باستى اقپاراتەلوردا تىنىسى

بىلىكتى مامان – ەكونوميكا تىرەگى

بۇگىنگى تاڭدا جاستاردى قولجەتىمدى جانە ساپالى تەحنيكالىق بىلىممەن قامتاماسىز ەتۋ – «ءبىلىمدى ۇلت» ۇلتتىق جوباسىنىڭ نەگىزگى مىندەتىنىڭ ءبىرى. بۇل رەتتە جاستاردىڭ كوللەدجدە تەگىن ءبىلىم الىپ, زامان تالابىنا قاراي ماماندىق يگەرۋىنە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ەرەكشە نازار اۋدارىپ وتىر. استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ «اstana Polytechnic» جوعارى كوللەدجىندە وتكەن «جۇمىس بەرۋشىلەر كۇنى» رەسپۋبليكالىق ءىس-شاراسىنا 4 مىڭنان اسا جۇمىس بەرۋشى قاتىستى. ەلىمىزدىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىندا تۇلەكتەردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋعا جاردەمدەسۋدىڭ ءبىر جولى – بوس ورىندار جارمەڭكەسى جۇمىس بەرۋشىلەرمەن بۇرىننان وتكىزىلەتىن. ماقسات – وقۋ ورىندارى ءبىتىرۋشى تۇلەكتەرىن ءوز ماماندىقتارى بويىنشا جۇمىسقا ورنالاستىرۋعا سەبەپشى بولۋ.

بيىلعى تىڭ جاڭالىق سول – ەلىمىز بويىنشا 700-دەن استام كوللەدج العاش رەت «جۇمىس بەرۋشىلەر» كۇنىن ۇيىمداس­تىرىپ, وتكىزدى. قر وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى بەرگەن مالىمەتتەر بويىنشا رەسپۋبليكالىق ءىس-شاراعا ءىرى كومپانيالاردىڭ, شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ 4 مىڭنان استام وكىلى قاتىسقان. تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى جۇمىس بەرۋشىلەرمەن 600-دەن استام مەموراندۋم مەن 500-دەن استام ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى.

وسىنداي ءىس-شارا استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ «Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجىندە وتكىزىلدى. جۇمىس بەرۋشىلەرمەن ۇزاق مەرزىمدى جانە ءتيىمدى ىنتىماقتاستىق ورناتىپ, مامانداردى دايارلاۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان جارمەڭكەگە ەلوردالىق 40-تان اسا جۇمىس بەرۋشى كاسىپورىندار مەن ۇيىمدار, ءىرى كومپانيالار قاتىستى. ديالوگ الاڭىندا كادر دايارلاۋدىڭ وزەكتى تاقىرىپتارى بويىنشا كەزدەسۋ وتكىزىلدى.

اتالمىش ءىس-شارادا قازاقستان رەسپۋبليكاسى وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى ا.ايماعامبەتوۆ, استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ە.بايكەن, استانا قالاسى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى ق.سەنعازىەۆ, استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ «Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجىنىڭ ديرەكتورى ب.رىسقاليەۆ قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەدى. وعان جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ, ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ, جۇمىس بەرۋشىلەر قاۋىمداستىعىنىڭ, قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ جانە قامقورشىلىق كەڭەسىنىڭ وكىلدەرى, الەۋمەتتىك سەرىكتەستەر, جۇمىس بەرۋشىلەر, اتا-انالار جانە ستۋدەنتتەر قاتىستى.

ديالوگ الاڭىندا بۇگىنگى كۇننىڭ ەڭ وزەكتى ماسەلەلەرى قاراستىرىلدى. ولار:

كاسىپورىندار ءۇشىن بىلىكتى كادرلار دايارلاۋ;

اكادەميالىق دەربەستىكتى ەسكەرە وتىرىپ, ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن ازىرلەۋ;

ءدۋالدى وقىتۋدى ماسش­تاب­تاۋ;

كادرلاردى دايارلاۋدىڭ ماقساتتى تاپسىرىسى;

جاڭا تەحنولوگيالاردى شولۋ بويىنشا جۇمىس بەرۋشىنىڭ تالقىلاۋى «جشس «كناۋف گيپس كاپچاگاي, GROHE, جشس «تەپ­لومارت»;

كاسىپورىنداردا پەداگوگتاردىڭ تاعىلىمداماسى.

مينيستر ا.ايماعامبەتوۆتىڭ ايتۋىنشا, اكادەميالىق ەركىندىكتى ەنگىزۋ ارقىلى جۇمىس بەرۋشىلەر مەن كوللەدجدەر اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلدى.

ەندى جۇمىس بەرۋشىلەر ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن ازىرلەۋ­گە جانە ساراپتاۋعا تىكەلەي قاتىسادى. ياعني, كوللەدجدەر نارىق سۇرانىسىنا قاراي وقۋ باعدارلامالارىن جاسايدى.

اكادەميالىق دەربەستىككە سايكەس كوللەدجدەر مەن الەۋ­مەتتىك سەرىكتەستەر بىرلەسىپ, ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىن قۇرادى. جۇمىس بەرۋشىلەر ولاردى كورىپ, ءوز ۇسىنىستارىن بەرە الادى. كوللەدجدەرگە كۇتىلەتىن وقۋ ناتيجەلەرىنە بايلانىستى جۇمىس بەرۋشىلەرمەن بىرلەسىپ وقۋ مەرزىمدەرىن انىقتاۋ قۇقىعى بەرىلدى.

كوللەدجدە قوناقتار كوللەدجدىڭ وقۋ شەبەرحانالارىنا – دانەكەرلەۋ تسەحى مەن كناۋف پوليگونىنا, بولشەكتەۋ-مونتاجداۋ تسەحى مەن سانتەحنيكا جانە جىلىتۋ زەرتحاناسىنا, گاز جابدىقتارى زەرتحاناسى مەن  IT قۇزىرەتتىلىك ورتالىعىنا, وقۋ ورتالىقتارى – كناۋف. تەحنو-نيكول, Grohe, «گرافيكالىق ديزاين» قۇزىرەتتىلىك ورتالىعىنا, ءموبيلدى روبوتوتەحنيكا زەرتحاناسى مەن مەحاترونيكا بويىنشا «FESTO» ايماقتىق ورتالىعىنا, BIM زەرتحاناسى (BIM LAB) مەن 1س-بۋحگالتەريا وقۋ ورتالىعىنا, «ۆەب-ديزاين» IT قۇزىرەتتىلىك ورتالىعىنا, «اقىلدى ءۇي» وقۋ زەرتحاناسىنا, «جەلىلىك جانە جۇيەلىك باسقارۋ» ءىT قۇزىرەتتىلىك ورتالىعى مەن سۋرەت جانە كەسكىندەمە بويىنشا شىعارماشىلىق شەبەرحاناسىنا, «ەلەكترونيكا جانە ەلەكتروموبيل بويىنشا EXTLAB» وقۋ زەرتحاناسىنا, «اۆتوكولىك قۇرالدارىن جوندەۋ شەبەرحاناسى» وقۋ زەرتحاناسىنا بارىپ, ولارعا ارنايى ەكسكۋرسيا جۇرگىزىلدى. سونداي-اق «قازاقستاننىڭ جانۋارلار الەمى» كارتينالار كورمەسى قويىلىپ, «مامانداردى بۇگىن تابىڭىز!» بوس ورىندار جارمەڭكەسى ۇيىمداستىرىلدى.

«Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجىنىڭ ستۋدەنتتەرى قوناقتارعا ءوز جۇمىستارىن جانە ناقتى ديپلومدىق جوبالارىن – تەحنيك-قۇرىلىسشىلار وقۋ اۋديتوريالارىن رەكونسترۋكتسيالاۋ, تۇرعىن كوتتەدجدى جاڭارتۋ, 3 بولمەلى پاتەردىڭ نەگىزگى ءۇي-جايلارىنىڭ ينتەرەرىن ازىرلەۋ, اۋديتوريادا ديزاين جوباسىن كورسەتسە, تەحنيكتەر-مەحانيكتەر سيگنال بەرۋ جۇيەسىنىڭ جارىقتاندىرۋ جۇيەسى, Hyundai Sanato كولىگىن قالپىنا كەلتىرۋ, گەنەراتورلاردى تەكسەرۋ ستەندى, LU دجەترونيك بۇركۋ جۇيەسى, ابس قوندىرعىسى بار گيدراۆليكالىق تەجەۋ جۇيەسى, گازبەن جۇمىس جاسايتىن قوزعالت­قىشتىڭ قورەكتەندىرۋ جۇيەسى, جەڭىل اۆتوكولىكتىڭ اسپاسى, ەلەكتروموبيل دياگنوستيكاسى جانە IT جوبالارى – اقىلدى بولمە, كۆادروكوپتەر, سونىمەن بىرگە «مەنىڭ سۇيىكتى كوللەدجىم» ەكسكۋرسيالىق ەكسكۋرسوۆودتار باعدارلاماسى بويىنشا ءوز جۇمىستارىن كورسەتتى.

تاعى دا ايتا كەتۋ كەرەك, جۇمىس بەرۋشىلەر كۇنى كادر دايارلاۋ جانە تۇلەكتەردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋدا جۇمىس بەرۋشىلەرمەن ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ ماقساتىندا وتكىزىلىپ وتىر. بۇگىنگى تاڭدا كوللەدجدەر ءىرى كاسىپورىندارمەن جانە ۇيىمدارمەن بەلسەندى ىنتىماقتاستىق ورناتىپ جاتىر. اكادەميالىق تاۋەلسىزدىك اياسىندا كوللەدجدەر جۇمىس بەرۋشىلەرمەن بىرلەسىپ, ەڭبەك نارىعىنىڭ سۇرانىسىنا ساي ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن ازىرلەيدى. 500-دەن استام تجكب ۇيىمى دۋالدى وقىتۋدى ەنگىزدى جانە جۇمىس بەرۋشىلەر دە مامانداردى دايارلاۋعا بەلسەندى اتسالىسىپ كەلەدى. ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ ارقاسىندا ستۋدەنتتەر تەوريانى پراكتيكامەن ۇشتاستىرىپ, تاڭداعان ماماندىعىن جۇمىس ورنىندا تىكەلەي ۇيرەنەدى. ياعني كاسىپورىندار ءوز قىزمەتكەرلەرىن وقىتۋعا جانە ۇزدىك ستۋدەنتتەردى جۇمىسقا الۋعا مۇمكىندىك الىپ وتىر. ال ستۋدەنتتەر بىرتە-بىرتە ماماندىقتى يگەرىپ, ەڭبەككە قاجەتتى ماشىقتاردى مەڭگەرەدى.

كەزدەسۋ بارىسىندا ءبىز دە بىرنەشە جۇمىس بەرۋشىنىڭ تۇلەكتەر تۋرالى پىكىرىن تىڭ­داعان ەدىك:

– «Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجىمەن ءبىزدىڭ ۇجىم 12 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى, ءوزىم باسشىلىققا كەلگەلى 5 جىلداي ىنتىماقتاسا جۇمىس ىستەپ كەلەمىن. جىل سايىن 4-5 ستۋدەنت ءوندىرىس ورنىنا تاجىريبەدەن وتۋگە كەلەتىن بولسا, سونىڭ بىرنەشەۋىن مىندەتتى تۇردە جۇمىسقا الامىز. مەحانيكتەر, اۆتوەلەكتريكتەر, تاعى باسقا ماماندار ءدۋالدى وقىتۋ بويىنشا قابىلدانادى, ولارعا مىندەتتى تۇردە تالىمگەرلەر بەكىتىلەدى, ماماندىقتىڭ قىر-سىرىن ۇيرەنەدى, سوسىن ەمتيحاندار تاپسىرىپ, ديپلومدىق جوبالاردى قورعاۋ بويىنشا قورىتىندى اتتەستاتتاۋدان وتەدى. جالاقىعا كەلسەك, جۇمىسى ۇناسا, ءوزىن جاقسى جاعىنان كورسەتسە, ستۋدەنتتەرگە موتيۆاتسيا بەرۋ ماقساتىمەن جالاقىسىن دا تولەپ, ىنتالاندىرامىز. تەك, وكىنىشتىسى سول, جاستار جۇمىس تاۋىپ, كاسىبىمەن جۇمىسقا تۇرعاندا اسكەري مىندەتتىلىكپەن اسكەر قاتارىنا الىنادى. الداعى ۋاقىتتا ويلايمىن قاجەتتى ماماندارعا اسكەري-تەحنيكالىق وقۋدى جۇمىس ىستەپ ءجۇرىپ ۇشتاستىرسا دەگەن تىلەك بار. سەبەبى بىزگە مامان كەرەك بولعاندىقتان, ونى ءبىر جىل كۇتىپ وتىرا المايمىز, ورنىنا باسقا جاستى تارتۋعا تۋرا كەلەدى. ويتكەنى وقۋ ورنىندا تالىمگەرلەرمەن وقىپ, ءبىلىم باعدارلاماسىن, ماماندىعى بويىنشا باستى كەرەك داعدىلارىن مەڭگەرگەن جاستار سۇرانىسقا ساي جۇمىس ىستەيتىن بولادى, – دەيدى «AVTOLAND-NS» جشس جەلىلەرىنىڭ ديرەكتورى رۋستام جاڭابەرگەنوۆ.

– ءبىزدىڭ وتەل قالاداعى 4 كوللەدجبەن وسى سالادا ىنتىماقتاسا جۇمىس ىستەيمىز. سونىڭ ىشىندە ءدۋالدى وقىتۋمەن ەكى كوللەدجبەن, «Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجىمەن دە الەۋمەتتىك سەرىكتەس رەتىندە بىرلەسە جۇمىس ىستەپ كەلەمىز. قوناق ءۇي شارۋاشىلىعىن ۇيىمداستىرۋ, اسپاز, كونديتەر, داياشى سەكىلدى نەگىزگى ماماندىقتار بويىنشا ءۇش ايعا ءدۋالدى وقىتۋ بويىنشا ستۋدەنتتەر پراكتيكادان وتۋگە كەلەدى, ەگەر بوس جۇمىس ورنى بولسا, وندا كەلىسىمشارت جاسالىپ, جۇمىس بارىسىندا دا وقۋ باعدارلامالارىن بارىنشا يگەرۋگە تىرىسادى. ال ءبىزدىڭ قوناقۇي 15 جىلدان بەرى وسى كوللەدجبەن ىنتىماقتاسا جۇمىس ىستەپ كەلەدى, بوس جۇمىس ورنى بولعان جاعدايدا تۇلەكتەردىڭ 25%-ىن جۇمىسقا قابىلداپ وتىرمىز. ونىڭ ىشىندە اسپاز, كونديتەر, اسىرەسە, ءۇش تىلگە جەتىك رەسەپشن مامانى ۇلكەن سۇرانىسقا يە. ولار الىس-جاقىن, شەتەلدىك قوناقتاردى قابىلداپ, قاجەتتى قىزمەتتى كورسەتە الادى. كوللەدج تۇلەكتەرى اكىمشىلىك قىزمەتكەرى رەتىندە ءوسۋ ءۇشىن دە جوعارى وقۋ ورنىندا ءبىلىمىن جالعاستىرىپ, بولاشاق كارەراسىن جاساپ جاتادى. جالپى, ءبىزدىڭ تاجىريبەلى قىزمەتكەرلەر دە, پەداگوگتار دا پراكتيكالىق بازادا تاعىلىمدامادان ءوتىپ جۇرگەنىن ايتۋعا ءتيىسپىز, – دەيدى Radisson استانا «ينكوم استانا» جشس وتەلىنىڭ وكىلى وكسانا نيكون.

– كوللەدجبەن راديوتەحنيكا جانە بايلانىس ماماندىعىنا وقىپ جاتقان ستۋدەنتتەردى ءىس-تاجىريبەدەن وتكىزۋگە قاتىستى كەلىسىمشارتتار جاسايمىز دا پراكتيكالىق ساباقتاردى جۇرگىزەمىز, 2-3 كۋرس ستۋدەنتتەرىن سالالارعا ءبولىپ, تالىمگەرلەردى بەكىتىپ, دايىن كادر ەتىپ دايارلاۋ­عا كۇش سالامىز. ولار پراكتيكا بارىسىندا قۇرال-جابدىقتاردى قولدانىپ, ۇستاپ كورىپ, وقىعان تەورياسىن پراكتيكا جۇزىندە جۇزەگە اسىرادى. سونداي-اق ولار تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىكتى ساقتاي وتىرىپ, كاسىپورىننىڭ تولىققاندى قىزمەتكەرى سەكىلدى جۇمىستىڭ بارلىق كەزەڭىنەن وتەدى. پراكتيكاسى بىتكەن كەزدە ارنايى سىناقتان, تەستىلەۋدەن وتەدى, ياعني بىزگە نە كەرەك, نە اكتۋالدى سوعان وقىتامىز. جىلىنا كەم دەگەندە كوللەدجدە ءبىلىم العان ءجۇز شاقتى ستۋدەنتتى قاناتىمىزدىڭ استىنا الىپ, تاربيەلەيمىز, جۇمىسقا الامىز. بىزدە جۇمىس ىستەگەن ماماندار مەملەكەتتىك ورگانداردا دا, جەكە كاسىپتە دە تابىستى  قىز­مەت جاساپ جۇرگەنىن ايتقىم كەلەدى, سەبەبى ولار – بايلانىس جۇيەسىنىڭ ءبىلىمىن جەتىك مەڭگەرگەندەر, جاقسى وقۋدى جەمىستى ەڭبەكپەن ۇشتاستىرا بىلگەندەر, – دەيدى «قازاقتەلەكوم» دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى الەكساندر گەراسكو.

– ءبىز جىل سايىن جۇمىس بەرۋشىلەرمەن دوڭگەلەك ۇستەل باسىندا, اشىق تۇردە مامان دايارلاۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن قانداي وقۋ باعدارلامالارىن ەنگىزۋ كەرەكتىگىن بىرلەسە وتىرىپ اقىلداسامىز, شەشەمىز. وقۋ باعدارلامالارىن يگەرگەن ستۋدەنتتەر كەلىسىمشارت جاساسقان سول كاسىپورىندارعا تاجىريبەدەن وتۋگە بارادى, ولارمەن ءدۋالدى وقىتۋ بويىنشا, ءارى قاراي جۇمىسقا الۋ تۋرالى كەلىسىمدەرگە قول قويىلادى, تەك ەر بالالاردى اسكەري مىندەتتىلىك بويىنشا شاقىرىپ اكەتكەن جاعدايدا بۇل ورىندالماي قالۋى مۇمكىن. وسىناۋ بوس جۇمىس ورىندارىنىڭ جارمەڭكەسى بيىل ەكىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىرعانىن جانە ەكى جاققا دا وتە ءتيىمدى ەكەنىن ايتۋىمىز قاجەت. بىلتىر ءبىز جارمەڭكەنى كاسىپورىن باسشىلارىن شاقىرا وتىرىپ, دالاداعى اشىق الاڭدا, ياعني ستۋدەنتتەردىڭ جۇمىس بەرۋشىلەرگە سۇراقتارىن قويىپ, جاۋابىن الا الاتىنداي, جالاقىسى جايىندا ەگجەي-­تەگجەيلى بىلۋگە بولاتىنداي ەتىپ جاسادىق, وعان 38 جۇمىس بەرۋشى قاتىستى, جارمەڭكە وتە ناتيجەلى بولدى. جالپى, تۇلەكتەرىمىز ۇلكەن سۇرانىسقا يە, كەيىن جۇمىس ورنىنان بىزگە العىس حاتتار دا كەلىپ قۋانتىپ جاتادى. سونىمەن قاتار, ءبىز تۇلەكتەرىمىزدىڭ قايدا ورنالاسىپ, ورنىققانىن ءبارىن قاداعالاپ, ءبىلىپ وتىرامىز, – دەيدى «Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجى ديرەكتورىنىڭ وقۋ-وندىرىستىك جۇمىس جونىندەگى ورىنباسارى يرينا راكيشەۆا.

كەزدەسۋدە مينيستر ا.ايماعامبەتوۆ قر وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ, «اتامەكەن» وكپ, استانا قالاسى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ, جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ العىس جانە قۇتتىقتاۋ حاتتارىمەن بەلسەندى جۇمىس بەرۋشىلەر مەن الەۋمەتتىك سەرىكتەستەردى ماراپاتتادى. «جۇمىس بەرۋشى» كۇنىن, بوس جۇمىس ورنى جارمەڭكەسىن ۇيىمداستىرىپ, اتسالىسقاندارى ءۇشىن تاعى دا بارشا ارىپتەسىمە جانە جۇمىس بەرۋشىلەرگە العىس ايتامىن, – دەدى ا.ايماعامبەتوۆ.

ءىس-شارا مەموراندۋمدارعا قول قويۋ راسىمىمەن قورىتىندىلاندى.

P.S: قولجەتىمدى جانە ساپالى تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك بىلىممەن قامتاماسىز ەتۋ – «ءبىلىمدى ۇلت» ساپالى ءبىلىم بەرۋ» ۇلتتىق جوباسىنىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى. كوللەدجدە بالالاردىڭ تەگىن ءبىلىم الىپ, بىلىكتى مامان بولىپ قالىپتاسۋى – مەملەكەتتىڭ, ەل پرەزيدەنتىنىڭ ايرىقشا باقىلاۋىندا. «Astana Polytechnic» جوعارى كوللەدجى – سول بيىك تالاپ ۇدەسىنەن شىعىپ وتىرعان ءبىلىم وردالارىنىڭ ءبىرى. كوللەدجدە ۇسىناتىن كوپتەگەن ماماندىقتار ۇلكەن سۇرانىسقا يە. جوعارى بىلىكتى جاس مامان وزىنە عانا ەمەس, ەلىنە دە پايدالى ەڭبەك جاساپ, مەملەكەتىمىزدىڭ كوركەيۋىنە ۇلەسىن قوسادى.

تاعىدا

گۇلشات ساپارقىزى

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى, اقپارات سالاسىنىڭ ۇزدىگى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button