جورابەك داۋرەنوۆ, استانا قالاسى ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارماسىنىڭ باسشىسى
سامال:
– بەلگىسىز ءبىر ءدىني ۇيىمداردىڭ مۇشەلەرى كوشەدە ءدىني ادەبيەتتەر ۇسىنىپ, ءدىني جيىندارعا قاتىسۋعا شاقىرىپ جۇرگەنىن كوزىم شالدى. وسىنداي جاعدايدا نە ىستەگەن ءجون؟
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى» زاڭىنىڭ 9-بابىنا سايكەس, ءدىني ادەبيەتتى, ءدىني مازمۇنداعى وزگە دە اقپاراتتىق ماتەريالداردى, ءدىني ماقساتتاعى زاتتاردى تەك قانا عيبادات ۇيلەرىندە, ءدىني ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا, ياعني, جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ارنايى بەلگىلەگەن تۇراقتى ءۇي-جايلاردا تاراتۋعا رۇقسات ەتىلگەن. سول سەبەپتى, ءوزىڭىز ايتقانداي, اۋا جايىلىپ اقپارات تاراتىپ جۇرەتىندەرگە تاپ بولساڭىز, دەرەۋ 78-22-88 سەنىم تەلەفونىنا نەمەسە جاقىن اراداعى پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنە 71-61-63 تەلەفونى ارقىلى حابارلاسىڭىز.
جانار:
– كەيدە كوشەدە ەتەگى شۇباتىلعان كويلەك كيگەن ايەلدەر مەن شولاق بالاقتى شالبارى بار ەرلەردى كەزدەستىرىپ قالامىز. زاڭ بويىنشا سولارعا ءبىر توسقاۋىل بار ما؟
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭدارىندا ادامنىڭ كيىم كيىسىنە, سىرتقى كەلبەتىنە قاتىستى قانداي دا ءبىر شەكتەۋلەر قويىلماعان. قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ 14-بابىنىڭ 2-تارماعىنا سايكەس, ادامدى تەگىنە, الەۋمەتتىك, لاۋازىمدىق جانە مۇلىكتىك جاعدايىنا, جىنىسىنا, ناسىلىنە, ۇلتىنا, تىلىنە, دىنگە كوزقاراسىنا, نانىمىنا, تۇرعىلىقتى جەرىنە بايلانىستى نەمەسە كەز كەلگەن وزگە جاعداياتتارى بويىنشا ەشكىمدى ەشقانداي كەمسىتۋگە بولمايتىندىعى ناقتى كورسەتىلگەن. سوندىقتان, ءسىزدىڭ ساۋالىڭىزعا قاتىستى ايتارىم, ادامنىڭ سىرتقى ءپىشىمى مەن كيىمىنە قاتىستى قانداي دا ءبىر توسقاۋىل جاساۋ نەمەسە ول جونىندە ادامنىڭ ارىنا نۇقسان كەلتىرۋ زاڭسىز ارەكەت بولىپ تابىلادى جانە ونداي ارەكەتتەرگە ارناۋلى زاڭ باپتارىمەن شەك قويىلادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «اكiمشiلiك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى» كودەكسiنىڭ 15-بابىنا سايكەس, اكiمشiلiك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى iستەر بويىنشا iس جۇرگiزۋ كەزiندە iسكە قاتىساتىن ادامنىڭ ابىرويىن قورلايتىن نەمەسە قادiر-قاسيەتiن كەمسiتەتiن شەشiمدەر مەن ارەكەتتەرگە تىيىم سالىنادى, جەكە ءومiر تۋرالى, سول سياقتى ادام قۇپيا ساقتالۋى قاجەت دەپ ەسەپتەيتiن جەكە جانە iسكەرلiك سيپاتتاعى مالiمەتتەردi وسى كودەكستە كوزدەلمەگەن ماقساتتار ءۇشiن جيناۋعا, پايدالانۋعا جانە تاراتۋعا جول بەرiلمەيدi.
باقىتجان:
– ءدىنتانۋ ماماندىعى بويىنشا جوعارى وقۋ ورنىن ءبىتىردىم. ءدىن قىزمەتكەرى بولىپ جۇمىس ىستەگىم كەلەدى. كىمگە جولىعىپ, قايدا بارۋىما بولادى؟
– ءدىنتانۋ ماماندىعى بويىنشا جۇمىس اتقارعىڭىز كەلسە, مەملەكەتتىك قىزمەتكەر, الەۋمەتتىك-زەرتتەۋ ورتالىقتارىنا ساراپشى قىزمەتىنە ورنالاسۋىڭىزعا بولادى. ال, ەگەر ءدىن قىزمەتكەرى بولىپ جۇمىس ىستەگىڭىز كەلسە, قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ استاناداعى وكىلدىگىنە حابارلاسۋدى ۇسىنامىز.
ازامات:
– بۇگىندە استانادا قانداي ءدىني بىرلەستىكتەر بار؟
– قازىرگى تاڭدا استانا قالاسىندا قىرىق جەتى ءدىني بىرلەستىك بار, ونىڭ ىشىندە پراۆوسلاۆ – 5, كاتوليك – 4, پروتەستانتتىق – 28 جانە يۋدايزم – 1, باحاي – 1, كريشنايزم – 1 بىرلەستىگى مەن قمدب مەشىتتەرىنىڭ 7 فيليالى جۇمىس ىستەيدى. الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر ناتيجەسى بويىنشا ەلوردا حالقىنىڭ 74 پايىزى – يسلام ءدىنىن, 24 پايىزى – حريستيان ءدىنىنىڭ پراۆوسلاۆيە اعىمىن, ال 2 پايىزى وزگە ءدىندى ۇستانۋشىلار بولىپ تابىلادى.
ورىنباي قاسەن:
– بالالارىم شاڭىراق قۇرماقشى ەدى. مەشىتكە بارىپ, نەكەلەسۋ ءراسىمىنىڭ كۇنىن بەلگىلەمەكشى بولعانبىز, ونداعىلار بىزگە مىندەتتى تۇردە احات ورگاندارىندا تىركەلۋى كەرەكتىگىن ءتۇسىندىردى. بۇل نە ءۇشىن قاجەت?
– ءبىزدىڭ ەلىمىز – زايىرلى, قۇقىقتىق مەملەكەت. سول سەبەپتى احات ورگانىنا تىركەلۋدىڭ مارتەبەسى جوعارى, زاڭدى كۇشى بار. ءسىز احات ورگانىنا تىركەلۋ ارقىلى «نەكە جانە وتباسى تۋرالى» زاڭعا سايكەس وتباسىنىڭ دامۋى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساياساتىنىڭ باسىم باعىتى ەكەنىن مويىنداي وتىرىپ, ونىڭ قۇقىلارى مەن مۇددەلەرىن قورعاۋ ىسىنە قاتىساسىز. ءدىني نەكە قيۋ ءراسىمىن ءار ادام ءوز ەركىمەن تاڭداۋعا قۇقىلى. ول استانا قالاسىندا تىركەلگەن مەشىتتەردە جۇزەگە اسىرىلادى. بۇگىنگى تاڭدا, وكىنىشكە قاراي, مەشىتتە نەكەسىن قيسا دا, كوپ ۇزاماي اجىراسىپ كەتەتىندەر كوپ. ال, احات ورگاندارىندا تىركەلۋ اجىراسۋ بارىسىندا اليمەنت الۋ, اكەلىك مىندەتتى مويىنداۋىنا كەپىلدىك بەرەدى.
گۇلحان:
– ءدىني مازمۇنداعى اقپاراتتىق ماتەريالداردى, سونىڭ ىشىندە ءدىني ادەبيەتتى كەز كەلگەن كىتاپ دۇكەنىندە ساتۋعا بولا ما؟
– استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ 2014 جىلعى 29 مامىرداعى № 12-889 قاۋلىسىنا سايكەس, «ءدىني ادەبيەتتى جانە ءدىني مازمۇنداعى وزگە دە اقپاراتتىق ماتەريالداردى, ءدىني ماقساتتاعى زاتتاردى تاراتۋ ءۇشىن ارنايى تۇراقتى ءۇي-جايلاردىڭ ورنالاستىرىلۋىن بەكىتۋ تۋرالى شەشىم بەرۋ» مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتۋ رەگلامەنتىندە كورسەتىلگەن. سوعان وراي ءدىني ادەبيەت نەمەسە ماتەريالدار ساتۋعا نيەتتەنسەڭىز, ءبىزدىڭ باسقارماعا ءتيىستى قۇجاتتاردى وتكىزىپ, سول دۇكەندى, عيماراتتى تىركەۋ ارقىلى رۇقساتتاما الۋعا ءتيىسسىز.
باۋىرجان اماندىقوۆ:
– ميسسيونەر دەگەن كىم؟ جالپى, ميسسيونەر رەتىندە قاي جەردە جانە قالاي تىركەلۋگە بولادى؟
– ميسسيونەرلiك قىزمەتتi جۇزەگە اسىراتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى, شەتەلدىكتەر مەن ازاماتتىعى جوق ادامدار – ميسسيونەرلەر, ياعني ءدىن تاراتۋشىلار دەپ اتالادى. ميسسيونەرلىك قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ادامداردى تىركەۋدەن وتكىزەتىن ۋاكىلەتتى ورگان استانا قالاسىنىڭ ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارماسى بولى تابىلادى. ءبىزدىڭ مەكەن-جايىمىز قابانباي باتىر داڭعىلىنداعى №33 ۇيدە ورنالاسقان. بايلانىس تەلەفوندارىمىز: 55-75-71, 55-74-53.
نۇربول:
– ارامىزدا جات اعىمدارعا ەرىپ, ساناسى ۋلانىپ, ەلىمىزدىڭ ساياساتىنا قارسى شىعىپ جۇرگەن جاستار دا جوق ەمەس. ولارمەن قالاي كۇرەسىپ جاتىرسىزدار؟
– بۇگىنگى تاڭدا استانا قالاسىندا بىلىكتى ءدىنتانۋشىلار, ساراپشىلار, پسيحولوگتاردان تۇراتىن ءۇش اقپاراتتىق اعارتۋ توبى قىزمەت اتقارادى. قازىرگى كەزدە وسى توپپەن بىرلەسە ءۇش جۇزگە تارتا ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلىپ, 100 مىڭعا جۋىق ادام قامتىلدى. ونىڭ ىشىندە مەكتەپ وقۋشىلارى, ستۋدەنتتەر دە بار.
اسەمگۇل:
– ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ باسقا كوممەرتسيالىق ەمەس ۇيىمداردان قانداي ايىرماشىلىعى بار؟
– ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ كوممەرتسيالىق ەمەس ۇيىمداردان نەگىزگى ايىرماشىلىعى اتقاراتىن قىزمەتىنە بايلانىستى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «دiني قىزمەت جانە دiني بiرلەستiكتەر تۋرالى» زاڭىنىڭ 1-بابىنىڭ 4-تارماعىندا دiني بiرلەستiك قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ, شەتەلدiكتەر مەن ازاماتتىعى جوق ادامداردىڭ ءوز مۇددەلەرiنiڭ ورتاقتىعى نەگiزiندە دiني قاجەتتiلiكتەرiن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشiن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭ اكتiلەرiندە بەلگiلەنگەن تارتiپپەن بiرiككەن ەرiكتi بiرلەستiگi بولىپ تابىلاتىندىعى كورسەتىلگەن.
مۇرات قاسىم:
– عيبادات ءۇيىن سالۋ ءۇشىن قاي جەردەن رۇقسات الۋىما بولادى جانە ول ءۇشىن قانداي قۇجاتتار قاجەت?
– عيبادات ءۇيىن سالۋعا رۇقساتتى م.اۋەزوۆ كوشەسىندەگى №6 ۇيدە ورنالاسقان استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ ساۋلەت جانە قالا قۇرىلىسى باسقارماسىنان الاسىز نەمەسە وسى مەكەمەنىڭ قابىلداۋ بولىمىنە 919-424 تەلەفونى ارقىلى حابارلاسىپ, تولىق اقپاراتقا قانىعاسىز. سونىمەن قاتار, قاجەتتى قۇجاتتاردى adilet.kz سايتىنان قاراۋىڭىزعا دا بولادى.
قۋاندىق:
– مۇسىلمانعا قاجەتتى تاۋارلار (كوسمەتيكا, ءاتىر, باسورامال, ت.ب.) ساتۋمەن اينالىسقىم كەلەدى. ول ءۇشىن نە ىستەۋىم كەرەك, قانداي كەڭەس بەرەسىزدەر؟
– ءدىني ماقساتتاعى زاتتار – عيبادات ەتۋگە, ءدىني جورالار مەن راسىمدەردى وتكىزۋگە قاجەتتى, سونداي-اق ءدىني رامىزدەگى ەلەمەنتتەردەن تۇراتىن زاتتار, بۇيىمدار جانە اتريبۋتتار. ءدىني ادەبيەتتى جانە ءدىني مازمۇنداعى وزگە دە اقپاراتتىق ماتەريالداردى, ءدىني ماقساتتاعى زاتتاردى تاراتۋ جايى ارناۋلى نۇسقاۋلىقتا ايتىلعان. سول سەبەپتى ءبىزدىڭ باسقارماعا جوعارىداعى تەلەفوندار ارقىلى حابارلاسا الاسىز.
ايسارا:
– استاناداعى ورتالىق مەشىتتىڭ جانىنان «دۇعالار» دەگەن كىتاپتى ساتىپ العان ەدىم, ىشىندەگى سۇرەلەر دۇرىس ەمەس ەكەن. قازىرگى تاڭدا ساتىلىمدا جۇرگەن كىتاپتاردى تەكسەرىپ, قاداعالايتىن ورتالىق بار ما؟
– ءدىني ادەبيەت ارناۋلى ساراپتامادان وتكىزىلۋ قاجەتتىگى بارىمىزگە بەلگىلى. اسىرەسە, ءدىن تالىمدەرىن ۇيرەتەتىن كىتاپتاردى باسىپ شىعارۋ ءۇشىن الدىمەن ونى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءدىن ىستەرى كوميتەتىنە وتكىزۋ قاجەت. ارناۋلى زاڭنىڭ 4-بابىنىڭ 6-تارماقشاسى بويىنشا ءدىنتانۋ ساراپتاماسىن جۇرگىزۋدى ءدىن ىستەرى كوميتەتى جۇزەگە اسىرادى. ال, كوميتەتتىڭ ءدىنتانۋ ساراپتاماسىنان وڭ قورىتىندى العان ادەبيەتتەر ءتىزىمى رەسمي «din.gov.kz» سايتىندا جاريالانادى.
دينارا:
– كەز كەلگەن ءدىني ادەبيەتتىڭ دۇرىس نەمەسە تىيىم سالىنعانىن قالاي انىقتاۋعا بولادى؟
– جوعارىدا ايتىلعان زاڭ تالاپتارىنا سايكەس, ءدىنتانۋ ساراپتاماسىنان وڭ قورىتىندى العان كىتاپتار دۇرىس ادەبيەت قاتارىنا جاتادى. ونىڭ دۇرىس نە بۇرىس ەكەندىگىن ءدىن ىستەرى كوميتەتىنىڭ رەسمي «din.gov.kz» سايتىنان بىلە الاسىز. ال, قولىڭىزداعى كىتاپ ول تىزىمدە جوق بولعان جاعدايدا ءدىن ىستەرى كوميتەتىنە حابارلاسۋىڭىزعا بولادى.
دايىنداعان:
گۇلبارشىن وكەشقىزى
