شىن تالانتتار الىستاعان سايىن بيىكتەي بەرەدى. ساعىنىشتىڭ اقىنى, جىردىڭ جارىق جۇلدىزى تولەگەن ايبەرگەنوۆ شىعارماشىلىعى, جاستاردىڭ ولەڭدەرىن ناسيحاتتاۋى بۇعان كوزىمىزدى جەتكىزگەندەي.
ەلوردادا قازاقتىڭ اقيىق اقىنى, وتىزىندا پوەزيانى بيىك دەڭگەيگە كوتەرىپ كەتكەن تولەگەن ايبەرگەنوۆ اتىنداعى مەكتەپ بار. كەنەسارى كوشەسىنىڭ بويىندا ورنالاسقان №16 ورتا مەكتەپ – قالا ومىرىندەگى ماڭىزدى ءىس-شارالارعا بەلسەنە قاتىسىپ جۇرگەن وقۋ ورداسى. 2681 بالا ءبىلىم الاتىن, ارالاس تىلدە وقىتاتىن مەكتەپتە سپورت سەكتسيالارى, ءتۇرلى ۇيىرمە, اۆتومودەلدەۋ, گيدروپونيكا, روبوتوتەحنيكا, ت. ب. بار. پاتريوت جاستاردى بىرىكتىرەتىن «جاس سارباز» قوزعالىسى, وقۋشىلار ءۇشىن مەكتەپتە ون شاقتى ۇيىرمە مەن جوبالار: «وقۋعا قۇشتار مەكتەپ», «جاس سارباز» دەبات كلۋبى, «STEM» زەرتحاناسى, «مەنىڭ قالامنىڭ كوشەلەرى», «ۆەستنيك» راديو جاڭالىقتارى, «جاس سارباز», «مەكتەپ پارلامەنتى», «ادال ۇرپاق» ەرىكتىلەر كلۋبى, «جاس ءتىلشى», «باعدارلامالاۋ س+», ت. ب. جۇمىس ىستەيدى. ءتالىم بەرۋشى مۇعالىمدەردىڭ كوپشىلىگى – تاجىريبەلى ماماندار, اتتەستاتتاۋدان وتكەن پەداگوگتار. بيىلعى تۇلەكتەردىڭ كوپشىلىگى – جوعارى وقۋ ورىندارى, كوللەدج ستۋدەنتتەرى, ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن جاستار. مەكتەپ ديرەكتورى – ساۋلە ءازىمحانوۆا.
استانا قالاسى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ «تولەگەن ايبەرگەنوۆ اتىنداعى №16 ورتا مەكتەپ» مەملەكەتتىك مەكەمەسى 1979 جىلى 31 تامىزدا اشىلدى. پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ قاۋلىسىمەن 2001 جىلى مەكتەپكە تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ ەسىمى بەرىلدى, اقىننىڭ مەموريالدىق مۋزەيى اشىلدى.
سارعايعان سارى كۇزدە اقىن اتىنداعى مەكتەپكە بارىپ, ونىڭ ءومىرىن, شىعارماشىلىعىن ناسيحاتتاعان مەكتەپ مۋزەيىن ارالاپ كورگەن ەدىك.
اقىنعا ارنالعان مۋزەي 2007 جىلدان باستاپ جۇمىس ىستەيدى. ونى اشۋعا مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى اقبوتا ەساماتوۆا كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. سونداي-اق پوەزيا جاناشىرى, قوعامدىق ىستەرگە بەلسەنە قاتىسىپ جۇرگەن قر مادەنيەت قايراتكەرى وسپان سۇلەيمەنۇلىنىڭ دا زور ۇلەسىن ايتپاي كەتۋگە بولمايدى.
– تولەگەن ايبەرگەنوۆ – ارتىنا وشپەس ءىز قالدىرعان قايتالانباس تۇلعا. شىعارماشىلىق بابىنا كەلگەن 30 جاسىندا مەزگىلسىز ومىردەن وزعان اقىننىڭ قازاق پوەزياسىنا اكەلگەن جاڭالىعى وراسان ەدى, – دەيدى مۋزەيدىڭ قازىرگى جەتەكشىسى گاۋحار ءجۇسىپوۆا.
38 جىل ءبىلىم سالاسىندا ەڭبەك ەتكەن ول مۋزەي جۇمىسىنا جەتەكشىلىك جاساعالى بەرى كوپتەگەن جەتىستىككە قول جەتتى. 2018 جىلى باس قالادا وتكەن مەكتەپ مۋزەيلەرى اراسىنداعى بايقاۋدا ت.ايبەرگەنوۆكە ارنالعان مەكتەپ مۋزەيى باس جۇلدەنى جەڭىپ العان بولاتىن. سونداي-اق ۇلتتىق مۋزەيدەگى قۇندى جادىگەرلەردىڭ كورمەسىنە قاتىستى.
– اقىننىڭ شىعارماشىلىعىن ناسيحاتتاۋ بارىسىندا كوپتەگەن ءىس-شارا وتەدى. اقىننىڭ مەرەيتويى جىلدارى ارنايى كونفەرەنتسيا وتكىزىپ, ول جايىندا جازىلعان ەسسەلەر بايقاۋىنىڭ جيناعىن شىعارىپ, جارىسسوزدەر, جىر كەشتەرىن, تاربيە ساباقتارىن تۇراقتى تۇردە وتكىزىپ كەلەمىز. اقىننىڭ ولەڭدەرىن جاتقا وقيتىن بالالار اراسىندا بايقاۋ جاريالاپ, مۋزەيگە تەك قانا اقىن ولەڭدەرىن جاتقا ايتاتىن وقۋشىلار عانا كىرەدى دەگەن تالاپ قويعانبىز, – دەيدى گاۋحار جەتەبايقىزى مۋزەي ەكسپوناتتارىمەن تانىستىرا وتىرىپ.
اقىن اتىنداعى مەكتەپتە ونىڭ وتباسى بەرگەن قۇندى جادىگەرلەر – قول ساعاتى مەن قولدانعان ىدىس-اياقتارى جانە جەكە زاتتارى بار.
مۋزەي ەكسپوناتتارى وتە تالعاممەن جاساقتالعان. ءبىرىنشى قاتاردا ءوزى ومىردە ايرىقشا قۇرمەتتەگەن, ەرەكشە تاعدىر يەسى جىبەك انا مەن اقتوبەگە ارنالعان ستەند ورنالاسقان. ودان كەيىن تۋىپ-وسكەن جەرى قاراقالپاق ەلىنىڭ قوڭىرات اۋدانى مەن اپالارىنىڭ فوتولارى, ولارعا ارنالعان «اپالارىم» ولەڭى تۇر.
تاشكەنتتەگى نيزامي اتىنداعى پەداگوگيكالىق ينستيتۋتتا وقىعان كەزدەرى, ءۇرنيسا اپامىزبەن تانىسقان شاقتارى فوتولارمەن ءۇشىنشى قاتارداعى ستەندتە ادەمى ورايلاستىرىپ قويىلعان ەكەن. ودان كەيىنگى قاتاردا اقىننىڭ سارىاعاشتاعى ءومىرى, قىزمەتى, وتباسى بەينەلەنگەن فوتوسۋرەتتەر ورنالاسقان. ينستيتۋتتى بىتىرگەن اقىن جاستايىنان شىعىس شايىرلارىنىڭ جىرلارىن جاتتاپ وسەدى. ونىڭ ولەڭدەرىنىڭ نەگىزگى كرەدوسى ومىرگە, تۋعان جەرگە دەگەن ساعىنىش بولدى. شەت جايلاپ, وزگە ورتادا وسكەن اقىننىڭ تاعدىرى شىعارماشىلىعىنا اسەر ەتپەي قويمايدى. سونىڭ ىقپالىنان قازاق دالاسىنا ارنالعان وتتى جىرلار ومىرگە كەلدى. اقىننىڭ «ارۋانا – باۋىر دۇنيە» دەگەن ولەڭىن وقىعان سايىن شەتتەگى قانداستارىمىزدىڭ شەرمەندە كوڭىلى مەن جان ايقايى جۇرەك قىلىن تىلگىلەپ وتەدى. تولەگەننىڭ پوەزياسى تۋرالى جازۋشى ءابىش كەكىلباەۆ: «تولەگەن ايبەرگەنوۆ تۆورچەستۆوسى – ءولىمدى جەڭىپ شىققان ءومىر شاتتىعىنىڭ جىرى» دەيدى.
جيىرمادان ەندى عانا اسقان شاعىندا قازاق پوەزياسىنىڭ تورىندە جارق ەتە قالعان اقىندى ادەبي ورتا بىردەن مويىندايدى. ءابدىلدا تاجىباەۆ اقىننىڭ ولەڭدەرىنە العاش العىسوز جازىپ, ءباسپاسوز بەتىنە جاريالايدى. سوعان قاراماستان اقىن كوزى تىرىسىندە جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەلىگىنە ءوتىپ ۇلگەرمەيدى. قازىر تولەگەن ايبەرگەنوۆ اتىنداعى ادەبي سىيلىق بار. تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ «ساعىنباي بارساڭ تاۋلار دا سەنىڭ, الدىڭنان شىقپاس اسقاقتاپ» دەگەن ولەڭ جولدارى ونەردى سۇيگەن, ءومىردى سۇيگەن اقىننىڭ وپتيميستىك جىرلارى ادامدى ومىرگە وزگەشە قىرىنان قاراۋعا ۇيرەتەدى.
تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ اقىن ءىنىسى مۇحتار شاحانوۆقا ارناپ جازعان «ساعىنىش» اتتى ولەڭى ادەبي, مادەني ورتادا كەڭىنەن تانىمال بولسا, قاراپايىم حالىق ونىڭ «ءبىر تويىم بار» دەگەن ولەڭىن جاتقا وقيدى. استاناداعى تولەگەن ايبەرگەنوۆ اتىنداعى مەكتەپتىڭ وقۋشىلارى اقىننىڭ ولەڭدەرىن جاتقا ايتىپ, قالاداعى ءتۇرلى مادەني ءىس-شاراعا قاتىسىپ ءجۇر.
و, ادامدار, بىرگەمىن مەن سەندەرمەن,
ىقىلاسىڭا ەشنارسەنى تەڭگەرمەن.
سەندەر مەنىڭ باقىتىمنىڭ بۇلاعى,
سەندەر مەنىڭ دارىنىما جەل بەرگەن, – دەپ جىرلاعان, وتىزىندا ورتەنىپ, باقيعا وزعان ايبەرگەنوۆتىڭ ساعىنىش تۇنعان جىرلارى جۇرەكتەرمەن سىرلاسىپ, جاساپ كەلە جاتىر. جاساي دا بەرمەك. ادام مەن ءومىردى ايبەرگەنوۆشە ءسۇيۋ, جىرلاۋ, كوز الدىڭدا جايناعان دۇنيەنى ايبەرگەنوۆتەي ساعىنۋ بارشا ادامزاتقا بۇيىرسا, وندا جەر بەتى الدەقاشان جۇماق بولار ەدى. جاقسىنىڭ, جاقسى جىردىڭ شاراپاتى جاستارمەن, كەلەشەك ۇرپاقپەن ماڭگىلىك جاساي بەرمەك.
