ستۋدەنتتەر جۇمىس ىستەپ ءجۇر
وقۋ جىلى اياقتالىپ, بوي جازىپ, وي سەرگىتىپ, كوڭىل كوتەرەتىن كانيكۋل دا كەلىپ جەتتى. الايدا, بۇگىنگى جاستار بوسقا دەمالىپ جاتا بەرۋدەن اۋلاق. كەرىسىنشە, اقشا تاۋىپ, ەڭبەك ەتىپ, ءوزىن-ءوزى قامتۋدىڭ قامىن قىلماق. وسى ورايدا, ءبىز ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ الا جازداي ەڭبەك ەتەتىن ستۋدەنتتەرىن اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.
مىسالى, جۋرناليستيكا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتى جۇمابەك سەرىكبەك تويعا شىعىپ, اسابالىقپەن اينالىسادى. كانيكۋل ەمەس, ساباق اراسىندا دا شىعىپ جۇرگەن كەزدەرى بولىپتى.
«تويعا شىعۋ وقۋىما ەش كەدەرگى كەلتىرمەيدى. ەسەسىنە, توي بارىن ەسكەرىپ, ساباقتى الدىن-الا وقىپ قوياتىن جايىمىز بار. ستيپەنديا العانىمىزبەن, ول استاناداي قىمبات قالادا اي تۇگىلى, ەكى اپتاعا دا جەتپەيدى.
جۋرناليستيكا سالاسىندا وقىپ جاتقاندىقتان, ءسوز ونەرىنەن الىس كەتپەگەن سەرىكبەككە قۇپ دەلىك. ال ەندى, بولاشاق ساياساتتانۋشىنىڭ داياشى بوپ ءجۇرگەنىنە نە دەيسىز؟
جانداربەك جولداس – ساياساتتانۋ ماماندىعىنىڭ ستۋدەنتى. قازىر ول «حان شاتىر» ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورتالىعىنداعى كوفەحانادا داياشى بوپ ءجۇر.
«جۇمىس ىستەۋىمە ءبىرىنشى سەبەپ, اتا-انامنان قارجىلىق تاۋەلسىزدىكتە بولۋ. ەكىنشىدەن, وزىڭمەن-ءوزىڭ ءومىر ءسۇرۋدى ءۇيرەنىپ, ءوزىڭدى-ءوزىڭ اسىراي بىلۋگە داعدىلانۋىڭ كەرەك» دەيدى جانداربەك.
ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەپ, ايىنا 80 مىڭ جالاقى تاۋىپ جۇرگەنىن اتا-اناسىنا ءالى كۇنگە ايتپاعان ەكەن. سەبەبىن سۇراعانىمىزدا, «ولاردى اۋرەگە سالىپ, مەن ءۇشىن الاڭداعاندارىن قالامايمىن» دەپ اقتالدى.
بولاشاق جۋرناليست ءمولدىر مولداعاليەۆانىڭ دا بالا كۇتۋشىسى بولىپ جۇرگەنىنە 2-3 اي بولىپ قالىپتى.
«ستيپەنديامنان بولەك, ءۇي ءىشى دە اي سايىن اقشا جىبەرىپ تۇردى. ەندى اكە-شەشەمە سالماق سالعىم كەلمەدى. ونىڭ ۇستىنە, بۇل بوس ۋاقىتتى ءتيىمدى وتكىزۋدىڭ امالى عوي» دەيدى ءمولدىردىڭ ءوزى. بىراق, ونىڭ «نيانيا» بولىپ جۇرگەنىن اتا-اناسى كەيىن ءبىلىپتى. ساباعىنا كەدەرگى ەتپەيتىندىگىن ەستىگەن سوڭ, ول كىسىلەر دە قىزدارىنا قارسىلىق بىلدىرمەگەن ەكەن.
سونداي-اق, ءمولدىر ايلىعىنىڭ 30 مىڭ تەڭگە ەكەنىن دە جاسىرمادى. ول اقشانى قايدا جاراتاتىنىن سۇراعانىمىزدا, «قىزدىڭ قىرىق ءتۇرلى كەرەك-جاراعى بار عوي. جالپى, تابىسىم ءوز باسىما جەتىپ جاتىر» دەپ اعىنان جارىلدى.
كەلەسى كەيىپكەرىمىز – باقىتجان ورازبەكوۆ فيزيكا--تەحنيكالىق فاكۋلتەتىندە وقيدى. ونىڭ مەملەكەتتىك سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق قاداعالاۋ كوميتەتىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتىندە IT-مامان بولىپ قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىنە ەكى جىلداي ۋاقىت بولىپتى. اي سايىن شاكىرتاقىسىنا قوسا, 25 مىڭ تەڭگە تاۋىپ جۇرگەن باقىتجاندى اتا-اناسى قولدايتىن كورىنەدى.
«جيعان-تەرگەنىمنىڭ باسىم بولىگىن ءتىل كۋرستارىنا جۇمسايمىن. قالعانىن دوستارىممەن كوڭىل كوتەرۋگە جاراتامىن. بۇرىن سۇيگەن قىزىما سىيلىق اپەرىپ, سەرۋەندەۋگە دە ءبىرشاما شىعىندالاتىنمىن…» دەپ كۇلەدى باقىتجان. جازعى كانيكۋلدا وسى جۇمىسىمەن بىرگە, تاعى ءبىر جەرگە ورنالاسپاق ويى بار ەكەن.
بارلىعىنىڭ جۇمىس ىستەۋىنە ورتاق ءبىر سەبەپ – اتا-اناسىنا اۋىرتپالىق ارتپاۋ. دەمەك, ستۋدەنتتەر ەڭبەگىنىڭ ەش جاماندىعى جوق. قاشان دا جاقسىلىققا جۇمسالعان جىگەر-كۇشتىڭ قايىرى بولادى عوي. باستىسى, ولار ساباقتارىن ۇمىت قالدىرعان ەمەس. بارلىق رەسپوندەنتتىڭ وقۋ ۇلگەرىمدەرى جاقسى. قالاسا, بارىنە دە ۇلگەرۋگە بولاتىندىعىن دالەلدەپ جۇرگەندەي.
ءال-فارابي بابامىز: «كەز كەلگەن ەلدىڭ بولاشاعىن كورگىڭ كەلسە, سول ەلدە تۇرىپ جاتقان جاستاردىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنە قارا!» دەگەن ەكەن. ءبىزدىڭ بۇگىنگى ەل جاستارىنىڭ الەۋمەتتىك بەت-بەينەسىنە قاراپ, بولاشاعىمىزدى ءارتۇرلى بولجاۋعا بولادى. بىرەۋ ايتار: «جاستارىمىز جالقاۋلىقتان ادا, ءوز كۇنىن كورە الادى. ۇيدە كومپيۋتەر قۇشاقتاپ جاتقاندارىنان, ەڭبەكتەنگەندەرى دۇرىس. كەلەشەكتە دە كەز كەلگەن قيىندىققا توتەپ بەرە الاتىن بولادى» دەپ. ال, ەكىنشى جاقتاعىلار: «جاستار ءبىلىم ەمەس, اقشا ىزدەپ ءجۇر. كۇندەلىكتى كۇيبەڭ تىرشىلىككە بويۇسىنعان ولاردىڭ ساناسىن تۇرمىس بيلەپ تۇر. بولاشاعىمىز بۇلىڭعىر» دەيتىن بولار. كىم نە دەسە دە, ەڭ باستىسى, ەلىمىزدىڭ ەرتەڭگى بولاشاعى بۇگىنگى جاستاردىڭ بىلىكتىلىگى مەن سانالى ارەكەتتەرىنە بايلانىستى. كەزىندە اقش پرەزيدەنتى دج.كەننەدي «بىزگە وزىمىزدە ەشقاشان بولماعان دۇنيەلەر جايلى ارماندايتىن جاستار كەرەك» دەگەن. ال, ءبىزدىڭ جاستار قازاقستاننىڭ دامۋى جولىنا ءوز ماقسات-مىندەتتەرىن ۇشتاستىرا وتىرىپ, وعان جاستايىنان بار قارىم-قابىلەتتەرىن جۇمسايتىندىقتارىنا سەنىمدىمىن.
دانيار قايىرتاەۆ,
ەۇۋ ستۋدەنتى