وركەندەۋ كەپىلى – ءونىمدى ەڭبەك
دامىعان ەلدەردىڭ ەكونوميكاسىنا زەر سالساق, الدىمەن ءوندىرىستى مودەرنيزاتسيالاۋ ارقىلى ءونىم ساپاسىن ارتتىرادى. وسىنىڭ نەگىزىندە جاڭا جۇمىس ورىندارى اشىلىپ, ادامدار جۇمىسپەن قامتىلۋدا.
ەلباسى «قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك جاڭعىرتىلۋى: جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىنا قاراي 20 قادام» اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىندا مىنا ماسەلەنى باسا اتاپ وتكەن ەدى: «الەۋمەتتىك جاڭعىرتۋ بۇگىندە ىقتيمال سىناقتار مەن تاۋەكەلدەر تۋرالى انىق تۇسىنىك بولۋىن تالاپ ەتەدى. جانە مۇنى تەك بارلىق دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر عانا ەمەس, سونداي-اق الەۋمەتتىك جاڭعىرتۋلار باعىتتالىپ وتىرعان بۇكىل قوعام, بارشا حالىق تۇسىنۋگە ءتيىس. ءبىرىنشى. ءبىز ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك جاڭعىرتۋ بارىنشا سينحروندى ءجۇرۋى تيىستىگىن ەسكەرۋىمىز قاجەت. جاڭا وندىرىستەر, ءبىلىم بەرۋ مەن عىلىمنىڭ جاڭا جۇيەلەرى, ورتا تاپتى دامىتۋ, الەۋمەتتىك كەپىلدەمەلەردى كەڭەيتۋ, قازاقستاندىقتار ساناسىندا ۇلكەن وزگەرىستەر قالىپتاستىرۋى ءتيىس». مىنە, قايسىبىر مەملەكەت بولماسىن, ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ جۇيەلى ۇشتاسىپ دامۋى العى كەزەككە شىعىپ وتىر.
تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەن جىلدارى ساپالى ءبىلىم بەرۋگە ەرەكشە ماڭىز بەرىلىپ, جاڭا تەحنولوگيانى مەڭگەرۋ قاجەتتىگى كۇن تارتىبىندە تۇردى. سوسىن شاعىن جانە ورتا بيزنەستى وركەندەتۋگە قادام جاسالدى. شارۋاسىن دوڭگەلەتكەن قوجالىقتار ءوندىرىس اياسىن كەڭەيتۋ ماقساتىن كوزدەپ, بانكىدەن قاراجات الدى. قىسقاسى, «مەملەكەت بىزگە نە بەرەدى؟» دەگەن دامەنىڭ ءسولى تاۋسىلىپ, ەپتىلەر ءونىمدى ازىرلەۋگە ۇمتىلىس جاسادى.
قازىر وتاندىق تاۋارلاردىڭ سانى ءبىرنەشە ەسە ارتتى. قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە بوي كوتەرگەن جاڭا نىساندار حالىقتىڭ قاجەتىن وتەۋدە. الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دەڭگەيىمىزدى وسىدان ون جىل بۇرىنعى كورسەتكىشپەن سالىستىرساق, ءوسۋ قارقىنىن اڭعارار ەدىڭىز. جىل باسىنان ءبىر جارىم مىڭعا جۋىق بيزنەس سۋبەكتىسىنە مەملەكەت تاراپىنان قولداۋ كورسەتىلگەن. ەلوردانىڭ وزىندە جۇزگە تارتا بيزنەس-جوبا ازىرلەنىپ, سۋبسيديالاۋعا ۇسىنىس جاسالدى. ەلىمىز بويىنشا ناقتى كەزەڭدە 132 مىڭ جۇمىس ورنى ساقتالىپ, جاڭادان 19 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلعان. ال, الداعى مەرزىمدە 3 مىڭ جاڭا ەڭبەك ورنىن اشۋ كوزدەلىپ وتىر.
بيىلعى ناۋرىز ايىندا استانادا «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020» باعدارلاماسىنا وراي ارنايى كەڭەس وتكىزىلىپ, ءتيىستى مينيسترلىك وكىلدەرى اتقارىلعان جۇمىستار بويىنشا وي ءبولىستى. ءوز حابارلاماسىندا «دامۋ» اق باسشىسى وڭدەۋشى ونەركاسىپ, كولىك قىزمەتى مەن بالىق شارۋاشىلىعىن ورىستەتۋگە ارنالعان جوبالاردى قارجىلاندىرۋعا ۇسىنىس تۇسكەنىن جەتكىزدى. الايدا, سۋدان شىققان بالىقتى تىكەلەي بازارعا جەتكىزۋ ءىسى تىيىلماي كەلەدى. سوندىقتان دا بالىق زاۋىتتارى تاپشىلىقتىڭ تاۋقىمەتىن تارتۋدا.
وسى جيىندا جوبالاردى قاراجاتتاندىرۋدىڭ جاڭا مەحانيزمى قاراستىرىلدى. باعدارلامانىڭ ءبىرىنشى باعىتى شەڭبەرىندە اينالىمدىق كاپيتالدى تولىقتىرۋدان الىنعان نەسيەلەردى قاراجاتتاندىرۋدى جىلدام رەتتەۋ كەرەك. سونداي-اق, ۇلەستى ساتىپ الۋعا نەگىزدەلگەن جوبالاردىڭ باعدارلاماعا قاتىسۋىنا تىيىم سالۋىمىز شارت. بۇل ءتوڭىرەكتەگى ىستەر جەرگىلىكتى جەرلەردە دە ابدەن سۇزگىدەن ءوتىپ, بولاشاعى بار جوبالاردىڭ تۇساۋى كەسىلۋدە. ال, استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگى وتكىزگەن ۇيلەستىرۋ كەڭەسىندە تاسىمال قىزمەتىن ۇيىمداستىرۋعا ارنالعان بىرنەشە جوبالار بانك تاراپىنان قارجىلاندىرىلاتىن بولدى. سونىڭ ىشىندە, قوناق ۇيلەردىڭ جۇمىسىن جاقسارتۋعا ارنالعان جوبا دا بار.
مەملەكەت باسشىسى باعدارلامالىق ماقالاسىندا مەديتسينا سالاسىن دا وڭتايلاندىرۋ قاجەتتىگىن ايتقان-دى. وسى ماقساتتى كوزدەگەن جوبالار قازىر ەلوردانىڭ ۇيلەستىرۋ كەڭەسىندە قارالۋدا. ونىڭ العاشقى لەگى جاقىندا جۇمىسىن ودان ءارى جانداندىرۋعا رۇقسات الدى. باسپا ءونىمىن ۇلعايتۋعا ارنالعان جوبالاردىڭ دا سانى باسىم.
ءامىرحان الماعانبەتوۆ