ۇلتتىق بىرىڭعاي تەستىلەۋدىڭ العاشقى كۇنى باق سىناعان 12 772 تۇلەكتىڭ 9338-ءى شەكتى بالدى جينادى. ال 3 434 مەكتەپ ءبىتىرۋشى سىناقتان ءسۇرىندى. بۇل تۋرالى ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندەگى بريفينگتە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ جوعارى جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ادىلەت تويباەۆ ءمالىم ەتتى. بارلىق تۇلەكتەردىڭ 11 361-ءى – مەملەكەتتىك تىلدە, 1 411-ءى ورىس تىلىندە سىناق تاپسىرعانىن ايتتى.
ماۋسىمنىڭ 21-ءشى جۇلدىزى. ەلوردامىزداعى قاجىمۇقان كوشەسى, 13-ءشى ۇيدەگى ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ-دىڭ №3 عيماراتى. ساعات 10.30. دالادا كۇن +270 س ىستىق. كۇننىڭ كۇلىمدەپ شىعۋى سىناق تاپسىرۋعا جيىلعان تۇلەكتەر مەن ولاردىڭ اتا-انالارىنىڭ جۇرەگىنە ءبىر جىلىلىق ۇيالاتقانداي. اتا-انالارى بالالارىنا ساتتىلىك تىلەپ, بەتتەرىنەن شوپىلدەتىپ ءسۇيىپ جاتىر. تۇلەكتەر كوڭىلىندە ءۇمىت پەن كۇدىك ارالاسقان ءسات. مىنەكي, كوپتەن كۇتكەن ۇبت-نىڭ باستالار ساتىندەگى كوڭىل-كۇي وسىنداي.
سىناقتان بۇرىن ۇبت-نى ۇيىمداستىرۋشىلارمەن تىلدەسپەك بولىپ ەدىك, ءساتى تۇسپەدى. سودان سوڭ, تۇلەكتەردىڭ ەمتيحاننان شىعاتىن ۋاقىتىن كۇتتىك. بىردەن بايقاعانىمىز, تۇلەكتەردىڭ دەنى كوڭىلسىز شىعىپ جاتتى. مۇنىڭ سىرىن بىلمەك بولىپ, ءبىر-ەكەۋىن سوزگە تارتتىق.
ۇلان بۋىجبانوۆ, تۇلەك:
«مەن 11-ءشى سىنىپتا كۇنىنە كەم دەگەندە ەكى-ءۇش ساعاتتان دايىندالدىم. بۇگىن سونىڭ جەمىسىن كوردىم. ۇبت كوڭىلىمنەن شىقتى. وزىمە عانا سەندىم. جاقسى بالل الاتىنىما سەنىمدىمىن. بۇل – تۇلەكتىڭ ومىرگە جاساعان قادامىن ايقىندايتىن ءسات».
بيىل ۇبت-نى جەتىلدىرۋگە قاتىستى بىرقاتار وزگەرىس ەنگىزىلدى. وسى جاڭالىقتاردى اتا-انالاردىڭ قالاي قابىلداعانىن سۇراپ, جالپى ۇبت-عا دەگەن كوزقاراسىن ءبىلۋ ماقساتىمەن, اتا-انالاردىڭ اڭگىمەسىنە قۇلاق تۇردىك.
گۇلناز وسپانوۆا, تۇلەك:
«مەنىڭ دايىندالعان سۇراقتارىم مۇلدەم كەلمەدى. ونىڭ ۇستىنە, تەكسەرۋشىلەر ۇبت تاپسىراتىن اۋديتورياعا قايتا-قايتا كىرىپ, مازامىزدى الدى. بالالار دا ءبىر-بىرىنەن كومەك سۇراپ, سىبىرلاسىپ وتىردى. سونىڭ كەسىرىنەن ويىمدى جيناقتاي المادىم. شپارگالكا پايدالانباق بولعان ءبىر بالانى ۇستازدار ۇستاپ الدى. ءوزىم ونداي ارەكەتكە بارۋعا قورىقتىم. ءبىر سوراقىسى, كەيبىر تۇلەكتەر ۇيالى تەلەفونىن وزىمەن بىرگە الىپ كىرىپ, سۇراقتاردى سۋرەتكە ءتۇسىرىپ, دۇرىس جاۋابىن الدى. ارينە, بۇل – ادىلەتسىزدىك. مەنىڭشە, ءار بالا قالاعان ماماندىعىنا وراي ەمتيحان تاپسىرعانى دۇرىس بولار ەدى».
قىدىرباي سەرىكباەۆ, نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ تۇرعىنى:
«شىنىمدى ايتسام, جىل سايىن ۇبت-نىڭ ەرەجەلەرىنە وزگەرىستەر ەنگىزىلگەنىن قۇپتامايمىن. مىسالى, بۇگىن قىزىم ۇبت-نىڭ قاعازىن تولتىراردا قاتەلىك جىبەرگەن. دۇرىس تۇسىندىرمەپتى. وسىعان نارازىلىق تانىتىپ, شاعىمدانىپ جاتىرمىز. قىزىم 1 جىل بويى ۇزدىكسىز دايىندالدى. كۇنى-ءتۇنى كىتاپتاردان كوز المادى. ءارتۇرلى ءبىلىم بەرۋ ورتالىقتارىنا دا باردى. تۇپتەپ كەلگەندە, ۇبت-دان 64 بالل جيناپ, گرانتقا وتپەدى. كەشە قىزىم جامان ءبىر ارەكەتكە بارا ما دەپ قورىقتىق. قازىرگى جاستاردىڭ جانى تەز جارالانعىش. ءوزىنىڭ بار ءبىلىمىن جالعىز عانا تەستىلەۋ كورسەتپەيتىنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس. ءوز باسىم ۇبت-نى مۇلدەم ۇناتپايمىن. بالانىڭ باعىن بايلايدى, ساعىن سىندىرادى. بالكىم, بولاشاقتا بۇعان بالاما بولاتىن سىناق ءتۇرى تابىلار».
ءزۇلفيا قۇسامانوۆا, نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ تۇرعىنى:
«ۇبت-داعى بىلىق-شىلىقتاردى بالام ايتىپ بەردى. مىسالى, كەيبىر بالالاردى دارەتحاناعا بارۋعا 2-3 رەتتەن جىبەرگەن. ال مەنىڭ قىزىم سۇرانعان كەزدە: «كىمدى جىبەرەتىنىمدى ءوزىم بىلەمىن» دەپ بوساتپاعان. بۇل نە دەگەن سۇمدىق؟! نەگىزى, ءار بالا دارەتحاناعا ءبىر رەت بارۋعا قۇقىلى. ەكىنشىدەن, كەيبىر سۇراقتاردىڭ جاۋابى بولماعان. مۇنى ۇبت-نى ۇيىمداستىرۋشىلارعا بالام ايتا المادى. قىزىم مەكتەپتى «التىن بەلگىمەن» ءبىتىردى. كوڭىلىڭدى تۇسىرەتىنى, ناشار وقىعان بالالار دا بۇل جولعى ۇبت-دان جوعارى بالل الىپتى. سول سەبەپتەن, ۇبت-عا دەگەن سەنىمىمىز جوق. الداعى جىلى قولدانىستان الىپ تاستاۋ كەرەك. يا بولماسا سۇراقتاردىڭ سانىن ازايتىپ, ساپالى, ءادىل تەستىلەۋ وتكىزىلسىن».
ءتۇيىن ءسوز: ارينە, ءبىز ءبىر عانا ۇبت تاپسىرۋ نۇكتەسىنە باردىق. بىراق باسقا جەرلەردەگى احۋال باسقاشا بولۋى ابدەن مۇمكىن. بالكىم, تۇلەكتەر بيىل ەنگىزىلگەن جەڭىلدىكتەردى ءالى بىلمەي جاتقان شىعار. ال ۇبت 30 ماۋسىمعا دەيىن سوزىلادى. ءبىز ءۇمىتىن ۇكىلەپ, باعىن سىنايتىن بارشا تۇلەكتەردىڭ قادامىنا ساتتىلىك تىلەيمىز!
نازەركە باۋىرجانقىزى,
رامازان ەسماعامبەتوۆ,
ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا
ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرى
