قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى – ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا زەينەتاقى رەفورماسىنىڭ ماسەلەلەرى جونىندەگى ۇندەۋى
قىمباتتى وتانداستار!
رەسپۋبليكا كونستيتۋتسياسىنا سايكەس مەنىڭ قاراۋىما ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك باستاماشى بولعان زەينەتاقى جۇيەسى تۋرالى جاڭا زاڭناما كەلىپ ءتۇستى.
مەن زاڭنامانى جاقتاۋشىلاردىڭ دا, وعان قارسىلىق ءبىلدىرۋشىلەردىڭ دە دالەل-دايەكتەرىمەن جاقسى تانىسپىن.
ەرلەر مەن ايەلدەردىڭ زەينەتكە شىعۋ جاسىن تەڭەستىرۋ تۋرالى ءماسەلە قازىرگى ەڭ وزەكتى تاقىرىپقا اينالدى.
مۇنىڭ سەبەبىن مەن ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك ءىس-ارەكەتىنىڭ ولقىلىعىنان دا كورەمىن.
جالپى, مەن ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانكتىڭ جاڭا زەينەتاقى زاڭناماسىن حالىققا ءتۇسىندىرۋ ءجونىندەگى جۇمىسىنا وڭ باعا بەرە المايمىن.
بىرىنشىدەن, وسىنداي وتە ماڭىزدى الەۋمەتتىك زاڭ جوباسى نەمقۇرايلى قارالدى.
ەكىنشىدەن, ونى حالىققا كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ ءىسى دۇرىس جۇرگىزىلگەن جوق.
ناتيجەسىندە, قازاقستاندىقتاردىڭ كوبى زەينەتاقى رەفورماسىنىڭ تۇپكى ءمانىن تۇسىنبەي قالدى.
بۇگىندە زەينەتاقى زاڭناماسىنا وزگەرىستەر ەنگىزۋ كەرەك ەكەنى انىق!
بۇل – جاھاندىق ءۇردىس.
ەۋروپا وداعى مەن الەمنىڭ ءوزگە دە ەلدەرى داعدارىس پەن قۇلدىراۋ جاعدايىندا وسىلاي جاساۋعا ءماجبۇر بولدى.
ايەلدەردىڭ زەينەت جاسىن ارتتىرۋدىڭ باستى سەبەبى زەينەتاقى تولەۋدەگى قاراجاتتىڭ بولجامدى دەفيتسيتى جانە زەينەتكەرلەردىڭ 70%-ءىن ايەلدەر قۇرايتىنى بولدى.
ايەلدەردىڭ زەينەت جاسىن ارتتىرماسا, زەينەتاقى تولەۋگە جۇمسالاتىن بيۋدجەت شىعىستارى 2014-2024 جىلدارى 3 تريلليون تەڭگەگە وسەدى.
بۇل مەملەكەتتى زەينەتاقى ءتولەۋگە قاۋقارسىز ەتىپ, بولاشاق زەينەتكەرلەر ءۇشىن پروبلەماعا اينالادى.
سوندىقتان ءبىز بۇل ماسەلەنى قازىردەن باستاپ شەشۋگە ءتيىسپىز.
قازاقستان ۇكىمەتى ايەلدەر ءۇشىن زەينەت جاسىن ءوسىرۋدى جوعارى شەككە دەيىن بىرتىندەپ كوشىرۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرۋدى الدىن الا ۇسىندى.
پارلامەنت ءماجىلىسى مەن سەناتى بۇل شەشىمنىڭ حالىق ءۇشىن ماڭىزىن ءتۇسىنىپ, زەينەتاقى جۇيەسى تۋرالى جاڭا زاڭنامانىڭ دۇرىس شەشىم بولىپ تابىلاتىن نۇسقاسىن قابىلدادى.
ازاماتتاردىڭ الەۋمەتىك جاعدايىن جاقسارتۋ ءۇشىن قاجەت بولعاندىقتان زاڭ جوباسىن مەن جالپى قولدايمىن.
بىراق, زەينەتاقى جۇيەسىن رەفورمالاۋ اسپەكتىلەرىنىڭ ءبارى جەتە ويلاستىرىلعان دەي المايمىن.
كونستيتۋتسيا بەرگەن وكىلەتتىكتەرىمە سايكەس, ايەلدەردىڭ زەينەت جاسىن ءوسىرۋ تۋرالى نورمانى قايتا تالقىلاۋ ءۇشىن پارلامەنتكە قايتارامىن.
مەن زەينەت جاسىن كەزەڭ-كەزەڭمەن ۇزارتۋدى 2014 جىلعى 1 قاڭتاردان ەمەس, 2018 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاۋدى ۇسىنامىن.
وسىعان بايلانىستى ۇكىمەتكە حالىققا قاجەت زاڭ ماسەلەلەرىن ودان ءارى پىسىقتاپ, دامىتۋدى تاپسىرامىن.
ءبىرىنشى. بالا كۇتىمى دەمالىسى كەزىندە جۇمىس ىستەۋشى ايەلدەردىڭ مىندەتتى زەينەتكەرلىك سالىمىنا مەملەكەت ەسەبىنەن قوسىمشا تولەماقى قامتاماسىز ەتىلسىن.
ەكىنشى. ازاماتتاردىڭ مىندەتتى 10 پروتسەنت زەينەتاقى شىعىسىنا جۇمىس بەرۋشىنىڭ مىندەتتى شىعارىلىمى ەسەبىنەن قوسىمشا 5 پروتسەنت ەنگىزىلسىن.
ءۇشىنشى. مىندەتتى كاسىبي زەينەتاقى سالىمىن كەزەڭ-كەزەڭمەن تاعى دا 5 پروتسەنتكە كوبەيتۋ كەرەك.
بۇل جايت ايرىقشا جانە زياندى وندىرىستەردە زەينەتكەرلىكپەن قامتاماسىز ەتۋدى جاقسارتادى.
سونداي-اق ۇكىمەتكە 2030 جىلعا دەيىن زەينەتكەرلىكپەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسىن جاڭعىرتۋدى ودان ءارى جالعاستىرۋ جونىندە كەشەندى ءىس-شارالار ازىرلەۋدى تاپسىرامىن.
پارلامەنتتى مەنىڭ ۇستانىمىمدى ەسكەرۋگە شاقىرامىن.
زەينەتاقى رەفورماسىنىڭ كۇردەلى ماسەلەسى بويىنشا دۇرىس شەشىمدەر تابىلادى دەپ مەن كامىل سەنەمىن.
