ادىلەتتىڭ جولىندا جاڭالىق كوپ
كەشە ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىنا ادىلەت ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى باقىتجان ءابدىرايىم قاتىسىپ, مەملەكەت باسشىسىنىڭ حالىققا ارناعان «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى جولداۋىندا كورسەتىلگەن تاپسىرمالار مەن جۇكتەگەن مىندەتتەردى ورىنداۋعا بايلانىستى اتقارىلار جۇمىستار اۋقىمىنا توقتالدى.
«جۋىردا عانا ءبىزدىڭ مينيسترلىكتە ەلباسىنىڭ قازاقستان حالقىنا ارناعان «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» جولداۋى اياسىندا كەڭەيتىلگەن القا ءماجىلىسى وتكەن ەدى. سول جيىندا بيىلعى جولداۋدىڭ نەگىزگى قاعيدالارىن ەسكەرە وتىرىپ, ادىلەت ءمينيسترى ۆەدومستۆونىڭ كەلەر جىلعا باسىم باعىتتارىن ايقىنداپ بەردى. اتاپ ايتقاندا, اتقارۋشىلىق ءوندىرىستى قامتاماسىز ەتۋ باعىتىندا اليمەنت, جالاقى سىندى الەۋمەتتىك قاجەتتى ساناتتاعى ىستەردىڭ ورىندالۋىن جەدەلدەتۋ تاپسىرىلعان» دەدى باقىتجان جارىلقاسىنۇلى.
ونىڭ ايتۋىنشا, مينيسترلىكتە ۆەدومستۆولىق جوسپار ازىرلەنىپ, سوعان سايكەس جەكە سوت ورىنداۋشىلارىنىڭ قولىنا 2016 جىلدان باستاپ زاڭدى تۇلعالاردىڭ پايداسىنا تيەسىلى ىستەردى تاپسىرۋ قاراستىرىلعان كورىنەدى.
سونىمەن قاتار, ول جۋرناليستەرگە تاعى ءبىر ەرەكشە جاڭالىق تۋرالى ءسوز قوزعادى. ۆيتسە-ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا, الداعى ۋاقىتتا سوت ورىنداۋشىسى بورىشكەردىڭ تاركىلەنگەن مۇلكىن ءوز بەتىنشە باعالاۋ مۇمكىندىگىنە يە بولادى, ياعني, مۇلىككە باعالاۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن ارنايى باعالاۋشى ماماننىڭ كومەگىنە جۇگىنۋ قاجەت ەمەس. بۇل ۋاقىت پەن قاراجاتتى ۇنەمدەيدى.
سوڭعى ۋاقىتتارى ەلىمىزدە اۋكتسيونعا قاتىسۋشىلاردىڭ اراسىندا بىرىڭعاي ەلەكتروندى ساۋدا الاڭى (بەسا) دا ءجيى قولدانىسقا ەنىپ ءجۇر. سالا ماماندارىنىڭ تۇسىندىرۋىنشە, ەلەكتروندى اۋكتسيون ونلاين تارتىبىمەن وتكىزىلىپ, تاركىلەنگەن مۇلىكتى ساۋداعا شىعارۋدا وعان قاتىسى بار تۇلعالاردىڭ اۋكتسيون ۇيىمداستىرۋشىلارىمەن بەتتەسۋ مۇمكىندىگىنە توسقاۋىل قويادى.
ادىلەت ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى: «ەلىمىزدە جاقىندا عانا قالىپتاسقان جەكە سوت ورىنداۋشىلارى ينستيتۋتى جۇمىس اتقارۋدا. بۇل باعىتتا ليتسەنزيالانعان جەكە سوت ورىنداۋشىلارىنىڭ كولەمىن مەملەكەتتىك سوت ورىنداۋشىلارىمەن تەڭەستىرىپ, 1 250 ءبىرلىككە دەيىن ۇلعايتۋ كوزدەلۋدە. قازىرگى تاڭدا ولاردىڭ سانى 561 مامانعا جەتتى. سول سەبەپتى, مەملەكەتتىك تۇرعىدا اتالمىش قىزمەت كورسەتۋ سالاسىن قولداۋ ءۇشىن بىرقاتار شارالار قولعا الىنعاندىعىن اتاپ وتكەن ءجون» دەي كەلە, اتقارىلۋعا ءتيىس تاعى دا بىرنەشە جوبا تۋرالى ايتتى.
ەلباسىنىڭ حالىققا ارناعان «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى جولداۋىن تالقىلاي كەلە, باقىتجان ءابدىرايىم اعىمداعى جىلدىڭ ون ايىندا اكىمشىلىك ايىپپۇلداردىڭ جالپى سانى 542 مىڭنان اسىپ ءتۇسىپ, ونىڭ جالپى جيىنتىق قۇنى 23 ملرد تەڭگەنى قۇراعاندىعىن مالىمدەدى. اسىرەسە, مەملەكەت الەۋمەتتىك قاجەتتى ساناتتاعى قاراجاتتى – اليمەنت جانە جالاقىنى ءوندىرىپ الۋ ىستەرىنە جەتە كوڭىل بولىنەدى ەكەن. جىل باسىنان بەرى ەلىمىزدىڭ سوت ورىنداۋشىلارى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق كودەكسىنىڭ 524-بابى بويىنشا 2359 بورىشكەردى اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتسا, 2013 جىلى بار بولعانى 1 646 بورىشكەرگە عانا اكىمشىلىك جازا قولدانىلعان.
ال كەلەر جىلى بورىشكەرلەر ايىپپۇلدارىن اۋەجايلاردا, تەمىرجول جانە اۆتوكولىك بەكەتتەرىندە تىكەلەي تولەي الاتىن بولدى. باقىتجان جارىلقاسىنۇلىنىڭ ايتۋىنشا, قازىرگى ۋاقىتتا مينيسترلىك وسى ماسەلەنى رەتتەۋ ءۇشىن ارناۋلى تەرمينالداردى اتالعان مەكەندەرگە ورناتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساعالى جاتىر.
بۇدان بولەك, ادىلەت ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى جۋرناليستەرگە ادىلەت ورگاندارىنىڭ جۇيەسىندە جۇرگىزىلىپ جاتقان باسقا دا رەفورمالار تۋرالى كەڭىنەن ايتىپ بەردى. سولاردىڭ قاتارىندا كوپشىلىكتىڭ سۇرانىسىنا باعىتتالعان ونلاين رەجيمدە سوت شەشىمىنىڭ ورىندالۋىنا قاتىستى جاڭاشىلدىق بولدى.
«وتانداستارىمىز 2015 جىلدان باستاپ, سوت شەشىمدەرىنىڭ ورىندالۋىن اتقارۋشىلىق ءوندىرىستىڭ تىركەلۋىنەن, ونىڭ تولىق اياقتالۋىنا دەيىنگى پروتسەستى ونلاين رەجيمدە باقىلاي الادى» دەدى باقىتجان ءابدىرايىم.
نۇريسلام قۇسپانعالي