмкіндіктерімен үлкен белестерді бағындырып келе жатқан өнер ордасына 15 ұжым топтасқан. Солардың бірі – халық аспаптар оркестрі туралы бүгін оның көркемдік жетекшісі әрі бас дирижері, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері Айтқали Жайымов әңгімелейді.
– Оркестрдің еңбек жолына қысқаша тоқталсаңыз?
– Оркестрдің өмірге келуіне мұрындық болған – композитор Төлеген Мұхамеджанов. Ол ҚР Еңбегі сіңген қайраткері Мырзағали Айдаболовты астаналық оркестрді басқаруға шақырып, 1998 жылдың 7 сәуірінде «Конгресс-холл» сарайында оркестрдің алғашқы тұсаукесер концерті өтті. Өнер ұжымының халық алдында керемет өнер көрсетуіне сол кезде ҚР Еңбегі сіңген артисі Тұрар Әліпбаев, Мемлекеттік «Дарын» жастар сыйлығының иегері Анар Мұздаханова, халықаралық және республикалық конкурстардың лауреаттары Кенжегүл Мұсаева, Ботагөз Тәшімова, Қажымұқан Оразбақов, Құрманғазы атындағы Ұлттық консерваторияның және Қазақ ұлттық өнер университетінің дарынды түлектері белсене атсалысты. Содан бергі он бес-он алты жылда оркестр үлкен табыстарға жетті.
– Бүгінгі жетістіктер туралы айтсаңыз?
– Бүгінгі күнде ұжымның репертуарында қазақтың халық композиторлары Ықыластың, Сүгірдің, Қорқыттың, Құрманғазының, Дәулеткерейдің, Дина Нұрпейісованың, Түркештің, Тәттімбеттің, Ахмет Жұбановтың, Евгений Брусиловскийдің, Мұқан Төлебаевтың, Нұрғиса Тілендиевтің, Латиф Хамидидің, Кенжебек Күмісбековтің, Балнұр Қыдырбек және тағы басқа композиторлардың шығармалары бар.
– Өзіңіз оркестрге қашан келдіңіз?
– Мен 1991-96 жылдары Құрманғазы атындағы мемлекеттік академиялық Қазақ аспаптар оркестрінің көркемдік жетекшісі әрі бас дирижері болдым. Астанаға 2008 жылы қала әкімдігінің шақыруымен келдім.
1978 жылы Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясын дирижер, домбыра мамандықтары бойынша бітірген соң осы салада үздіксіз еңбек етіп келемін.
Гастрольдік сапармен АҚШ, Жапония, Италия, Австрия, Франция, Норвегия, Түркия, Куба, Чехословакия, Қытай елдерінде болдым. 2007 жылы ұлым Арман екеуміз «Бейбарыс сұлтан» операсын жаздық (Либреттосын жазған Ұлықбек Есдәулет).
Сонымен қатар, «Ереуіл атқа ер салмай» (халық аспаптар оркестріне арналған күй-поэма), «Шалқыма» (Домбыра мен оркестрге арналған концерттік күй), «Толғау» (қобыз бен оркестрге арналған поэма), «Балдәурен» (домбыра мен фортепианоға арналған үш бөлімді концертино), тағы басқа да ондаған романс, әндерім, отызға жуық күй мен пьесаларым бар.
Алдағы жоспарға келсек, 6 желтоқсан күні «Қорқыт» театрландырылған музыкалық қойылымы ұсынылып, 20 желтоқсанда Құрманғазы бабамыздың 190 жылдығына «Конгресс холда» үлкен концерт беріледі.