جاڭالىقتار

ماسكەۋدەن مارقايىپ قايتتىق

1431426481_den-pobedi-9-maya-parad

قازاقستاننان ماسكەۋدەگى جەڭىس پارادىنا التى سوعىس ارداگەرى قاتىستىق. سونىڭ ءبىرى استانالىق ماعان تاڭداۋ تۇسكەنىنە ريزا بولدىم. رەسەي استاناسىنا بارعان ساپارىمىزدا جاسىمىزدىڭ ۇلعايعانىن ەسكەرىپ, جانىمىزعا ءبىر-ءبىر دارىگەر قوسىپ بەردى.

استانادان سەگىزىنشى مامىر كۇنى تاڭعا جۋىق ۇشتىق. ءبىزدى ماسكەۋلىكتەر جاقسى قارسى الىپ, باسقا دا ەلدەردەن كەلگەن ارداگەرلەرمەن بىرگە «التىن ساقينا» قوناقۇيىنە ورنالاس-تىردى. تۇسكى استان كەيىن ءبارىمىزدى ۇلى وتان سوعىسى تاريحىنا ارنالعان مۇراجايعا اپاردى. مۇراجايدى ارالاپ ءجۇرىپ دون, كۋبان كازاكتارى اتتى اسكەر ديۆيزيالارى تۋرالى بولىمگە كەلگەندە سونداعى قىزمەتكەرلەردەن اقمولا قالاسىندا 1941-1942 جىلدارى جاساقتالعان قازاقتىڭ اتتى اسكەر ديۆيزياسى تۋرالى سۇرادىم. ولار بۇل تۋرالى ەشتەڭە بىلمەيتىندىكتەرىن ايتتى. كەيىن بەلگىلى بولعانداي, قازاقتىڭ اتتى اسكەر ديۆيزياسىن قاندى قىر­عىندا تانكتەرگە قارسى سالعان. امان قالعاندارىن ءار ديۆيزياعا تاراتىپ جىبەرگەن. قانداي وكىنىشتى جاعداي. ىزدەۋسىز, سۇراۋسىز قالعان ديۆيزيا! كىم كىنالى؟.. سنايپەرلەر بولىمىندە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى فيليپپ رۋباحو تۋرالى دا سۇرادىم. بىلمەيدى. ءبىر ءوزى ەكى جۇزگە جۋىق ءفاشيستى قىرعان. ونىڭ كۋالىگىندە ۇلتى قازاق دەپ جازىلعان. مۇراجايدان شىققان سوڭ كوڭىلدە ءبىر وكىنىش قالعانداي بولدى. سونىمەن العاشقى كۇنىمىز دە ءوتتى.
9 مامىر كۇنى ءبىزدى قىزىل الاڭعا اكەپ ورنالاستىردى. ورتالىق ءمىن­بەردىڭ سول جاق قاناتىنداعى جە­تىنشى قاتاردا وتىردىق. ءوزىمىز­دىڭ «قازاقستان», «حابار» تەلەار­نالارىنىڭ تىلشىلەرى كەلىپ, سۇحبات الدى. اسكەري پاراد اسا سالتاناتتى جاعدايدا وتە جاقسى ءوتتى. قاتاردا قادامداپ بارا جاتقان ءبىر روتا – مونوليت سياقتى تۇتاس. جاتتىعۋدىڭ قاتاڭ جانە تياناقتى بولعانى كورىنىپ تۇر. اسكەري تەحنيكالاردىڭ سانى دا, ساپاسى دا بولەك. بۇرىن-سوڭدى كورمەگەندەرىمىز دە كوپ ەكەن. وسىنىڭ ءبارىن كورىپ وتىرىپ, ويپىرىم-اي, «بەيبىت زاماندا نە ءۇشىن مۇزداي قارۋلانىپ جاتىرمىز؟» دەپ ويلايسىڭ. جاۋابى جوق سۇراقتار… اسكەري پارادتان جاقسى اسەر الدىق. قىزىل الاڭ كوڭىلىمىزدى كوتەردى. بارلىق جەرگە ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىن دارىپتەگەن جازۋلار جازىلعان. وسى جولدا قانشاما ادام وپات بولدى, قانىن توكتى, كۇيزەلىسكە ۇشىرادى, قارا جامىلدى دەسەڭىزشى…
اسكەري شەرۋدەن كەيىن ءبىزدى اۆتوبۋسپەن كرەملگە الىپ كەلدى. بىرنەشە تەكسەرىستەن ءوتىپ, گەورگي زالىنا بەتتەدىك. ۇستەلگە جايعاستىق. باسقا ەلدەردەن كەلگەن مايدانگەرلەرمەن تانىستىق. رەسەي پرەزيدەنتى جايعان داستارقاننان ءدام تاتتىق. ءبىر كەزدە جۇرتتىڭ ءبارى ورنىنان تۇردى. بايقاساق, پۋتين باستاعان ءار ەلدىڭ پرەزيدەنتتەرى كەلگەن ەكەن. الدىڭعى قاتاردا كوشباسشىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆ بار ەكەن, باسىن يزەپ, بىزبەن امانداستى. كەيىن ءبىزدىڭ ۇستەلگە كەلىپ, حال-جايىمىزدى سۇراپ, جەڭىس تويىمەن قۇتتىقتادى.
داستارقان ءپۋتيننىڭ كۇتتىقتاۋ سوزىمەن اشىلدى. گەورگي زالى دا كەڭ ەكەن. قوناقتار دا كوپ بولدى. قابىلداۋ دا, ەگدە تارتقان ادامدارعا قىزمەت ەتۋ دە جوعارعى دارەجەدە بولدى. قازاقشا ايتقاندا, بۇل زالدى كورگەن دە ارماندا, كورمەگەن دە ارماندا. ويتكەنى, التىنمەن اپتالعان زال – كرەملدىڭ ەڭ كورىكتى, كيەلى ورنى وسىندا جوعارى دارەجەلى شەتەل قو­ناقتارى قابىلدانىپ, ۇلكەن كە­لىسىمدەرگە قول قويىلادى. ءبىز قوناقۇيگە كەتەردە كەشكە قىزىل الاڭدا كونتسەرت بولاتىنىن ەسكەرتتى. وعان بارا المادىق, شارشاپ قالىپپىز, بىراق سول كونتسەرتتى دە, وتشاشۋدى دا تەلەديداردان تاما­شالادىق. سونىمەن ەكىنشى كۇن دە ءوتتى.
10 مامىر كۇنى ەلگە ۇشۋعا دايىن­دالدىق. تۇسكە قاراي, اۆتوبۋسپەن اەرو­پورتقا جەتكىزدى. جەكە بولمەگە ورنالاستىرىپ, تاماقتاندىردى. سىي-سياپات جاسادى. ريزاشىلى­عىمىزدى ءبىلدىرىپ, حوش ايتىستىق.
الىستا جۇرسەك ساعىناتىن استا­­نامىز ءبىزدى گۇل شوقتارىمەن قارسى الدى. دارىگەر كەلىپ, قارت ساربازداردىڭ قان قىسىمىن ولشەپ, كەيبىرىنە ءدارى بەردى. اۋەجايدان شىققاندا ەكى قاتار فورما كيگەن جاستار قول شاپالاقتاپ قارسى الدى. جەڭىل ماشيناعا وتىرعىزىپ, ۇيگە جەتكىزدى. وسىنداي قۇرمەتتەردىڭ بارىنە ءدان ريزا بولدىق. قابىلداۋدى ۇيىمداستىرعان استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگىنە, قالالىق ارداگەرلەر كەڭەسىنە, ونىڭ باسشىلىعىنا العىسىمىزدى بىلدىرەمىز!

احات بەكمادي,
ۇلى وتان سوعىسىنىڭ
ارداگەرى

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button