رەجيسسەر اقان ساتاەۆتىڭ شىتىرمان وقيعالى «جاۋجۇرەك مىڭ بالا» ءفيلمى بۇگىننەن باستاپ قازاقستاندىق كورەرمەندەرگە جول تارتتى.
جاڭا كينونىڭ جەلىسى جوڭعارعا قارسى كۇرەستە ساقا ساربازدارمەن بىرگە ەلىن-جەرىن قورعاۋعا بەل بۋعان مىڭ ورەننىڭ وجەتتىگى جونىندە ءوربيدى. سونىڭ ىشىندە جاۋجۇرەك سارتاي باتىر ورىمدەي جاستاردان قۇرالعان جاساعىن باستاپ, تۋ كوتەرىپ, جورىققا شىعادى. ولار وزدەرىنەن قاراسى الدەقايدا كوپ جاۋعا قارسى شاۋىپ, قازاقتىڭ كەڭ بايتاق دالاسىن قورعايدى.
كارتينادا XVIII عاسىردىڭ باسىنداعى «اقتابان شۇبىرىندى, القا كول سۇلاما» وقيعاسى, قازاق-جوڭعار اراسىنداعى قاندى قاقتىعىس كورىنىس تابادى. قازاقتىڭ باتىر ۇل-قىزدارىنىڭ بولمىسى بەينەلەنەدى. فيلم سوڭىندا جۇزجىلدىق سوعىسقا نۇكتە قويىلىپ, قازاق حالقىنىڭ جوڭعار ەزگىسىنەن ماڭگىلىككە ازات ەتكەن اڭىراقاي شايقاسى كورسەتىلەدى.
قيىن-قىستاۋ كەزدەردە ءوز رۋحى مەن بولمىسىن جوعالتپاي, ەل اماندىعى مەن جەر تىنىشتىعى ءۇشىن ومىرلەرىن پيدا ەتكەن ۇلى تۇلعالار مەن جاستاردىڭ ەرلىگىن ءمولدىر ماحابباتپەن ۇشتاستىرعان تاريحي فيلمگە وتاندىق كينو جانە تەاتر اكتەرلەرى تۇسكەن. ولارمەن قوسا, فيلمدەگى ەپيزودتىق رولدەرگە مونعول ارتىستەرى دە قاتىسقان.
«جاۋجۇرەك مىڭ بالا» ءفيلمىنىڭ باستى رولدەرىن دە – اسىلحان تولەپوۆ, ايان وتەپبەرگەنوۆ جانە كورەرمەندەرگە «اعايىندى» فيلمىنەن تانىس ءاليا انۋاربەك (تەلەباريسوۆا) وينايدى.
«فيلم كۇردەلى كليماتتىق جاعدايلاردا ءتۇسىرىلدى. وعان تۇسىرۋگە اتسالىسقان توپ 90 كۇن ىشىندە ءتورت لوكاتسيا مەن 11 دەكوراتسيا اۋىستىردى. ءتۇسىرىلىم 2011 جىلى اقپاندا قاپشاعاي ايماعىندا باستالدى. كوكتەمدە ءتۇسىرۋ توبى شارىن شاتقالى اۋماعىنا, سوسىن قاپال-اراسانعا ورنالاستى. جالپى رەسپۋبليكالىق ىرىكتەۋگە باستى جانە قوسالقى رولدەرگە ءتۇسۋ ءۇشىن 22 مىڭنان استام ۇمىتكەر قاتىستى. ءتۇسىرىلىم الاڭىنا 500-گە جۋىق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرى مەن شەتەلدىك BBC World News, Reuters, Time, Screen International, The Los Angeles Times, The Independent, Sight&Sound, London Evening Standard, Hollywood Reporter, Variety سياقتى الەمگە ايگىلى تەلەارنالار مەن راديو تىلشىلەرى كەلدى. قازاق تاريحىن بەينەلەيتىن فيلم 90 كۇندە ءتۇسىرىلدى» دەيدى رەجيسسەر اقان ساتاەۆ.
«اعايىندى», «ليكۆيداتور», «اداسقان», «رەكەتير» فيلمدەرىن جارىققا شىعارعان تانىمال رەجيسسەردىڭ بۇل جوباسى قازاق كينوسىنىڭ دامۋىنا سۇبەلى ۇلەس قوساتىنى ءسوزسىز. بۇل تۋىندى بۇرىن-سوڭدى تاريحي جوبالاردى ءتۇسىرىپ كورمەگەن كينوگەردىڭ اتالمىش تاقىرىپتاعى العاشقى قادامى. اسكەري-پاتريوتتىق تولىقمەتراجدى ەكشن جانرىنىڭ ەلەمەنتتەرى بار كوركەم فيلم بيۋدجەتى 12 ملن اقش دوللارىن قۇراعان.
باستى جانە جاناما كەيىپكەرلەردىڭ كوستيۋمدەرى ارنايى تاپسىرىسپەن كونە باعىتتاعى ۇلگىمەن تىگىلگەن. جوڭعار مەن قازاق ساربازدارى ءۇشىن وقا-اشەكەيلەر, قارۋ-جاراقتار, ساۋىت-سايماندار مەن ات-ابزەلدەرىن وتاندىق شەبەرلەرمەن قاتار, بريتانيا, قىتاي, ءۇندىستان, بەلارۋس كومپانيالارى ارنايى جاساعان. تاريحي كارتينا شىنايى شىعۋ ءۇشىن بارلىق رەكۆيزيتتەر سول ءداۋىردىڭ سيپاتىندا ىستەلىندى. فيلم ءتۇسىرۋ جۇمىستارى باستالماي جاتىپ, بارلىق اكتەرلەر اتقا جايداق ءمىنۋ, قارۋ- جاراقتاردى ۇستاۋ, ساداق اتۋ ت.س.س ءادىس-تاسىلدەردەن ءدارىس العان.
بۇل فيلم مامىردىڭ 17-ءسى كۇنى الەمگە ايگىلى كانن فەستيۆالىنىڭ اياسىندا وتكىزىلەتىن كانن كينو نارىعى شەڭبەرىندە كورسەتىلەدى. ازىرگە سىنشىلار بۇل فيلم قازاق كينوسىنىڭ مەرەيىن اسقاقتاتادى دەپ بولجاپ وتىر. جاۋجۇرەك مىڭ ساربازدىڭ باتىرلىعى قازاق بولمىسىن الەمگە پاش ەتەتىن قۇندى قازىناعا اينالۋىنا ءبىز دە تىلەكتەسپىز.
ەركەجان كوپتىلەۋقىزى
