استانا قالاسى ءماسليحاتىنىڭ كەزەكتى ون سەگىزىنشى سەسسياسىندا ەلورداداعى شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ جاي-كۇيى, ولاردى دامىتۋ مەن قولداۋدىڭ شارالارى تۋرالى ماسەلە تالقىلاندى.
كەزەكتى سەسسياعا قاتىسقان قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى ق.سۇلتانبەكوۆ كۇن تارتىبىندەگى العاشقى ماسەلە بويىنشا بايانداما جاسادى. ول الدىمەن استانادا شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋعا بارىنشا قولايلى جاعدايلاردىڭ جاسالىپ جاتقاندىعىن ايتىپ ءوتتى. سونىڭ ناتيجەسىندە بۇگىنگى تاڭدا باس قالادا كاسىپكەرلىكپەن اينالىسۋشىلار قاتارى ارتىپ وتىر. بۇل ەلوردا حالقىنىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتىپ, قوسىمشا جۇمىس ورىندارىنىڭ اشىلۋىنا, جالاقىنىڭ ۋاقىتىندا تولەنىپ وتىرۋىنا سەپتىگىن تيگىزەتىنى ءسوزسىز. جالپى, شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك ەكونوميكانىڭ ۇتقىر ءارى ناتيجەلى سەكتورىنىڭ ءبىرى. ىشكى جالپى ءونىمنىڭ ەلەۋلى بولىگىن ءوندىرۋ دە وسى شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ ۇلەسىندە ەكەنى بەلگىلى. ال, استانا – بۇگىندە الەمدەگى ۇدەمەلى دامۋ ۇستىندەگى قالالاردىڭ ءبىرى. مۇندا ەكونوميكانىڭ بارلىق ءتۇرى وركەندەۋدە. اسىرەسە, ەكونوميكامىزداعى ەڭ تابىستى سالا بولىپ تابىلاتىن شاعىن جانە ورتا بيزنەس قارقىن الىپ كەلەدى. ق.سۇلتانبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا, بۇگىنگى تاڭدا وسى سالادا165 مىڭ استانالىق ەڭبەك ەتۋدە. ماسەلەن, ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىندا وتكەن جىلى 18 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورنى اشىلسا, ولاردىڭ 11 مىڭعا جۋىعى شاعىن كاسىپكەرلىك سالاسىندا ەڭبەك ەتىپ ءجۇر. بۇل رەتتە باس قالادا «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020», «ونىمدىلىك- 2020», «ەكسپورتتاۋشى-2020», «اگروبيزنەس-2020» اتتى باعدارلامالار جۇزەگە اسىرىلۋدا. ناتيجەسىندە تەك ءبىزدىڭ قالامىزدا عانا 2012 جىلى شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىن نەسيەلەندىرۋ 170,5 ملرد تەڭگەنى قۇراعان.
ەلباسى جولداۋىندا جاپونيا, گەرمانيا, بەلگيا, يتاليا سياقتى ەلدەردە شاعىن جانە ورتا بيزنەس ولاردىڭ بارلىق كاسىپورىندارى سانىنىڭ 90 پايىزدان استامىن قۇرايتىنى, كوپتەگەن دامىعان ەلدەردە ولار جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 50 پايىزدان استامىن بەرەتىنى, سوندىقتان دا ءبىزدىڭ شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋدىڭ سىندارلى جاڭا يدەولوگياسىن ءتۇزۋىمىز قاجەتتىگى ايتىلعان بولاتىن. وسىعان وراي, قالامىزدا كاسىپكەرلىك ورتانىڭ باستاماشىلىعىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قولايلى جاعداي تۋعىزىلىپ, بۇگىنگى تاڭدا استانادا شاعىن كاسىپكەرلىك بەلسەندى دامىپ كەلەدى. بۇل ءوز كەزەگىندە بيۋدجەتكە تۇسەتىن سالىق كولەمىنىڭ ارتۋىنا ىقپال ەتىپ وتىرعانىن اتاپ وتكەن دەپۋتات الماز كيم مەملەكەتتىك باعدارلامالاردىڭ يگىلىگىن كورىپ جۇرگەن كاسىپكەرلەردىڭ كوپ ەكەنىن, دەگەنمەن شەشىمىن كۇتكەن ماسەلەلەردىڭ دە جوق ەمەستىگىن العا تارتتى. ماسەلەن, تۇنگى ۋاقىتتاردا كوپتەگەن كولىك جۇرگىزۋشىلەردىڭ قالا تۇرعىندارىن تاسىمالداۋمەن اينالىساتىندارى بەلگىلى. سونىڭ ناتيجەسىندە ەلورداداعى تاكسي قىزمەتى دامىماي وتىر. ساۋدا-ساتتىق سالاسىندا دا وسىنداي وقيعالار از ەمەس. سۋپەرماركەتتەردىڭ يەلەرى قانشاما اقشا جۇمساپ, بيزنەستەرىن وركەندەتۋگە تىرىسقانىمەن, كەيبىر تۇرعىندار وزدەرىنە قاجەت زاتتاردى ۇلكەن دۇكەندەردەن ەمەس, ءۇيىنىڭ ماڭىنداعى ەش جەردە تىركەلمەگەن شاعىن دۇكەندەردەن الۋدى ادەتكە اينالدىرعان. قۇرىلىس سالاسىندا دا وسىنداي جاعداي ءجيى كەزدەسەدى.
«ارينە, كاسىپكەرلىكتە باسەكەلەستىكتىڭ بولعانى جاقسى. بىراق, زاڭدى تۇردە تىركەلگەن كاسىپكەرلەرمەن جۇمىس ىستەگەن ءجون» دەگەن دەپۋتات ساۋدا ورىندارىندا ۇرلىق جاساۋشىلاردىڭ كوپتىگىن, كەيدە ولاردى ۇستاپ الىپ, اۋداندىق ىشكى ىستەر ورگاندارىنا تاپسىراتىندىقتارىن, وكىنىشكە قاراي, بىزدەگى زاڭداردىڭ سولقىلداقتىعىنان ولارعا ءتيىستى جازانىڭ قولدانىلمايتىعىن ايتتى. سوندىقتان وسى ماسەلەنى ءماسليحاتتىڭ كەلەسى سەسسياسىندا قاراۋدى ءوتىندى. وسىعان وراي, استانا قالاسىنداعى كاسىپكەرلىك جانە ونەركاسىپ باسقارماسىن بۇدان بىلاي «كاسىپكەرلىكتى قولداۋ جونىندەگى باسقارما» دەپ اتاۋدى ۇسىندى.
ودان كەيىن استانا قالاسى ءماسليحاتىنىڭ الەۋمەتتىك-مادەني دامىتۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى تۇراقتى كوميسسياسىنىڭ ەسەبى تىڭدالدى. سونىمەن بىرگە استانا قالاسى ءماسليحاتىنىڭ 2012 جىلعى 6 جەلتوقسانداعى «استانا قالاسىنىڭ 2013-2015 جىلدارعا ارنالعان بيۋدجەتى تۋرالى» شەشىمىنە وزگەرىستەر ەنگىزىلدى. قالالىق ءماسليحاتتىڭ كەزەكتى سەسسياسىندا ايتىلعان سىن-ەسكەرتپەلەر ەسەپكە الىنىپ, كەلەسى سەسسيانىڭ توراعاسى سايلاندى.
گۇلبارشىن وكەشقىزى
