گازەتىمىزدىڭ وتكەن ساندارىنىڭ ءبىرىندە ەلىمىزدەگى ءبىلىم وشاقتارىندا اعىلشىن ءتىلى ارقىلى وزگە ەلدىڭ سالت-ساناسى ءسىڭدىرىلىپ جاتقانى تۋرالى ماسەلە كوتەرگەنبىز. بارلىق وقۋ ورىندارىندا شەت ءتىلىنىڭ نەگىزىنەن ورىس تىلىندە وقىتىلاتىنىن, ال بالاباقشاداعى ءبۇلدىرشىندەرىمىز مينيسترلىك تاراپىنان بەكىتىلگەن ادىستەمەنىڭ جوقتىعى سالدارىنان وزگە ەلدىڭ سالت-ساناسىن ءسىڭىرىپ جاتقانىن ايتقان ەدىك.
ەڭ وكىنىشتىسى, شەت ءتىلى ءپانىن وقىتۋ بارىسىندا قازاقتىلدى ازاماتتاردىڭ قۇقى تاپتالاتىنى, ءتىل ءتىكەلەي قازاق ءتىلىندەگى اۋدارمالار مەن ءادىسنامالار ارقىلى وقىتىلمايتىندىقتان, ورىس ءتىلى تاعى دا زورلاپ تاڭىلىپ جاتقانى ناقتى كەيىپكەرلەرىمىزدىڭ سوزىمەن ءدالەلدەنگەن ەدى.
الايدا, ەلوردادا تىڭنان تۇرەن سالىپ, بالاباقشا جاسىنداعى بۇلدىرشىندەرگە اعىلشىن ءتىلىن تىكەلەي قازاق تىلىندەگى اۋدارما مەن مەملەكەتتىك تىلدەگى ءادىسناما ارقىلى وقىتاتىن, جاڭا جوبانى ءوزى دايىنداپ شىعارعان ۇستاز بار بولىپ شىقتى. ول – قالامىزداعى №29 «اق قايىڭ» بالاباقشاسىنىڭ اعىلشىن ءتىلى وقىتۋشىسى ايگۇل ساۋتوۆا. ءبىز جۋىردا ەڭبەگى ەل اۋزىندا جۇرگەن مۇعالىمدى ءىزدەپ بارىپ, اڭگىمەگە تارتتىق.
ەلوردادا بالالارعا شەت ءتىلىن وقىتىپ جۇرگەنىنە ون جىلدان اسقان ۇستاز اۋەلدە اعىلشىن ءتىلىن ءوزگەلەر سەكىلدى ورىس ءتىلىندە وتكىزىپ ءجۇرىپتى. الايدا, اتا زاڭىمىزدا «مەملەكەتتىك ءتىل – قازاق ءتىلى» دەپ تايعا تاڭبا باسقانداي جازىلعان بولسا دا, بالالاردى زورلىقپەن ورىسشا سويلەتىپ ءجۇرگەن جاعدايىمىز ۇستازدىڭ جانىنا باتادى. ءسويتىپ, «تىم بولماعاندا قازاق توبىنداعى بالالارعا اعىلشىن ءتىلىن قازاقشا وقىتىپ, نەگە اعىلشىن ءتىلىمەن قاتار مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدى سىڭدىرە بەرمەيمىن» دەپ الدىنا ماقسات قويادى. سودان بىلاي ءتىلدى قازاقشا وقىتاتىن ءادىستەمەنى جاساۋعا كىرىسەدى. بۇعان, ارينە, بالاباقشا مەڭگەرۋشىسى سۆەتلانا ومىرسەرىكقىزى مەن ادىسكەر ساۋلە قاپتاەۆا قولداۋ كورسەتەدى.
2008 جىلعا قاراي ايگۇل سايرانقىزى كوزدەگەن ماقساتى بويىنشا العاشقى ءناتيجەگە قول جەتكىزەدى. «اعىلشىن ءتىلى – بالاباقشادا» دەپ اتالعان مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمداردىڭ اعىلشىن ءتىلى مۇعالىمدەرىنە ارنالعان ءادىستەمەلىك قۇرال جارىق كورەدى.
«ادىستەمەنى جاساردا ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى, پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى فاتيما جۇمابەكوۆادان كەڭەس سۇرادىم. ادىستەمەنىڭ پەداگوگيكالىق تالاپتارعا ساي بولۋى ءۇشىن ول كىسى دە ماعان قول سوزدى», – دەيدى ايگۇل سايرانقىزى. وسىلايشا جان-جاقتى دايىندىق پەن ءىزدەنىستىڭ ارقاسىندا جارىق كورگەن ءادىستەمە استانا قالاسى ءبىلىم دەپارتامەنتى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى پەداگوگ كادرلاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جانە قايتا دايارلاۋ ينستيتۋتىندا قورعالىپ, قابىلدانادى. «اق قايىڭ» بالاباقشاسىندا اعىلشىن ءتىلى اعىلشىنشادان قازاقشاعا, قازاقشادان اعىلشىنشاعا تىكەلەي اۋدارىلىپ, مەملەكەتتىك تىلدە وقىلا باستايدى.
بۇگىنگى كۇنى ايگۇل ساۋتوۆانىڭ جاساعان جوباسى ەلوردادا كەڭىنەن تاراپ ءۇلگەرگەن. بالاباقشا ۇستازدارى ىزدەپ كەلىپ, ادىستەمەلىك قۇرالدىڭ كوشىرمەسىن الىپ كەتەدى. بۇل, ارينە, بالالاردى مەملەكەتتىك تىلگە باۋلىسام دەگەن نيەتتەن تۋادى. اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋ بارىسىندا ونسىز دا انا تىلىمىزگە كولەڭكەسىن ءتۇسىرىپ جۇرگەن ورىس ءتىلىن تاڭباۋ, ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىك تىلدە اقپارات الۋ تۇرعىسىنداعى قۇقىن قورعاۋ ماقساتىن جۇزەگە اسىرادى.
اۆتورلىق ەڭبەك رەتىندە بەكىتىپ, كوپتەن اقى تالاپ ەتپەيتىن ايگۇل سايرانقىزىنىڭ دىتتەگەنى دە – سول. ەڭبەگىن كوپتىڭ كادەسىنە جاراتىپ, بالالارعا ءتىلدى تىكەلەي قازاقشا ادىستەمەمەن وقىتۋ.
مۇنىمەن قوسا, «استانا اقشامىندا» كوتەرىلگەن ماسەلە بويىنشا ول ءوز ويىن دا بۇكپەدى. «اعىلشىن ءتىلى ءپانىن ءوتۋ بارىسىندا بالالارعا «حەلۋين», «روجدەستۆو» سەكىلدى ءدىنى جات ەلدىڭ مەرەكەسىن تويلاتۋعا مەن دە قارسىمىن. ءبىز ءتىل ۇيرەنۋىمىز كەرەك, ولاردىڭ سالت-ءداستۇرىن ەمەس. سوندىقتان, اعىلشىنداردىڭ ۇلتتىق مەرەكەلەرىن جاي ءسوز جۇزىندە اتاپ ءوتىپ, ساباقتا تىلدىك قوردى بايىتۋ ءۇشىن ءوزىمىزدىڭ ءتول ءداستۇرىمىز بەن سالتىمىزدى, ۇلتتىق مەرەكەلەرىمىزدى عانا تويلاۋدى داستۇرگە اينالدىرۋىمىز قاجەت», – دەيدى ول.
ءنازيرا سايلاۋقىزى
