وزگەگە ءومىر سىيلاۋعا دايىنسىز با؟
ەلىمىزدە 3 مىڭنان استام ادام اعزا اۋىستىرۋ وپەراتسياسىنا مۇقتاج. جىلىنا 80 ادام دونور ورگاننىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنەن كوز جۇمادى. سوندىقتان قازاقستاندا مايىتتىك دونور سالاسىن دامىتۋ قاجەت. بۇل تۋرالى «ورگاندار دونورلىعى مەن ەرىكتى وتەۋسىز قان دونورلىعىن ناسيحاتتاۋ» تاقىرىبىندا وتكەن دوڭگەلەك ۇستەلدە تالقىلاندى.
– جالپى, ولگەن ادام كوزى ءتىرى جەتى ادامنىڭ ءومىرىن قۇتقارا الادى. امەريكادا, ەۋروپا ەلدەرىندە ادامدار اعزا دونورى بولۋدان قاشپايدى. سەبەبى ولار ءوزىنىڭ الدەقانداي ءبىر جاعدايعا دۋشار بولىپ, اياق استىنان ءولىم قۇشسا, ورگاندارى سوعان مۇقتاج بىرنەشە ادامنىڭ ءومىرىن قۇتقاراتىنىن ساناسىنا ابدەن سىڭىرگەن. ال بىزدەگى كوزقاراس باسقاشا. دونور بولۋعا دەگەن دۇرىس سانا قالىپتاستىرۋ ءۇشىن جۇرتشىلىققا الدىمەن دۇرىس اقپارات جەتكىزۋ كەرەك, –دەيدى مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى, دارىگەر-نەفرولوگ ۆەنەرا التىنوۆا.
ونىڭ ايتۋىنشا, سوڭعى ءتورت جىلدىڭ ىشىندە ەلىمىزدە 1 مىڭنان استام اعزا ترانسپلانتاتسياسى جاسالىپتى. ال ولگەن ادامنىڭ اعزاسى ارقىلى ءتىرى ادامنىڭ جانىن الىپ قالۋ جايى وزەكتى بولىپ تۇر.
بۇگىنگە دەيىن نەبارى 50 ءمايىتتىك ترانسپلانتاتسيا جاسالعان. وسىدان-اق ادامداردىڭ ولگەننەن كەيىن اعزا بەرۋدەن
گورى ءتىرى كەزىندە بۇيرەگىن, باۋىرىن ءبولىپ بەرۋدى ءجون كورەتىنىن بايقاۋعا بولادى. «بۇگىنگە دەيىن 700 بۇيرەك اۋىستىرۋ وتاسى جاسالسا, سونىڭ 16 پايىزى عانا مايىتتەن الىندى.
قالعانىندا تۋىستارى ءبىر بۇيرەگىن بەردى. بۇل جاعداي ءارى قاراي جالعاسا بەرسە, بولاشاقتا حالىقتىڭ كوبى ءبىر بۇيرەكسىز قالۋى مۇمكىن. سوندىقتان مايىتتىك دونورلىققا دۇرىس كوزقاراس قالىپتاستىرا ءبىلۋىمىز كەرەك. ءبىز قولعا العان جوبا دا وسىنى كوزدەيدى» دەيدى ۆەنەرا التىنوۆا.
ەلىمىزدە ءولى ادامنان اعزا الۋ وپەراتسياسى تەك ونىڭ تۋىستارىنىڭ كەلىسىمىمەن عانا جاسالادى. بىراق كوپشىلىگى وعان قارسى. مۇنىڭ ءبىر ۇشى ءدىني كوزقاراستا جاتسا كەرەك. شىنتۋايتىندا, اعزا الۋعا نەمەسە بەرۋگە شاريعات تىيىم سالمايدى. ازىرەت سۇلتان مەشىتىنىڭ نايب-يمامى باقىتجان وتكەلباەۆتىڭ ايتۋىنشا, ەگەر دونورعا ەشقانداي زيان كەلمەسە, ورگانىنىڭ جارتىسىن بەرۋگە بولادى. مايىتتىك ترانسپلانتاتسياعا دا يسلام ءدىنى قارسى ەمەس. «دىنىمىزدە «ءبىر ادامدى ولىمنەن قۇتقارۋ – بارلىق ادامزاتتى قۇتقارۋمەن تەڭ» دەپ ايتىلعان. سوندىقتان بۇل – ساۋاپتى ءىس» دەيدى نايب-يمام.
كەلەسى جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ قر دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگىنىڭ №360-شى بۇيرىعى كۇشىنە ەنەدى. بۇل قۇجات بويىنشا كەز كەلگەن ادام ولگەننەن كەيىن اعزالارىن وزگەگە ءومىر سىيلاۋ ءۇشىن قۇرباندىق ەتۋگە كەلىسىم بەرە الادى. ول ءۇشىن جەرگىلىكتى ەمحاناعا بارىپ, ءتيىستى نۇسقاداعى ءوتىنىش تولتىرسا جەتكىلىكتى.
ارينە, بۇل – ءار ادامنىڭ ءوز ەركى ءارى وڭاي شەشىم ەمەس. ايىقپاس دەرتكە ۇشىراپ, قينالىپ جاتقان ادامعا ءومىر سىيلاپ, ساۋاپقا كەنەلەتىنىن سەزىنگەن ادام عانا مۇنداي تاۋەكەلگە بارارى انىق.
قىمبات نۇرعالي