مادەنيەتسۇحبات

سون پاسكال, ءانشى: ماعان قازاق اندەرI قاتتى ۇنايدى

سون پاسكال

جاستاردىڭ كوزايىمىنا اينالعان يتاليالىق ءانشى سون پاسكال جايىندا بۇگىنگى بۋىننىڭ نيەتى بولەك. اسىرەسە, ستۋدەنتتەردىڭ كوڭىلدى جيىندارىندا گيتارامەن قوسىلا شىرقاعان اندەرىن ىنتا-شىنتامەن تىڭدايدى. پاسكال استانا قالاسىنداعى قايىرىمدىلىق شارالارىنا دا ءجيى ات باسىن بۇرىپ, ونەرىن ۇسىنىپ جۇرەتىنىن ايتۋىمىز كەرەك. سونداي باسقوسۋلاردىڭ بىرىندە انشىمەن تىلدەسىپ, از-كەم سىر تارتقان ەدىك.

– قازاقستاننىڭ استاناسىنان تۇراق تاپقانىڭىزعا ءبىرشاما ۋاقىت بولدى, قازاق ءتىلىن ۇيرەندىڭىز بە؟

– ازداپ سويلەيمىن, ءبىر قازاقپەن ءتىل تابىسۋعا قاۋقارىم جەتەدى. دەسە دە, كوبىرەك جاتتىعۋ كەرەك. وسىندا تۇرعان ەكەنمىن, وسى ەلدىڭ ءتىلىن دە ءبىلۋىم كەرەك قوي. بىراق, اينالاممەن كوبىنە ورىسشا قارىم-قاتىناس جاسايمىن. وكىنىشتى بولسا دا, ۋاقىت وتە كەلە ۇيرەنىپ كەتەتىنىمە سەندىرەمىن.

– ءسىز قازاق حالقىنىڭ ءبىرتۋار ۇلى اباي قۇنانبايۇلىنىڭ «كوزىمنىڭ قاراسى» ءانىن شەبەر ورىندايسىز. ءسوزىن جاتتاۋ قيىنعا سوقپادى ما؟

– مەن – مۋزىكانتپىن. كاسىبىمدى جاقسى كورەمىن. ماعان قازاق اندەرى قاتتى ۇنايدى. ويتكەنى, قازاق دىبىستارى جاعىمدى ەستىلەدى. مەن, كوپشىلىك بىلەتىندەي, يتاليالىقپىن. ونداعى ديالەكت تۇرىك, اراب تىلدەرىنە وتە ۇقسايدى. بىزدە «ق», «ع», «ڭ» دىبىستارى جوق. سوندىقتان, قازاق اندەرىنە ءتىلىمدى ۇيرەتۋ قيىنداۋ سوعادى.

– ءبىر قازاق ءانىن قانشا ۋاقىت جاتتايسىز سوندا؟

– تەز ارادا دەپ ايتۋعا اۋزىم بارمايدى. كوپ دايىندالامىن. ولاردى تەك جاتتاپ قانا قويماي, ىشتەي قابىلداۋىم قاجەت, ىشكى جان-دۇنيەم سول اۋەندى سەزىنۋى كەرەك. ستۋديادا ءبىرىنشى رەت ايتقان قازاقشا ءانىم ءساتتى شىقپايدى. كەلەسى رەتتە جاقسىراق بولادى. ويتكەنى, اراسىندا دەم الۋ كەرەك. بۇل مەنىڭ تۋعان ءتىلىم ەمەس قوي.

– ءسىزدىڭ «ماحاببات» اتتى ءانىڭىزدىڭ سوزدەرى وتە جەڭىل, جاتتاۋعا دا وڭاي. بۇنىڭ سىرى نەدە؟

– مەن بۇل ءاندى دوسىم مەدەت بايكەنوۆپەن بىرلەسىپ جازدىم. ءبىز ولەڭ تاڭدار الدىندا تاقى­رىبىن بىرگە ويلاستىرامىز. كەيىن مەن مەدەتكە وسى ءان ارقىلى نە جەتكىزگىم كەلەتىنىن ايتامىن. سودان كەيىن اۋەن مەن ولەڭنىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن قاداعالايمىز. ال مۇنداي كەلىسىممەن شىققان ءاننىڭ تىڭدارمان جۇرەگىنەن ورىن الارى ءسوزسىز.

– قازاق سالت-ءداستۇرىن قالاي قابىلدادىڭىز؟ مىسالى, يتاليادا تابالدىرىقتان اتتاپ, ۇيگە ەنگەندە اياق كيىم شەشپەيتىن كورىنەدى...

– سۇراعىڭىز ورىندى. مەن قازاقستاندا ەكى جىلدان بەرى تۇرىپ كەلەمىن. مۇنداعى جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قوناقجايلىعىنا ءتانتى بولدىم. ءتىپتى, ەلىمە قىدىرىپ بارعانىمدا شوشقا ەتىن جەمەيتىن بولدىم. سەنسەڭىز, ول جاقتا دا بو­سا­عادان اتتاعاندا اياق كيىمىمدى شەشەتىن بولدىم. بۇل جاقسىلىقتىڭ نىشانى دەپ بىلەم. قازىر مۇلدە ەت جەمەيمىن. سەبەبى, ەكى جىل بويى بەسبار­ماققا تويدىم. ەندى ءۇزىلىس جاساپ ءجۇرمىن (كۇلدى).

– قازاقستاننىڭ قاي وڭىرىندە بولدىڭىز؟ الماتى جانىڭىزعا جاقىن شىعار.

– بارلىق وڭىرلەرىنە تابانىم ءتيدى, ارالادىم. الماتى – وتە اسەم قالا. بىراق, ماعان استانا كوبىرەك ۇنايدى. مۇندا, ەڭ باستىسى, ەكولوگيا تازا.

– بولاشاقتا ءبىزدى قانداي انىڭىزبەن قۋان­تاسىز؟ جوسپارلارىڭىزبەن بولىسسەڭىز؟

– مەن «قازاق بولسام» دەپ اتالاتىن جاڭا ءان جازدىم. ماحاببات تاقىرىبىندا. ەگەر مەن قازاق بولسام, اتىم پاسكالبەك نەمەسە پاسكالباي بولار ەدى (كۇلدى).

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

دينارا جاقسىلىققىزى

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button