ادىلبەك جاقسىبەكوۆ: ەلباسى جولداۋى ءبىزدىڭ الداعى ۋاقىتتا اتقارار جۇمىستارىمىزدىڭ باستى يمپەراتيۆى بولۋى شارت
استانا ءىس جۇزىندە مەملەكەتتىڭ پروگرەسسيۆتى دامۋىنداعى مۋلتيپليكاتور بولۋى كەرەك
استانا قالاسىنىڭ اكىمى ادىلبەك جاقسىبەكوۆتىڭ «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى مەملەكەت باسشىسىنىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىن تالقىلاۋ بويىنشا قالالىق اكتيۆتەگى بايانداماسى.
قايىرلى كۇن, قۇرمەتتى ارىپتەستەر!
«نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ساياسي كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ قازاقستان حالقىنا «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى جاڭا جولداۋىن جاريالادى.
«نۇرلى جول» – بولاشاققا باستايتىن اسا ماڭىزدى, قازىرگى ۋاقىتتا قاجەتتى ستراتەگيالىق قۇجات.
ەل ەكونوميكاسىن وركەندەتۋ, دامىعان مەملەكەتتەردىڭ قاتارىنان لايىقتى ورىن الۋ ءۇشىن جولداۋدا ايتىلعان تاپسىرمالاردى ورىنداۋ – ءبىزدىڭ مىندەتىمىز. سوندىقتان كەشەندى جوسپار قۇرىپ, ەلباسى تاپسىرمالارىن ورىنداۋ ءىس-شارالارىن دايىنداۋىمىز كەرەك. قىسقا ۋاقىت ىشىندە تابىستى جۇمىستار اتقارۋىمىز قاجەت.
جولداۋدا مەملەكەتىمىزدى, ەكونوميكامىزدى دامىتۋدىڭ بارلىق باعىتتارى, دامۋ جولدارى كورسەتىلگەن. سوندىقتان بار كۇش-جىگەرىمىزدى اياماي جۇمىس جاساۋىمىز قاجەت. بۇل – ءبىزدىڭ ورتاق پارىزىمىز, باستى ماقساتىمىز.
قۇرمەتتى ارىپتەستەر!
«قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىنىڭ كوكجيەگىن كەڭەيتە كەلە, ءبۇگىندە الەمدىك ەكونوميكاداعى جاعدايدىڭ تۇراقسىزدىعىنا قاراماستان, قاتەر مەن قاۋىپتەرگە جاۋاپ رەتىندە كەلەسى كەزەڭ – قازاقستاننىڭ «نۇرلى جول» جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتىنا وتتىك. ەكى ۆەكتوردىڭ قيىلىساتىن جەرىنىڭ ءبىرى – قازاقستاننىڭ دامۋ جولى, ەكىنشىسى – ءسوزسىز تابىسقا قول جەتكىزۋ.
بيلىكتەگى «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ساياسي كەڭەسى ماجىلىسىندە ەلباسى وسىنى ءوز جولداۋىندا اتاپ ءوتتى. بۇگىن قالالىق اكتيۆتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا جولداۋدىڭ باستى تۇستارى مەن باعىتتارىن تالقىعا سالامىز. بۇل ەلىمىزدىڭ قالىپتاسۋ تاريحىندا ءوز ورنىن الاتىن, تاريح ەنشىسىنە ءوتىپ بارا جاتقان جىلى بولعان ماڭىزدى وقيعالاردىڭ ءبىرى دەپ سانايمىن.
ءبىز دامىعان 50 مەملەكەتتىڭ قاتارىنا قوسىلىپ, ۇزدىك 30 ەلگە قوسىلۋعا قادام جاسادىق.
پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ ارقاسىندا قازاقستان ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتتى. بۇگىندە قازاقستان – مىقتى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ىرگەتاسى بار مەملەكەت. ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ جالپى مودەرنيزاتسيا مەن رەفورمالار جۇرگىزۋ مەرزىمى باسقا ەلدەرگە قاراعاندا كەم دەگەندە 4 ەسە قىسقا بولىپ شىقتى.
استانامىز قازاقستان وركەندەۋىنىڭ جارقىن ۇلگىسى بولىپ تابىلادى. ەكونوميكالىق-تەحنولوگيالىق دامۋمەن قاتار, الەۋمەتتىك-مادەني سالادا دا ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە جەتۋدە. تىرشىلىك ارەكەتىندەگى ەلەۋلى وزگەرىستەر بىردەن بايقالادى.
وسىنىڭ بارلىعى, ەڭ الدىمەن, ۋاقىتپەن تەكسەرىلگەن ستراتەگيالىق جوسپارلاۋدى جەتىلدىرگەن ەلباسىنىڭ ساياسي جىگەرلىلىگىنىڭ ارقاسى. ولار «قازاقستان – 2030», «قازاقستان – 2050» قۇجاتتارىندا بەكىتىلگەن جانە ەلىمىزدىڭ بۇگىنگى «نۇرلى جول» جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتىندا دا كورسەتىلگەن.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى جولداۋى – بۇل ەكونوميكا ءوسۋىنىڭ جەتەككۇشى.
الدا ءبىزدى ۇلكەن جانە جاۋاپكەرشىلىكتى جۇمىس كۇتىپ تۇر, ونى لايىقتى اتقارۋ ءۇشىن ءبىز ءاردايىم ۇيىمشىل بولۋىمىز قاجەت. ءبىزدىڭ كۇشىمىز بىرلىكتە, ءبىر-بىرىمىزگە تولەرانتتى بولۋىمىز كەرەك, ۇلتارالىق جانە كونفەسسياارالىق ىنتىماقتاستىقتى ساقتاۋ كەرەك دەگەندى ەلباسىمىز اتاپ ايتتى.
كەز كەلگەن مەملەكەتتە ەكونوميكا وركەندەمەسە, الەۋمەتتىك پروگرەسس تەجەلەدى. ءبىزدىڭ الدىمىزدا جاڭا ەكونوميكالىق پرينتسيپتەرگە كوشۋ ماقساتى تۇر. ءبىرىنشى كەزەكتە 2015 جىلعا ارنالعان بيۋدجەتتىڭ پارامەترلەرىن قايتا قاراۋ كەرەك, سوعان سايكەس وزگەرتۋلەر ەنگىزۋ قاجەت. سونىمەن قاتار, ءبىز بارلىق الەۋمەتتىك شارتتار مەن مىندەتتەمەلەردى قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك.
كولىك, ەنەرگەتيكا, يندۋستريالدى جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدار, سونداي-اق, شاعىن جانە ورتا بيزنەس قوسىمشا كومەك الۋى ءتيىس. سوندىقتان كەلەسى باعىتتاردى نازاردان تىس قالدىرماۋىمىز قاجەت.
ءبىرىنشى. «ەكسپو – 2017» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسىن وتكىزۋ قارساڭىندا استانا قالاسىنىڭ كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ كەرەك, بۇل ەلوردالىق اۋەجايدا جاڭا تەرمينالدىڭ قۇرىلىسى مەن ۇشىپ-قونۋ جولىن قالپىنا كەلتىرۋگە دە قاتىستى.
ەكىنشى. يندۋستريالدى ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ. №2 يندۋستريالدى پاركتى سالۋ جۇمىستارىن جالعاستىرۋ كەرەك, ونى ناقتى جوبالارمەن تولتىرىپ, ىلەسپەلى ينفراقۇرىلىمدى قالىپتاستىرۋ قاجەت.
بۇل شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋعا, قوسىمشا ينۆەستيتسيالار تارتۋعا, جۇمىس ورىندارىن قۇرۋعا ۇلكەن ىقپال ەتەدى.
قالانى دامىتۋدىڭ ماڭىزدى باعىتتارىنىڭ ءبىرى – «اقىلدى قالا» جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ بولىپ تابىلادى. وعان ەلوردامىزدىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىنىڭ كوپتەگەن سالالارى كىرەدى, سوندىقتان بۇل ماسەلەنى نازاردا ۇستاۋ كەرەك.
ءۇشىنشى. ەنەرگەتيكالىق ينفراقۇرىلىم. جەو-1, جەو-2 قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىن, جەو-3 جانە باسقا دا ءىرى ەنەرگەتيكالىق جوبالاردىڭ قۇرىلىسىن, سونىڭ ىشىندە تكش ينفراقۇرىلىمىن جانە سۋ-ەلەكتر قۋاتىمەن قامتۋ جەلىلەرىن جاڭعىرتۋدى بەلگىلەنگەن مەرزىمدە جۇرگىزۋىمىز كەرەك.
ءتورتىنشى. ارەندالىق تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ تاسىلدەرىن قايتا قاراستىرىپ, ونى دەلدالسىز جانە بارىنشا تومەن پايىزدارمەن نەسيەگە بەرۋ كەرەك. بۇل تۋرالى جولداۋدا تۋرا ايتىلعان.
بەسىنشى. الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋدى, جەكە سەكتوردى تارتا وتىرىپ, مەكتەپتەردەگى جانە مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردەگى ورىنداردىڭ جەتىسپەۋشىلىگىن قىسقارتۋدى قولعا الۋ كەرەك.
ساياساتتىڭ جاڭا ۇستانىمدارى الەۋمەتتىك كەپىلدەمەلەر مەن جەكە جاۋاپكەرشىلىككە قاتىستى. بۇگىنگى قوعامنىڭ تالابى – جاڭارتىلعان جانە الدەقايدا ءتيىمدى الەۋمەتتىك ساياسات. وعان, بىرىنشىدەن, مەملەكەت كەپىل بەرگەن ەڭ تومەنگى الەۋمەتتىك ستاندارت, ەكىنشىدەن, حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارىنا اتاۋلى كومەك كورسەتۋ, ۇشىنشىدەن, الەۋمەتتىك ديسبالانس ماسەلەسىن شەشۋ جانە ەڭ سوڭعىسى, تورتىنشىدەن, جۇمىسپەن قامتۋدى قامتاماسىز ەتۋ جانە ەڭبەكاقى تولەۋ ساياساتىن مودەرنيزاتسيالاۋ جاتادى.
قازىرگى زامانعى ءبىلىم جۇيەسىنىڭ باعىتتارى انىقتالدى. ءبىلىم مەن كاسىبي بىلىكتىلىككە يە بولۋ, كادرلاردى دايىنداۋ جانە قايتا دايارلاۋ. ولاردىڭ تۇراقتىلىعى مەن ورنىقتىلىعى ءۇشىن ۇدايى كرەاتيۆتى شەشىمدەر, سالىستىرا تەكسەرىلگەن شارالار مەن شەشىمدەر قابىلداۋ كەرەك.
التىنشى. قۇجاتتا ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ جەتەكشى كۇشى – كاسىپكەرلىككە جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ كەرەك دەلىنگەن. شاعىن جانە ورتا بيزنەس پەن ىسكەرلىك بەلسەندىلىكتى قولداۋ بويىنشا جۇمىستى جالعاستىرۋ قاجەت. ونىڭ ەلوردانىڭ جالپى وڭىرلىك ءونىمى قۇرامىنداعى ۇلەسىن ۇلعايتۋ كەرەك.
جالپى العاندا, ءاربىر باسقارما ءوزىنىڭ ەگجەي-تەگجەيلى جوسپارىن ازىرلەۋ كەرەك. سونىمەن قاتار, مەملەكەت باسشىسىنىڭ «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى جولداۋىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى جالپى قالالىق ءىس-شارالار جوسپارىن ازىرلەۋ قاجەت. قالا اكىمى اپپاراتىنا جالپىۇلتتىق جوسپاردا كورسەتىلگەن مىندەتتەردى ەسكەرە كەلە, ونى دايىنداۋ بويىنشا شارالاردى قابىلداۋدى تاپسىرامىن.
قۇرمەتتى استانالىقتار!
بارلىقتارىڭىز پرەزيدەنتىمىزدىڭ جولداۋىن تىڭدادىڭىزدار. ونىڭ ايتقان مىنا سوزدەرى ەستەرىڭىزدە قالعان بولار: «ءبىزدىڭ كەڭ-بايتاق جەرىمىزدە جولدار بويىندا اركەزدە دە ءومىر پايدا بولعان جانە دامىپ وتىرعان. ءبىز استانادان بارلىق جاقتارعا اۆتوموبيل, تەمىرجول جانە اۆياتسيالىق ماگيسترالدار تارايتىنداي كولىك جەلىسىن قۇرۋعا ءتيىسپىز. جۇرەكتەن تارايتىن ارتەريالار سياقتى. كۇننەن تارايتىن شۇعىلا سياقتى».
نۇرسۇلتان ءابىشۇلى دامۋدىڭ باستى ورتالىعى رەتىندە ەلوردانى تەگىن بەلگىلەمەدى, ناقتىراق ايتساق, استانا – مەملەكەتىمىزدىڭ دامۋىنىڭ نەگىزگى ورتالىعى.
بىزگە, استانالىقتارعا, پرەزيدەنت كوپ ءۇمىت پەن سەنىم ارتاتىنى بەلگىلى. سوندىقتان وسىندا وتىرعان بارلىقتارىڭىزعا ەلباسى تاپسىرماسىن ورىنداۋ ءۇشىن ۇلكەن مىندەت جۇكتەلىپ وتىر.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋى ءبىزدىڭ الداعى ۋاقىتتاعى اتقارار جۇمىستارىمىزدىڭ باستى يمپەراتيۆى بولۋى كەرەك, استانا ءىس جۇزىندە مەملەكەتتىڭ پروگرەسسيۆتى دامۋىنداعى مۋلتيپليكاتور بولۋى كەرەك.
ەلباسى جولداۋىنىڭ نەگىزگى شارتتارىن ساپالى جانە ءتيىمدى ورىنداۋ ارقىلى كوزدەلگەن ماقساتتارعا جەتەمىز دەپ سەنەمىن.