مادەنيەت

دارابوزدى دارىپتەدى

استانادا جاۋگەرشىلىك زاماندا قازاق اسكەرىنىڭ باس قولباسشىسى بولعان قاراكەرەي قابانباي باتىردىڭ 330 جىلدىعىنا ارنالعان «دارابوز» اتتى رۋحاني-تانىمدىق كەش ءوتتى. قورعانىس مينيسترلىگى مەن استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىرىلعان جوبانىڭ اۆتورى – قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ارايلىم راحىمقىزى, كەڭەسشىسى – تاريحشى, جۋرناليست, ەلوردا ىرگەسىندەگى قابانباي باتىر كەسەنەسىنىڭ شىراقشىسى كامال ءابدىراحمان.

پارلامەنت سەناتىنىڭ توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆ قۇتتىقتاۋ حات جولدادى. ونى كەڭەسشىسى بيبىگۇل جەكسەنباي وقىپ بەردى.

– ايگىلى قولباسشى, جاۋگەرشىلىك زاماندا ەل ءۇشىن ەگەسىپ وتكەن ەرجۇرەك, ۇلت تاريحىنداعى ەڭ ۇلى تۇلعالاردىڭ ءبىرى قاراكەرەي قابانبايدىڭ تۋعانىنا 330 جىل تولۋىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن! قابانباي بابامىز – قازاق دەيتىن حالىقتىڭ بۇگىنگىدەي ازات ەل اتانۋ ءۇشىن وت پەن سۋعا قاتار تۇسكەن باتىر. ول تەك باتىر عانا ەمەس, سونىمەن بىرگە سوعىس قيمىلدارىن ەركىن مەڭگەرگەن مىقتى ستراتەگ, جەكپە-جەكتىڭ شەبەرى, ناعىز اسكەرباسى بولعانىن شەجىرەمىزدە جازىلعان. جەرىن جاۋدان ازات ەتۋ ءۇشىن الپىس جىل بويى اتتان تۇسپەگەن بابامىز ۇلتىنىڭ تۇتاس, ءبۇتىن مەملەكەت بولۋىن كوكسەدى. وسى جولدا حالقىنىڭ باسىن بىرىكتىرۋدى كوزدەگەن ابىلاي حانمەن تىزە قوسىپ, كۇش بىرىكتىرگەنى دە تاريحتان ءمالىم. بۇل قابانباي باتىردىڭ قايراتكەرلىك دەڭگەيىن كورسەتەتىن قادام ەكەنى داۋسىز.

قازىرگى تاڭدا وسىنداي تاريحي تۇلعالارىمىزدىڭ ونەگەلى ءومىرىن دارىپتەپ, ولاردىڭ ەرلىكتەرىن جاس بۋىننىڭ بويىنا ءسىڭىرۋدىڭ ماڭىزى اسا زور. بۇل حالىقتىڭ تاريحي ساناسىن جاڭعىرتۋ جانە ۇلتتىق كودىمىزدى ساقتاۋ ءۇشىن اسا قاجەت. ەلىنىڭ ەرتەڭى ءۇشىن باسىن بايگەگە تىككەن باتىر بابالاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋ – بارشامىزدىڭ پەرزەنتتىك بورىشىمىز. بۇل رەتتە بۇگىنگى كەش ايرىقشا مانگە يە, – دەلىنگەن سەنات توراعاسىنىڭ قۇتتىقتاۋىندا.

قابانباي باتىردى دارابوز دەپ ابىلاي حان اتاپ كەتتى. ءماشھۇر ءجۇسىپ «قازاقتا قارا­كەرەي قابانبايداي باتىر بولعان ەمەس, بولمايدى دا» دەگەن ەكەن. قابانبايدىڭ ءومىرى مەن ەرلىگىن بۇقار جىراۋ, اقتامبەردى سارىۇلى, ۇمبەتەي جىراۋ, دۋلات باباتايۇلى, باسقا دا اقىن-جىراۋلار جىرلاعان. م.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىندا ءباھادۇر بابامىز جايلى ون سەگىز داستان ساقتالعان. سونىڭ بىرىنەن ءۇزىندىنى كەشتە ارايلىم راحىمقىزى جىرلادى.

كۇيشى-كومپوزيتور, قازاق­ستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى, اباي اتىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى سەكەن تۇرىسبەك «دارابوز» اتتى كۇيىن, مادەنيەت سالاسىنىڭ ۇزدىگى ايبەك بەكبوسىن «حان باتىر – قابانباي» اتتى شىعارماسىن شالقىتتى. حالىقارالىق بايقاۋلاردىڭ لاۋرەاتى ساۋلەجان تاعزيا بەلگىلى اقىن, مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى نەسىپبەك ايتۇلىنىڭ ولەڭىنە جازىلعان ورالحان سادۋاقاسوۆتىڭ «قاراكەرەي قابانباي باتىر» ءانىن اۋەلەتتى.

جىر جانە اندەرمەن, بيمەن كوركەمدەلگەن كەش قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ەسترادالىق-سيمفونيالىق وركەسترى مەن ە.راحماديەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسىنىڭ «قورقىت» ەتنوانسامبلىنىڭ سۇيە­مەلدەۋىمەن ءوتتى. وندا ۇلتتىق ۇلاننىڭ ءان-بي ءانسامبلى, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى مايرا ءىلياسوۆا, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرلەرى ەدىل قۇسايىنوۆ, ۇلىقپان جولداسوۆ, ايگۇل قوسانوۆا, ارداق بالاجانوۆا, سۆەتلانا ايتباەۆا, كلارا تولەنباەۆا, التىناي جوراباەۆا, «دارىن» مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتتارى نۇربول بالاپانوۆ پەن اقبوتا قۇسنادين, حالىقارالىق بايقاۋلاردىڭ لاۋرەاتتارى پاراسات وتان, ساكەن ءالىمحان, باۋىرجان تۇرعىمباەۆ, ايگەرىم وراز, عايني جۇماشەۆا, اكىمحان ماجەنوۆ, فيرۋزا راحمەتوۆا, ءنۇرسات الماس, قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ورتالىق ءانسامبلى سوليستەرى داۋرەن تولەۋباەۆ, ەرمەك بەرىمجانوۆ, التىناي حابدەسوۆا, ەلدانا گابەرمان ونەر كورسەتتى.

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button