قاراشا ايى تۋعالى جۇرگىزۋشىلەردىڭ كوبى تەلەفوندارىنا باستىرمالاتىپ جىبەرىلگەن ايىپپۇلدىڭ استىندا قالدى. بۇل ايىپپۇلداردىڭ دەنى شىلدە, تامىز ايلارىندا بۇزىلعان جول ەرەجەسىنە بايلانىستى سالىنعان. اۋەلگى سوماسىنان ەسەلەنىپ كەتكەن مۇنداي ايىپپۇل بىزگە دە كەلدى. ءتۇبىن قۋىپ, تەكسەرىپ كورسەك, تامىزدىڭ باسىندا جازىلعان ايىپپۇل ەكەن.
سودان بەرى «سىزدە ايىپپۇل بار» دەگەن ەشقانداي حابارلاما العان جوقپىز. تەلەفونداعى قاتىستى قوسىمشالار ارقىلى تەكسەرىپ كورگەنىمىزدە دە ەشقانداي ايىپپۇل شىقپاعان. تامىز, قىركۇيەك, قازان ايلارىنا دەيىن ايىپپۇل جوق دەپ كورسەتىپ تۇرعان kaspi قوسىمشاسى دا ايىپپۇلدى ءۇش ايدان كەيىن كورسەتىپ تۇر. شىنىن ايتايىق, بۇل ماسەلە بىزگە وسىنىڭ استارىندا دا «ايىپپۇلدى ەسەلەپ تولەتىپ الۋ» سىندى جىمىسقى قۋلىق جوق پا دەگەن وي سالدى. سونىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اكىمشىلىك پوليتسيا كوميتەتى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى باس پروكۋراتۋراسىنىڭ قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتىنە حابارلاسىپ, ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن سۇراپ بىلدىك.
ەڭ الدىمەن, قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتى ءبىزدىڭ «تامىز, قىركۇيەك, قازان ايلارىنا دەيىن ايىپپۇل جوق دەپ كورسەتىپ تۇرعان kaspi قوسىمشاسى ايىپپۇلدى ءۇش ايدان كەيىن كورسەتىپ تۇر» دەگەن ءۋاجىمىزدى جوققا شىعارىپ, «بۇل شىندىققا جاناسپايدى, بۇل بويىنشا ناقتى فاكتىلەر بولعان جاعدايدا قوسىمشا مالىمەتتەردى ۇسىنۋدى سۇرايمىز» دەپ جاۋاپ قايىرىپتى. وكىنىشكە قاراي, ءبىز قاراشا ايىنان بۇرىن kaspi قوسىمشاسى «ايىپپۇل جوق» دەپ كورسەتكەنى جونىندە دەرەكتى ۇسىنا المادىق, سەبەبى ەشكىم ونى دالەل رەتىندە كوشىرمەسىن (سكرينشوتىن) جاساپ ساقتاماعانبىز. بىراق كىم وزىندە ايىپپۇل بار ەكەنىن جانە ونى ۋاعىندا تولەمەسە, ەسەلەنە بەرەتىنىن ءبىلىپ تۇرىپ, كىم ءۇش اي بويى تولەمەي جۇرەدى؟ 15 مىڭ تەڭگە ايىپپۇلدى ەسەپ, 33000 تەڭگە تولەۋ كىمگە كەرەك؟! ءبىر تانىسىمىز 120 مىڭ تەڭگە ايىپپۇل تولەدى, «ەگەر ۋاعىندا ەسكەرتسە, 40-50 مىڭ تەڭگەنى سول كەزدە تولەپ, جاباتىن ەدىم» عوي دەپ ول دا كەيىستىك تانىتىپ ءجۇر. ال ايىپپۇل جازاتىن ورگاندار بولسا, ءبىز ايىپپۇلدى تولەۋ تۋرالى حابارلامانى ايىپپۇل يەسىنىڭ تەلەفونىنا جىبەردىك دەپ مىناداي دايەك كەلتىرىپتى:
«جۇرگىزۋشى جول ەرەجەسىن بۇزعانى ءۇشىن ايىپپۇل جازىلسا, قازاقستان رەسپۋبليكاسى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنىڭ 723-بابىنىڭ 4-1 تارماعىنا سايكەس ايىپپۇل تولەۋ قاجەتتىگى تۋرالى حابارلاما كولىك قۇرالى مەنشىك يەسىنىڭ وزىنە نەمەسە ونىمەن بىرگە تۇرىپ جاتقان كامەلەتكە تولعان وتباسى مۇشەلەرىنىڭ بىرىنە حات ارقىلى جىبەرىلەدى ءارى ول جىبەرىلگەننەن كەيىن كولىك قۇرالى يەسىنە تابىس ەتىلدى دەپ قارالادى; كولىك قۇرالىنىڭ مەنشىك يەسى كورسەتكەن ابونەنتتىك نومىرىنە ماتىندىك حابار جىبەرىلگەن جاعدايدا جەتكىزىلدى دەپ تانىلادى. ول 1414 بايلانىس وپەراتورى ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى» (جازباشا بەرىلگەن جاۋاپتاعى تۇسىنىكسىز سويلەمدەردەن ۇققانىمىز وسى بولدى).
بۇل جاۋاپتان ءبىزدىڭ تۇسىنگەنىمىز, جۇرگىزۋشى جول ەرەجەسىن بۇزعاننان كەيىن ايىپپۇل تولەۋ تۋرالى حابارلاما حاتپەن دە, ۇيالى تەلەفونعا حابارلاما ارقىلى دا جىبەرىلەدى ءارى ول جىبەرىلگەننەن كەيىن ايىپپۇل تولەۋشىگە جەتكىزىلدى دەپ قارالادى ەكەن. بىراق بىزگە دە, ءبىزدىڭ توڭىرەگىمىزدەگى ازاماتتارعا دا حات ارقىلى حابارلاما كەلمەگەن, ءوز باسىم ۇيالى تەلەفونعا جىبەرىلگەن حابارلامانى دا المادىم. الايدا ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اكىمشىلىك پوليتسيا كوميتەتى «سىزگە حابارلاما جىبەرگەن» دەگەن ءۋاج ايتادى. بىراق مەن الماعانىمدى دالەلدەي المايمىن, ويتكەنى ءبىزدىڭ ەلدە ۇيالى بايلانىس وپەراتورلارى جەكە تۇلعانىڭ ۇيالى تەلەفونىنا جىبەرىلگەن بارلىق حابارلامالاردىڭ ءتىزىمىن شىعارىپ بەرمەيدى. ونىڭ ۇستىنە حابارلاما جىبەرىلگەن كەزدە بايلانىس اياسىنان تىس جەردە جۇرسەڭىز, حابارلامانى قابىلداي الماي قالۋىڭىز دا مۇمكىن. ولار ءوزىنىڭ حابارلامانى الماعانىن دالەلدەپ, ايىپپۇل جازۋشى ورىندى يلاندىرۋعا نەمەسە سوت ارقىلى دالەلدەۋگە جۇيكە توزىپ, ۋاقىت كەتەتىندىكتەن, كوبى جازىلعان ايىپپۇلدى تولەۋگە ءماجبۇر. دەمەك, ايىپپۇل حابارلاماسىن جەتكىزۋدىڭ ءتيىمسىز جولدارى جۇرگىزۋشىلەردى ورىنسىز شىعىنعا ۇشىراتىپ جاتقان جايى دا جوق ەمەس.
ارينە, جۇرگىزۋشىلەر جول ەرەجەسىن بۇزباي, قاۋىپسىزدىكتى ساقتاۋى شارت. قۇزىرلى ورگانداردىڭ دا جول ەرەجەسىن قاتاڭ قاداعالاپ, جول ەرەجەسىن بۇزعاندارىنا ايىپپۇل سالىپ, ەسكەرتۋلەر بەرۋى ورىندى. بىراق جول ەرەجەسىن بۇزعان جۇرگىزۋشىلەردى ورىنسىز شىعىنعا ۇشىراتۋ مورالدىق جاقتان دۇرىس ەمەس, تۇپتەپ كەلسەك, زاڭعا دا تومپاق. سوندىقتان قۇزىرلى ورگاندار ايىپپۇل تولەۋ جونىندەگى حابارلامانى جەتكىزۋدىڭ جولدارىن ءالى دە جەتىلدىرۋى كەرەك سياقتى. ال جۇرگىزۋشىلەر جول ەرەجەسىن بۇزۋدان بارىنشا ساقتانۋمەن قاتار, ايىپپۇلدىڭ ەسەلەنىپ كەتۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن qamqor.gov.kz اقپاراتتىق سەرۆيسىنەن, egov.kz ۆەب-پورتالىنان نەمەسە Kaspi قوسىمشاسىنان ايىپپۇلدىڭ بار-جوعىن اي سايىن تەكسەرىپ تۇرعانى ابزال. جىل سوڭىندا ەسەلەنگەن ايىپپۇلداردى تولەپ وتىرماۋ ءۇشىن ءار رەت تەكسەرگەن كەزدە ناتيجەسىن اي, كۇنىن كورسەتە وتىرىپ, سكرينشوت جاساپ ساقتاپ وتىرۋدىڭ دا ارتىقتىعى جوق سەكىلدى. جىل سوڭىنداعى توپىرلاپ كەلگەن ايىپپۇلدار بىزگە وسىنداي وي سالدى. ويتكەنى ءبىزدى ايىپپۇلدىڭ استارىندا ەسەلەپ تولەتۋ ارقىلى ايىپپۇل «قورجىنىن» تولتىرۋدان باقاي قۋلىق جاتقان جوق پا دەگەن وي مازالاي بەرەدى…
