پرەزيدەنتتىڭ 2013 جىلدىڭ 22 قاراشاداعى №698 جارلىعىمەن قىركۇيەكتىڭ سوڭعى جەكسەنبىسى «ەڭبەك كۇنى» مەرەكەسى دەپ بەكىتىلدى.
تاريحقا كوز سالساق, العاش رەت ونى 1890 جىلى ۆارشاۆادا اتاپ وتكەن. قالانىڭ باستى كوشەلەرىمەن ءجۇرىپ وتكەن شەرۋ 1886 جىلعى 1 مامىردا چيكاگودا بولعان جۇمىسشىلار ەرەۋىلىنە ورايلاستىرىلعان بولاتىن. چيكاگوداعى ءىرى كاسىپورىن جۇمىسشىلارىنىڭ ادام توزگىسىز اۋىر جۇمىس احۋالىنا باس كوتەرىپ, 8 ساعاتتىق نورمالى ەڭبەك ءتارتىبىن تابانداپ تۇرىپ تالاپ ەتۋى ۇلكەن ۋاقيعا بولىپ, باسقا ەلدەردەگى مۇڭداستارعا قوزعاۋ سالدى.
1889 جىلى II ينتەرناتسيونال پاريج كونگرەسى ەڭبەككەرلەردىڭ قۇرمەتى ءۇشىن 1 مامىردى رەسمي مەرەكە رەتىندە جاريالادى.
پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ «قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك جاڭعىرتىلۋى: جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىنا قاراي 20 قادام» اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىندا: «بۇگىندە ەڭبەك – ءححى عاسىر جاعدايىنداعى شەشۋشى ۇلتتىق فاكتور رەتىندە, جاھاندىق باسەكەلەستىك جاعدايىندا الدىڭعى كەزەككە ىلگەرىلەتىلۋى ءتيىس» دەگەن بولاتىن. الايدا, بۇگىندە بەلەڭ العان تۇتىنۋشىلىق يدەولوگياسى كوپتەگەن دامىعان ەلدەردە الەۋمەتتىك ماسىلدىق پسيحولوگياسىن تۋىنداتىپ, الەمدىك داعدارىستىڭ باستى سەبەبىنە اينالۋدا.
ەڭبەك كەرەناۋلىقتى كوتەرمەيدى. «الما, ءپىس, اۋزىما ءتۇس» دەپ شالجيىپ جاتاتىن, وڭاي جولمەن اقشا تاپقىسى كەلەتىن قوعامنىڭ ءتۇبى ۇشپاققا شىقپايتىنى بۇگىننەن بەلگىلى بوپ قالدى.
ال, ودان ارىلۋ ءۇشىن كەز كەلگەن مەملەكەتكە ەڭبەككەر بەدەلىن كوتەرىپ, الەۋمەتتىك قورعاۋ ساياساتىنان گورى الەۋمەتتىك پروگرەسس ساياساتىنا كوشۋدىڭ ماڭىزى وتە زور.
مەملەكەت باسشىسى بۇگىنگى تاڭدا ءتۇپ نەگىزىندە مەملەكەت, جەكە سەكتور جانە كاسىپوداق اراسىنداعى ارىپتەستىك مەحانيزمدەرى ەسكەرىلگەن, شيەلەنىستى جاعدايلاردىڭ الدىن الاتىن قۇقىقتىق نورمالار مەن ءادىل زاڭدارعا سۇيەنەتىن الەۋمەتتىك-ەڭبەك قاتىناستارىنىڭ ءتيىمدى مودەلىن قالىپتاستىرۋ كەرەكتىگىن ءبىراز جىلدان بەرى قايتالاپ ايتىپ كەلەدى. ال, الەۋمەتتىك جاڭعىرۋ ءوز كەزەگىندە ادامداردىڭ سانا-سەزىمىندە سىلكىنىس تۋعىزادى.
استانا قالاسىنىڭ ەڭبەك ينسپەكتسياسى جونىندەگى باسقارماسى ەڭبەككەر قۇقىن قورعاۋعا جانە جۇمىس ورنىندا قاۋىپسىز جاعدايدى قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىن قاداعالاۋعا ايرىقشا باسىمدىق بەرەدى.
تاجىريبە كورسەتكەندەي, مۇنداي كەلەڭسىزدىكتەر ورىن الماس ءۇشىن جۇمىس بەرۋشى, كاسىپوداق اراسىندا كەلىسىلگەن, بىرلەسكەن جۇمىس جۇرگىزىلۋى كەرەك. تەك سوندا عانا قۇرىلىس, ءوندىرىس الاڭدارى سەكىلدى قاۋىپتىلىگى وتە جوعارى ەڭبەك ورتاسىن جاقسارتا الامىز.
ك.ىسقاقوۆ,
استانا قالاسىنىڭ ەڭبەك ينسپەكتسياسى جونىندەگى باسقارما باسشىسى
ورىنباسارىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى
