تاۋەلسىزدىگىمىزدى الىپ, ءوز الدىنا ەل بولىپ, شاڭىراق كوتەرگەلى ءوزىمىزدىڭ وتاندىق ونىمدەرىمىزدى دە كوپتەپ وندىرە باستادىق. قازىرگى كۇنى ءبىز «قازاقستاندا جاسالعان!» دەگەن بەلگى سوعىلعان نەبىر ونىمدەرىمىزدى وزگە ەلگە ماقتانىشپەن كورسەتە الاتىن دارەجەگە جەتتىك. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ەڭ باستى قۇندىلىعى دا – وسى. يندۋستريالدىق-يننوۆاتسيالىق ءىرى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ايرىقشا كوڭىل ءبولىپ وتىرعان قازاقستان كۇنى كەشە تمد مەملەكەتتەرىنەن العاشقى بولىپ, ەلەكتروۆوز شىعاراتىن زاۋىتتى ىسكە قوستى. بۇعان دەيىن ەل يگىلىگىنە ارنالعان «تۇلپار-تالگو» لوكوموتيۆ قۇراستىرۋ زاۋىتتارىنىڭ ءوزى اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي تولايىم تابىستارىمىزدىڭ بىرەگەيى.
تۇلپارداي جۇيتكىگەن «تالگو»
كەزىندە تەمىرجول سالاسىنداعى ماشينا جاساۋ كاسىپورىندارى, نەگىزىنەن, رەسەي مەن ۋكراينادا سالىنىپ, جۇمىس ىستەگەنى بەلگىلى. ال ەلىمىز ءوز الدىنا تاۋەلسىز مەملەكەت بولعاننان كەيىن جولاۋشىلارعا ىڭعايلى تەمىرجول كولىكتەرىن ءوزىمىزدە وندىرۋگە دەن قويا باستادى.
2010 جىلى «قازاقستان تەمىر جولى» ۇق» اق مەن يسپانيالىق «پاتەنتەس تالگو س.ل.» كومپانياسى اراسىندا استانا قالاسىندا تەمىرجول جولاۋشى ۆاگونىن ءوندىرۋ مەن ولارعا تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتەتىن بىرلەسكەن كاسىپورىن قۇرۋ تۋرالى شارت جاسالدى. ءسويتىپ, «ۇدەمەلى يندۋستريالدىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ» باعدارلاماسى شەڭبەرىندە 2011 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا جولاۋشىلاردىڭ زاماناۋي جۇردەك ۆاگوندارىن شىعاراتىن «تۇلپار-تالگو» جاڭا زاۋىتى ىسكە قوسىلدى.
كاسىپورىن جىلىنا 150 ۆاگون شىعارۋعا قاۋقارلى. ۆاگونداردىڭ كونسترۋكتسيالىق جىلدامدىعى – ساعاتىنا 200 شاقىرىمدى قۇرايدى.
قازاقستاننىڭ اۋا رايىنا بەيىمدەلىپ جاسالعان پويىزداردىڭ قۇرامىنداعى ۆاگوندار تۋريستىك, بيزنەس, گراند-كلاسس جانە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا ارنالعان دەپ ءبىرنەشە تۇرگە بولىنەدى. زاماناۋي ۇلگىدەگى ۆاگونداردا ءدامحانا, مەيرامحانا, ىشكى بايلانىس جۇيەسى, سىرتقى ينتەرنەت قاتىناسى جۇيەلى جۇمىس ىستەيدى.
استانا تەحنوپاركى اۋماعىنداعى ەڭ ءىرى ەكىنشى جوبا بولىپ سانالاتىن «تۇلپار-تالگو» زاۋىتىنىڭ جالپى اۋماعى – 21 گەكتار. وندىرىستىك ورنى – 31 000 شارشى مەتر. تەمىر جولىنىڭ ۇزىندىعى – 4,2 شاقىرىم.
استانا – الماتى, الماتى – شىمكەنت باعىتىندا تۇراقتى جولاۋشىلارى بار «تالگو» بيىلعى جىلدىڭ شىلدەسىنەن باستاپ, الماتى-پەتروپاۆل باعىتى بويىنشا قاتىناي باستادى.
زاۋىت قىزمەتكەرلەرى ۆاگون قۇراستىرۋدا پايدالانىلاتىن يسپاندىق قوسالقى ءبولشەكتەردىڭ ورنىن ءبىرتىندەپ وتاندىق ونىمدەرگە اۋىس-تىرا باستاعاندارىن ايتادى. مىسالى, ۆاگونداردىڭ دوڭگەلەكتەرىنە ستەپنوگوردىڭ پودششيپنيك زاۋىتى شىعارعان ونىمدەر قولدانىلا باستاعان.
جاڭا ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋ زاۋىتى
«قازاقستاندا جاسالعان!» دەپ ماقتانىشپەن ايتا الاتىن تاعى ءبىر ءىرى جوبامىز – كۇنى كەشە ەلباسىنىڭ قاتىسۋىمەن اشىلعان ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋ زاۋىتى.
ءىرگەتاسى 2010 جىلدىڭ ماۋسىمىندا قالانعان زاۋىتتىڭ ءوندىرىستىك قۋاتى جىلىنا ەكى سەكتسيالىق 50 ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋعا جەتەدى. فرانتسيانىڭ «الستوم ترانسپورت» كومپانياسى جوبانى قازاقستان, تمد جانە بالتىق جاعالاۋى ەلدەرىنىڭ تابيعاتىنا بەيىمدەي وتىرىپ جاساعاندارىن العا تارتادى.
9 مىڭ توننا جۇكتى تارتا الاتىن قۋاتى بار تەمىرجول كولىگى كومىر, جانار-جاعار ماي سىندى تاۋارلاردى تاسىمالداۋعا وتە ىڭعايلى بولىپ تۇر.
ەلىمىزگە جۇك جانە جولاۋشىلار تاسىمالىنا تەمىرجول ۆاگوندارى جەتىسپەيتىنىن, بارىنىڭ ءوزى ەسكىرگەنىن ەسكە الساق, تەحنولوگيالىق تۇرعىدان ونىمدىلىگى ەڭ جوعارى زاۋىتتىڭ اشىلۋى ەكونوميكامىزدى العا سۇيرەيتىن ءىرى جوبا بولعانى انىق.
قازىرگى تاڭدا KZ8A سەريالى ەلەكتروۆوز رەسەيدە سىناقتان ءوتكىزىلىپ جاتىر. الداعى جىلدىڭ قاڭتار ايىنان باستاپ, قازاقستاندا سىنالاتىن بولادى. ياعني, جوسپار بويىنشا, 2013 جىلدىڭ العاشقى ايىنان باستاپ جۇمىسىنا كىرىسەتىن كاسىپورىندا العاشقى كەزدە 47, كەيىن جوبالىق قۋاتىنا كىرىسكەننەن كەيىن 650-گە دەيىن جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى دەپ كۇتىلۋدە.
كۇن باتارەيالارى دا وزىمىزدەن بولادى
تاۋەلسىزدىك العالى قولىمىزداعى بارىمىزدى ۇقساتىپ, مۇمكىندىگىمىزدى بارىنشا پايدالانۋ جاعىن قاراستىرىپ جاتقان جايىمىز بار. ماسەلەن, الەمدە ەنەرگيا تاپشىلىعى بەلەڭ الىپ تۇرعان تۇستا وزىمىزدەگى بار كۇن, جەل سىندى تابيعي ەنەرگيا كوزدەرىن كادەمىزگە جاراتۋدى ماقسات ەتتىك. الداعى ۋاقىتتا پايدالانۋعا بەرىلەتىن فوتوەلەكتر مودۋلدەرىن قۇراستىرۋ زاۋىتى دا – وسى سالادا قولعا الىنعان ءىرى جوبالاردىڭ ءبىرى.
بۇل زاۋىتتىڭ قۇنى – 5,5 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى. قازاقستان مەن فرانتسيا اراسىنداعى يندۋستريالدىق-يننوۆاتسيالىق ىنتىماقتاستىق ءجونىندەگى كەلىسىمدەر شەڭبەرىندە جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبا بارىسىندا كۇن ساۋلەلەرىن ەلەكتر ەنەرگياسىنا اينالدىراتىن باتارەيالار وندىرىلمەك. بۇل ءونىم دە «Made in Kazakhstan» دەگەن تاڭبامەن جارىققا شىقپاق.
تۇران داڭعىلى بويىندا ورنالاسقان ءۇش قاباتتى زاۋىتتىڭ اۋماعى – 5,0169 گا. قۋاتتىلىعى جىلىنا 217 مىڭ فوتوەلەكتر مودۋلدەرىن وندىرۋگە جەتەدى. كۇن باتارەيالارىنىڭ جارامدىلىعى – 20 جىل. زاۋىت 175 ادامدى جۇمىسپەن قامتيتىن بولادى.
جوبانىڭ وپەراتورى – «قازاتوموندىرىس» ۇاك» اق-نىڭ ەنشىلەس كاسىپورنى «Astana Solar» جشس.
P.S. «قازاقستاندا جاسالعان» دەگەن بەلگىسى بار سان-سالالى ونىمدەر شىعاراتىن ۇلكەندى-كىشىلى كاسىپورىندار ەلىمىزدە كوپتەپ اشىلىپ جاتقانى كوڭىلگە قۋانىش ۇيالاتادى. ەكى جارىم جىلدىڭ وزىندە قازاقستاندا 550 جاڭا كاسىپورىن پايدالانۋعا بەرىلىپ, جۇزدەگەن مىڭ جاڭا جۇمىس ورنى اشىلعان ەكەن. تاۋەلسىزدىك العالى بەرى ەلىمىزگە 170 ميلليارد دوللار تىكەلەي ينۆەستيتسيا تارتىلعان. كەلەشەكتە ءىرى شەتەل كومپانيالارمەن بىرلەسە جاسالعان جوبالاردىڭ قازاقستاندىق ۇلەس سالماعىن ارتتىرۋ كوزدەلىپ وتىر. ولاي بولسا, وتاندىق ونىمدەردىڭ تامىرىنا قان جۇگىرەتىن كەز ءالى الدا. ءونىم ءوندىرۋ دەگەن بار دا, ونى تۇتىنۋ دەگەن بار. قازاقستاندىق ءار ازامات ءوز ەلى وندىرگەن ءونىمدى ساتىپ الۋعا ىنتا بىلدىرسە, ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنا دا ۇلەس قوسقان بولار ەدى.
قىمبات توقتامۇرات
