№2 قالالىق بالالار اۋرۋحاناسى
بالا قارايتىن دارىگەرلەردىڭ ءبارى بىردەي تەگىن قىزمەت كورسەتەتىن مەملەكەتتىك ۇيىمداردان تابىلا بەرمەيدى. بىراق قالانىڭ بايىرعى №2 بالالار اۋرۋحاناسى جاڭا عيماراتقا كوشكەلى بالاعا قاجەتتى بارلىق سالا ماماندارىن جيناقتاپ الىپتى. ەندى قالا بالالارى اقىلى قىزمەتكە جۇگىنىپ جاتپاي, وزدەرى تىركەلگەن ەمحانانىڭ ەلەكتروندىق جولداماسىمەن وسىندا تەگىن قارالا الادى. كۇللى شاھارعا قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان اۋرۋحانانىڭ تىنىس-تىرشىلىگىمەن ءبىز دە تانىسىپ قايتقان ەدىك.
زامانىنا قاراي ءادىسى
ەلوردانىڭ №2 قالالىق بالالار اۋرۋحاناسى بۇرىن تاۋەلسىزدىك (ماناس كوشەسى دەپ اتالعان كەزىندە) داڭعىلىندا بولعان. 2012 جىلدىڭ 3 جەلتوقسانىنان باستاپ, ر.قوشقارباەۆ داڭعىلىنداعى جاڭا عيماراتقا كوشىرىلدى. قازىر بۇل – 14 مامانداندىرىلعان ستاتسيونارلىق جانە 9 كلينيكالىق بولىمشەسى بار كوپسالالى اۋرۋحانا. وسى ەمدەۋ مەكەمەسىنىڭ سوماتيكالىق بولىمشەسىنە ءوزىمىز دە بالامىزبەن بىرگە كەلگەنىمىز بار. سول كەزدە دارىگەرلەرگە كەدەرگىسىز كىرىپ, ءاپ-ءساتتىڭ ىشىندە نەسەپ, قان تالداۋلارىن الىپ, دياگنوز قويعىزىپ, ەم-دومىمىزدى تاعايىنداتىپ, رازى بولىپ قايتقانىمىز ەسىمىزدە. سوعان داندەپ العان بىزدەر كەزەگى كوپ ەمحانادان گورى وسىندا كەلۋدى ءتاۋىر كورەتىنىمىزدى نەسىن جاسىرايىق.
سويتسەك, ءبىز عانا ەمەس, كەشكى ساعات 18.00-دەن كەيىن اۋرۋحانانىڭ قابىلداۋ بولىمىنە كەلۋشىلەردىڭ قاراسى كۇرت كوبەيەدى ەكەن. جۇرتشىلىققا جۇمىستان كەيىنگى ۋاقىتتا وسى اۋرۋحانا ىڭعايلى بولسا كەرەك. ءارى كەزەك تە از. اسىقپاي وتىرىپ, بالاسىن كورسەتە الادى.
قازىرگى تاڭدا بۇل اۋرۋحانادا بالانى باستان-اياق تەكسەرەتىن بارلىق قۇرال-جابدىقتار بار. ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى حالىقارالىق ستاندارتقا ساي كەلەدى. باس دارىگەر راسۋلبەك ايپوۆتىڭ ايتۋىنشا, اۋرۋحاناداعى ەمدەۋ تاسىلدەرى مەن زاماناۋي مەديتسينالىق قۇرىلعىلاردى كورۋ ءۇشىن الىستان ات ارىتاتىندار بارشىلىق ەكەن. جاقىندا عانا گوللانديا ماماندارى كەلىپ, مەكەمەنىڭ تىنىس-تىرشىلىگىمەن تانىسىپ قايتىپتى.
ءبىز دە «جاقسىنى كورمەككە» باس دارىگەردىڭ ەمحانا جۇمىستارى جونىندەگى ورىنباسارى گۇلنار ابلياەۆعا ىلەسىپ, اۋرۋحانانى, ءبىر مەزگىلدە 250 ادامدى قابىلداي الاتىن ەمحاناسىمەن قوسا ارالاپ شىقتىق.
ەلەكتروندىق جولداما – ەمدەلۋ كەپىلى
№2 بالالار اۋرۋحاناسىنداعى 14 بولىمشەنىڭ كۇندەلىكتى قاربالاس جۇمىس ىستەيتىنى – 11.
العاشقى اياق باسقانىمىز – ەمحانالىق بولىمشە بولدى. وعان اپاراتىن جول كىرەبەرىستەگى تىركەۋ بولىمىنەن باستالادى. وسىندا كەلۋشىلەر تىركەۋ ورنىنداعى مەدبيكەگە ەمحانادان بەرىلگەن ەلەكتروندىق جولدامانى كورسەتۋى ءتيىس. وسى قۇجات بويىنشا بالا تىركەۋگە الىنىپ, ءتيىستى دارىگەرگە جىبەرىلەدى.
بيىلعى قاڭتار ايىنان باستاپ اۋرۋحانالاردى قارجىلاندىرۋ ماسەلەسىنە وزگەرىس ەنگىزىلگەنى بەلگىلى. ەندى ولارعا قارجى باستاپقى مەديتسينالىق سانيتارلىق كومەك كورسەتۋ ۇيىمدارىنان, ياعني, ەمحانالاردان كەلىپ تۇسەدى. ەمحانالار وزدەرىندە بەلگىلى ءبىر سالانىڭ مامانى بولماسا, وندا الدىن الا جاسالعان كەلىسىمشارت نەگىزىندە بالاعا قاجەتتى سالا مامانى بار ەمدەۋ مەكەمەلەرىنە جولداما بەرۋگە ءتيىس. ول ءۇشىن بالا تۋرالى, سىرقاتى, ونىڭ قاي مەكەمەگە, قانداي دارىگەرگە جىبەرىلىپ جاتقانى جايىندا مالىمەتتەر امبۋلاتوريالىق-ەمحانالىق كومەك كورسەتۋ جونىندەگى ەلەكتروندىق باعدارلاماعا ەنگىزىلىپ, سونى دالەلدەيتىن جولداما ەمدەلۋشىنىڭ قولىنا بەرىلەدى. بۇل ماعلۇماتتار بالانى قابىلدايتىن دارىگەردىڭ الدىندا دايىن تۇرادى. سىرقاتتى قابىلداعان كەزدەگى قىزمەت اقىسى دا وسى باعدارلامادا ايقىن كورسەتىلىپ, اي سوڭىندا ەمحانا سول قارجىنى بالانى ەمدەگەن مەكەمەگە اۋدارۋعا ءتيىس. البەتتە, بارلىق سالا مامانى شوعىرلانعاندىقتان, وسى اۋرۋحاناعا كەلەتىندەر بارشىلىق. «ەگەر قانداي دا ءبىر ەمحانانىڭ بىزبەن كەلىسىمشارتى بولماي, سوندا تىركەۋدەن تۇرعان سىرقات بىزگە كەلسە, ولاردى تەك اقىلى نەگىزدە قابىلداۋعا ءماجبۇرمىز. سەبەبى, ءار ناۋقاستى ەمدەۋدەن تۇسكەن قارجى ارقىلى ءبىز قىزمەتكەرلەرىمىزگە جالاقى تولەپ وتىرمىز. بىراق اۋىرىپ تۇرعان بالانى كورگەندە ءداتىمىز شىداماي, كەلىسىمشارتتا كورسەتىلمەسە دە قابىلدايتىنىمىز بار. ونداي كەزدە «كەلىسىمشارتتا كورسەتىلمەگەن قىزمەت ءتۇرى» دەيدى دە قارجىنى تولەۋدەن باس تارتاتىندار جوق ەمەس. ەمحانالارمەن كەلىسىمشارت بويىنشا جۇمىس ىستەيتىنىمىزدەن اتا-انالار دا بەيحابار. ءمان-جايدى تۇسىندىرگەنىمىزگە قاراماستان شاعىمدانىپ كەتەتىندەر بار. سوندىقتان, اتا-انالاردى سابىلتپاس ءۇشىن پەدياترلار وزدەرىنىڭ ەمحاناسى وزگەلەرمەن قانداي قىزمەت ءتۇرى بويىنشا كەلىسىمشارت جاساسقانىن ءبىلىپ العانى ءجون» دەيدى گۇلنار رۇستەمقىزى.
…تىركەۋ تەرەزەسىندە تۇرعانداردىڭ قاراسى كوپ ەمەس. تىركەۋشىلەر ەلەكتروندىق جولداما بويىنشا بالانى تىركەپ, دارىگەردىڭ قابىلداۋىنا الدىن الا جازىپ جاتىر. ارينە, شۇعىل مەديتسينالىق كومەكتى قاجەت ەتەتىن بالالار سارىلىپ كەزەگىن كۇتپەيدى. بىردەن دارىگەردىڭ قابىلداۋىنا كىرەدى. ال قانداي دا ءبىر كەڭەس الۋعا كەلگەندەر بىرەر كۇن كۇتۋگە تۋرا كەلەدى. ەسىمىزدە, بۇرىن اللەرگولوگ-دارىگەردىڭ قابىلداۋىنا ۇزاق-سونار كەزەك بولاتىن. قازىر ونداي تۇيتكىل جوق. ءتورت بىردەي اللەرگولوگ-دارىگەردىڭ بىرىنە بۇگىن جازىلساڭىز, سول كۇنى نەمەسە ەرتەڭىندە-اق قابىلداۋىنا كىرۋگە مۇمكىندىك بار. «ءبىزدىڭ اۋرۋحانادا 53 دارىگەر مەن 61 مەدبيكە جۇمىس ىستەيدى. ەندىگى جەتىسپەي تۇرعانى – نەۆروپاتولوگ پەن كارديولوگ ماماندارى. وزىمىزدەگى ەكى جۇرەك دارىگەرى كۇللى قالاعا ازدىق ەتىپ تۇر. جۇيكە جۇيەسى اۋرۋلارىن ەمدەيتىن ءتورت دارىگەرىمىزگە دە كەزەك كوپ. قالالىق مەملەكەتتىك ەمدەۋ مەكەمەلەرى بەتىنە قاراپ وتىرعان جالعىز ەپيلەپتولوگ-مامان دا ءبىزدىڭ اۋرۋحانادا. وعان دا كەزەك كوپ. وسى مامانداردان باسقاسىنا ەشقانداي كەدەرگىسىز كىرۋگە بولادى» دەيدى گۇلنار ابلياەۆا.
بالالاردىڭ دەنساۋلىعى اتا-انالارعا دا بايلانىستى
بۇدان كەيىن عيماراتتىڭ ەكىنشى قاباتىندا ورنالاسقان ەمحانالىق بولىمشەگە كوتەرىلدىك. بالاعا قاجەتتى بارلىق سالا ماماندارى وسىندا وتىرادى ەكەن. پسيحولوگ, سۋردولوگ, گەماتولوگ, رەۆماتولوگ دەيسىز بە – تۇگەل وسىندا.
دارىگەرلەر وتىراتىن بولمەلەردى ارالاي ءجۇرىپ, سۋردولوگ وتىراتىن كابينەتكە باس سۇقتىق. ءوزىن بولات ايتجانوۆ دەپ تانىستىرعان دارىگەر بالالاردىڭ ەستۋ قابىلەتىندەگى وزگەرىستەردى تەكسەرەتىن اپپاراتتاردىڭ ءبارى وسى جەردەن تابىلاتىنىن جەتكىزدى.
– مۇندا سۋردولوگيامەن اينالىساتىن ءتورت بىردەي كابينەت بار. قازىرگى تاڭدا ءسابي دۇنيەگە كەلە سالىسىمەن پەرزەنتحانادا قۇلاعىنا سكرينينگتىك تەكسەرۋ جۇرگىزىلەدى. ەگەر قانداي دا ءبىر اقاۋ تابىلسا, وندا بىردەن ءبىزدىڭ اۋرۋحاناعا جولداما بەرەدى. ءبىز نارەستەنى جان-جاقتى تەكسەرۋدەن وتكىزىپ, سىرقاتتىڭ قانداي دەڭگەيدە ەكەنىن انىقتايمىز. ناقتى دياگنوز قويۋىمىزعا زاماناۋي قۇرىلعىلاردىڭ كومەگى كوپ. مىسالى, قىسقا جيىلىكتى تولقىندى اپپارات جاڭا تۋعان سابيلەردىڭ قۇلاعىنداعى كەمشىلىكتى دالمە-ءدال انىقتاۋعا, اۋرۋدىڭ قانداي دەڭگەيدە ەكەندىگىن بىلۋگە مۇمكىندىك بەرەدى, – دەيدى سۋردولوگ-مامان.
جالپى, قۇلاق اۋرۋلارى نەعۇرلىم ەرتە انىقتالسا, سوعۇرلىم تەز جازىلادى ەكەن. ءتىپتى, قۇلان-تازا ايىعىپ كەتۋگە بولادى. بۇل اتا-انالارعا تىكەلەي بايلانىستى. ەكى جاسقا جەتكەن بالانىڭ سويلەي الماۋى اتا-انانى ويلانتۋعا ءتيىس دەيدى دارىگەر. اۋرۋدىڭ تۋا ءبىتتى جانە جۇرە كەلە پايدا بولاتىن تۇرلەرى بار. سوڭعىسىنا ۆيرۋستىق اۋرۋلار كوپ اسەر ەتەدى ەكەن. سوندىقتان, بالانىڭ اۋرۋىن اسقىنتپاي, دەر كەزىندە ەمدەتكەن دۇرىس.
قازىرگى تاڭدا مۇلدە قۇلاعى ەستىمەيتىن بالالارعا كوحلەارلى يمپلانت جاسالادى. بۇل دەگەنىڭىز – وپەراتسيا جاساۋ ارقىلى بالانىڭ قۇلاعىنا ارنايى تەحنيكالىق قۇرىلعى ورناتۋ دەگەن ءسوز. بۇگىندە وسىنداي وتا جاسالعان 43 جەتكىنشەك وسىندا ەسەپتە تۇر.
وسىدان كەيىن نەۆروپاتولوگ وتىرعان كابينەتتىڭ ەسىگىن قاقتىق. گۇلنار ابلياەۆانىڭ ايتۋىنشا, قالاداعى كەيبىر ەمحانالاردا نەۆروپاتولوگ-مامانداردىڭ بولۋىنا قاراماستان, مۇنداعى دارىگەرلەرگە كەزەك كوپ كورىنەدى. اتا-انالار تاراپىنان جوعارى سۇرانىسقا يە نەۆروپاتولوگ – ايگۇل يمانقۇلوۆا وزىندە وتىر ەكەن. ەكى جاس شاماسىنداعى بالدىرعاندى قاراپ وتىرعان دارىگەردى سوزگە تارتتىق.
– ايگۇل ابدىبولاتقىزى, قازىرگى بالالار اراسىندا قانداي جۇيكە جۇيەسى اۋرۋلارى كەڭ تاراعان؟
– ماعان كەلەتىن بالالاردىڭ كوبىنىڭ ءتىلى ۋاقىتىندا شىقپاعان. مىسالى, مىنا مەنىڭ الدىمدا تۇرعان ءسابيدىڭ دامۋىندا تەجەلۋ بار. ءتىلى دە دۇرىس ەمەس. ەندى بۇل ءسابيدى باقىلاۋىمىزعا الىپ, ەم-دوم جۇرگىزەمىز. بىراق, بالا دەر ۋاقىتىندا كەلىپ وتىر. سىرقاتتىڭ قۇلان-تازا ايىعىپ كەتۋىنە مۇمكىندىك كوپ. كەيبىر اتا-انالار بىزگە كەش كەلەدى. البەتتە, ونداي بالالاردىڭ ەمدەلۋى دە كۇردەلى.
– بالالاردىڭ ۋاقىتىندا سويلەمەۋى نەگە بايلانىستى؟
– قازىرگى اتا-انالاردىڭ كوپشىلىگى جۇمىسباستى. جۇمىس, جۇمىس دەپ ءجۇرىپ, بالالارىنا قاراۋعا ۋاقىتى جوق. كەيبىرەۋلەر جان تىنىشتىعىن ويلاپ, بالالارىنىڭ قولىنا پلانشەت, ايپاد ۇستاتىپ قويادى. ءبىر مونيتورعا تەلمىرىپ, ەشكىممەن سويلەسپەي وسكەن بالانىڭ ءتىلى دە كەش شىعاتىنىن ەسكەرگەن ءجون. سوندىقتان بالامەن سويلەسە بەرگەن دۇرىس.
– بالامەن نەشە جاستان باستاپ سويلەسۋ كەرەك؟
– تۋعاننان باستاپ, ارينە. نارەستە سويلەسە الماعانىمەن, سوزدەردىڭ ءبارىن ساناسىنا توقي بەرەدى. ەرتەدە اتا-اجەلەرىمىز بالاعا بەسىك جىرىن ايتىپ بەرەتىن. بۇل ءاننىڭ بالانىڭ دامۋىنا پايداسى مول بولعان. ال قازىرگى جاستار بەسىك جىرىن ايتپاق تۇگىلى, بالالارىمەن دۇرىس سويلەسپەيدى دە. سوندىقتان تۋا سالىسىمەن بالاعا كوپ كوڭىل ءبولىپ, ونىمەن سويلەسە بەرگەن ءجون.
– ءوزىڭىزدىڭ نەۆروپاتولوگ-دارىگەر بولىپ جۇمىس ىستەگەنىڭىزگە قانشا جىل بولدى؟
– 11 جىلدان استى. وعان دەيىن پەدياتر بولعانمىن.
جۇرتشىلىقتىڭ ريزاشىلىعىنا بولەنگەن دارىگەرگە العىسىمىزدى بىلدىردىك تە ءارى قاراي جىلجىدىق. جولاي ستوموتولوگيا بولىمشەسىنە كىرە كەتتىك. مۇندا دا سۋ جاڭا اپپاراتتار ءتىزىلىپ تۇر. اۋىزداعى 32 ءتىستى, اۋىز قۋىسىمەن قوسا تۇگەل تەكسەرىپ, ءتۇرلى-ءتۇستى سۋرەت ەتىپ شىعارىپ بەرەتىن پانورامالىق قۇرىلعىنىڭ ءوزى نەگە تۇرادى؟! ستوماتولوگيا بولىمشەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قوڭىرات جۇماباەۆانىڭ ايتۋىنشا, بولىمشەدە 14 مامان جۇمىس ىستەيدى. سولاردىڭ ىشىندە ورتودونت-دارىگەردىڭ ورنى بولەك. سەبەبى, قيسىق تىستەردى تۇزەيتىن مۇنداي مامان جوعارى دارەجەلى ستوماتولوگيالىق كلينيكالاردا عانا كەزدەسەدى ەكەن. ولاردى ستوماتولوگيا سالاسىنىڭ ەليتاسى دەپ تە اتايتىندار بار. مىنە, وسىنداي تاپشى مامان اۋرۋحاناداعى كىشكەنتاي ناۋقاستارعا قىزمەت ەتىپ ءجۇر.
ەمدەۋ مەكەمەسى – شەبەرلىك مەكتەبى
باس دارىگەردىڭ ورىنباسارىمەن بىرگە اۋرۋحانانىڭ بەسىنشى قاباتىنا كوتەرىلدىك. مۇندا كۇندىزگى ستاتسيونار ورنالاسقان ەكەن. جولاي ءاپ-ادەمى جاساقتالعان ويىن الاڭىن كوزىمىز شالدى.
كۇندىزگى ستاتسيونار 20 ورىنعا ارنالىپتى. ەمدەلۋشىلەردىڭ دياگنوزى دا ءارتۇرلى. حيرۋرگيالىق وپەراتسيالار مەن ينسۋلتتان كەيىن كەلىپ, ەم الىپ جۇرگەندەر دە, پنەۆمونيا, برونح دەمىكپەسى سىرقاتتارىمەن جاتقاندار دا بار.
بالالار مۇندا اتا-انالارىمەن كەلىپ, 6-8 ساعات بويى ەم قابىلدايدى ەكەن. بولىمشە مەڭگەرۋشىسى دينا ايگۋجينانىڭ سوزىنەن بىلگەنىمىز, كۇندىزگى ستاتسيونار تەك ەمدەپ قانا قويماي, اتا-انالارعا بالالارىنىڭ سىرقاتى بويىنشا ارنايى دارىستەر دە وتكىزەدى. ايتالىق, بالاسى برونح استماسىمەن اۋىراتىن اتا-انالار ينگالياتسيا قالاي جاساۋ كەرەكتىگىن, وعان قاجەتتى ءدارى مولشەرى قانداي بولۋ قاجەتتىگىن مەڭگەرەدى. ءتىپتى, بالاعا قانداي تاعامدار بەرىپ, قايسىسىنان باس تارتۋ كەرەكتىگى دە تۇسىندىرىلەدى.
وسى قاباتتا فيزيوكابينەت تە ورنالاسىپتى. مۇندا بالالار ماسساج الىپ, ءتۇرلى ەمدەۋ-شىنىقتىرۋ جاتتىعۋلارىن جاسايدى. قازىرگى تاڭدا اتا-انالاردىڭ كوبى بالالارىنا ماسساجدى اقىلى نەگىزدە الادى. ال ەگەر ەمحانا مەن اۋرۋحانا اراسىندا كەلىسىمشارت جاسالىپ, وندا ماسساج, ەلەكتروفورەز, ماگنيتتىك تەراپيا شارالارى ەنگىزىلگەن بولسا, وندا ەلەكتروندىق جولداما ارقىلى مۇنىڭ ءبارى بالاعا تەگىن جاسالاتىنىن ءار اتا-انا بىلە جۇرگەنى ءجون.
مۇندا ماسساج بەن جاتتىعۋلاردى تاجىريبەسى مول ماماندار جاسايدى ەكەن. مىسالى, مايتابان, بوي سكوليوزى سەكىلدى دياگنوزدارمەن كەلگەن بالالارعا ەمدەۋ-شىنىقتىرۋ جاتتىعۋلارىن 40 جىلدان استام تاجىريبەسى بار مامان باقىت راحىمجانوۆا ۇيرەتەدى. ءوز مامانىنىڭ شەبەرى زەينەتكەرلىك جاسقا جەتسە دە, ارىپتەستەرى ونى جىبەرگىسى جوق.
وسىندا ەمدەلۋشىلەردىڭ جاسى 2,5 مەن 15 جاس ارالىعىن قۇرايدى. ءتورت بىردەي ماسساجيست-مامانعا كەزەك تە كوپ. بىراق, ادەتتەگىدەي ماسساجعا ەرەكشە مۇقتاج بولىپ وتىرعاندار كەزەكسىز قابىلدانادى.
ەمدەلۋشىلەردىڭ 80 پايىزى – ستاتسيوناردا
«ءبىزدىڭ اۋرۋحانادا ەمدەلۋشىلەردىڭ 80 پايىزى – ستاتسيوناردا جاتقان شۇعىل مەديتسينالىق كومەككە مۇقتاج جاندار» دەيدى رەانيماتسيا بولىمشەسىنە جول باستاعان باس دارىگەردىڭ ورىنباسارى گۇلنار ابلياەۆا.
دارىگەردىڭ اق حالاتى مەن قالپاعىن كيىپ, قولىمىزدى ارنايى سۇيىقتىقپەن زارارسىزداندىرعاننان كەيىن ءبىز دە رەانيماتسيا بولىمشەسىنە كىردىك.
ءومىر مەن ءولىم اراسىنداعى ناۋقاستاردى قابىلدايتىن بۇل بولىمشەدە ءتارتىپ قاتال. بارلىعى 20 دارىگەر مەن 36 مەدبيكە اۋىسىم بويىنشا تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەپ, اۋىر حالدەگى ناۋقاستاردى كىرپىك قاقپاي كۇزەتەدى. ولار قانداي جاعدايعا دا تاس ءتۇيىن وتىرادى. ارنايى ۇستەلدە ءدارى-دارمەك, زارارسىزداندىرۋ قۇرالدارى مەن شۇعىل كەزدە قاجەت بولاتىن دەفيبريللياتور اپپاراتى سەكىلدى ارنايى جابدىقتاردىڭ ءبارى دايىن تۇر. دارىگەرلىك جانە مەدبيكە پوستتارىنداعى ارنايى مونيتوردى دا كوزىمىز شالدى. وسى ەكران ارقىلى اقحالاتتىلار بولىمشەدەگى ءار ناۋقاستىڭ جاعدايىن, جۇرەك سوعىسىن, قان قىسىمىن باقىلاپ وتىرادى ەكەن. ەگەر ەمدەلۋشىلەردىڭ ءبىرىنىڭ جاعدايى كۇرت ناشارلاسا, وندا مونيتورداعى باعدارلاما دابىل قاعادى. ايتالىق, مونيتوردا جاسىل ءتۇس جانسا, وندا ناۋقاستىڭ جۇرەگى سىر بەردى دەگەن ءسوز. قىزىل ءتۇس جانسا, قان قىسىمىنىڭ كەنەت كوتەرىلىپ نەمەسە ءتۇسىپ كەتۋىنىڭ بەلگىسى. ال قىزعىلت سارى ءتۇس – سىرقاتتانۋشىنىڭ جالپى جاعدايى كۇرت ناشارلاعانىن بىلدىرەدى. مونيتور دابىل قاققان جاعدايدا دارىگەرلەردىڭ ءبارى ىسكە كىرىسىپ, ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن جانتالاسادى. «جۇمىسىمىز اۋىر بولعانىمەن ونى جەڭىلدەتۋگە ارنالعان جاعدايلاردىڭ ءبارى بىزدە جاسالعان» دەيدى بولىمشە مەڭگەرۋشىسى جەڭىس سەيىتقاليەۆ.
بولىمشەدەگى 18 توسەكتىڭ ءبارى دە ناركوزدىق-تىنىس الدىرتۋ اپپاراتتارىمەن جابدىقتالىپتى. مۇندا كەلىپ تۇسكەن اۋىر حالدەگى ناۋقاستار توسەگىندە جاتىپ-اق, ەكگ, رەنتگەن اپپاراتىنان وتە الادى. قان, نەسەپ ساراپتامالارى 15 مينۋتتىڭ ىشىندە دايىن بولادى. ال بيوحيميالىق كۇردەلى ساراپتامالار 1-2 ساعاتتا دارىگەردىڭ الدىندا تۇرادى.
بولىمشەدەگى ءار پالاتادا جارىق ەسەپتەيتىن قۇرىلعى ورناتىلعان. ناۋقاستىڭ ءومىرىن قامتاماسىز ەتىپ تۇرعان اپپاراتتار اۆتونومدىق اككۋمۋلياتورعا قوسىلعان ەكەن. ەگەر الدا-جالدا جارىق ءسونىپ قالسا, وندا وسى قوندىرعى اۆتوماتتى تۇردە ىسكە قوسىلادى. وعان توك بەرىپ تۇرعان گەنەراتوردىڭ 6-10 ساعات بويى ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەۋگە قاۋقارى بار. دەمەك, تەحنيكالىق جاعىنان ناۋقاسقا ءتونىپ تۇرعان قاۋىپ جوق.
بولىمشەگە اۋىر جاعدايدا كەلىپ تۇسۋشىلەردىڭ دياگنوزى دا ءارتۇرلى. «جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى بىزگە كەلىپ تۇسەتىندەردىڭ سىرقاتى دا بولەك. مىسالى, كوكتەم-جاز ايلارىندا اللەرگيالىق اۋرۋلارمەن, برونح دەمىكپەسىمەن كەلەتىندەر كوپ. بيىكتەن قۇلايتىندار مەن كولىك اپاتىنا ۇشىراعان بالالاردىڭ كوبەيۋى دە وسى كەز. بيىل مامىر ايىنان باستاپ, 10 بالا تەرەزەدەن قۇلاپ, اۋىر حالدە بىزگە جەتكىزىلدى. كىشكەنتايلاردىڭ تاماعىنا بوگدە زات كەپتەلىپ قالاتىن وقيعالار دا ءجيى كەزدەسەدى. سوندىقتان اتا-انالارعا ايتارىمىز, ءۇش جاسقا تولماعان سابيلەرگە ماگنيت, باتارەيا, تيىن سەكىلدى زاتتاردى بەرمەگەنى ءجون. بۇل بالا ومىرىنە قاۋىپتى ەكەنىن ەسكەرتكىمىز كەلەدى» دەيدى بولىمشە مەڭگەرۋشىسى.
رەانيماتسيا بولىمشەسىنە كۇنىنە 8-9 بالا كەلىپ تۇسەدى ەكەن. باقىتقا وراي, بالالاردىڭ كوپشىلىگى ەمدەلىپ, جاعدايى تۇراقتالعاننان كەيىن پروفيلدىك بولىمشەگە اۋىستىرىلادى.
وسىلايشا, 14 مامانداندىرىلعان ستاتسيونارلىق جانە 9 پاراكلينيكالىق بولىمشەسى بار كوپسالالى اۋرۋحانانىڭ بىرقاتار ءبولىمىن ارالاپ شىقتىق. مۇندا 15 جاسقا دەيىنگى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن تۇزەۋگە ارنالعان ەمدەۋدىڭ بارلىق ءتۇرى بار ەكەنىنە كوز جەتكىزدىك. ارينە, بولىمشەلەردەگى دارىگەرلەردىڭ بىلىكتىلىگى, ناۋقاستارعا دەگەن قارىم–قاتىناسى, ەمدەۋ دەڭگەيى قانشالىقتى ەكەنىن ءبىز بىلمەيمىز. مۇنى بىلۋگە تىرىسقانىمەن, بالالاردىڭ اكە-شەشەلەرى تاراپىنان رۇقسات بولۋ كەرەك. ويعا تۇيگەنىمىز – اۋرۋحانا عيماراتىنىڭ مۇنتازداي تازالىعى مەن جاڭا ەكەندىگى. اسىرەسە, ونداعى مەديتسينالىق قۇرىلعىلاردىڭ ەلدە جوق ەرەكتىگى كوڭىلىمىزگە قوندى. بۇرىن رەسپۋبليكالىق كلينيكالاردىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىنا قىزىعا قارايتىن ەدىك. ەندى سونداي كەرەمەت اپپاراتتار استانالىق ەمدەۋ مەكەمەلەرىندە دە ورناتىلىپ, بالالاردىڭ دەنساۋلىعى ءۇشىن قىزمەت ەتىپ جاتقانىنا قۋاندىق.
قىمبات توقتامۇرات
