بiتكەن iسكە ايتىلار سىن كوپ. «حابار» ارناسىندا «چەمپيون» اتتى جاڭا جوبانىڭ باستالعانىنا بiر ايعا جۋىقتادى. جۇرگiزۋشiلەرi ونى «سپورتتىق-ساۋىقتىرۋ دۋمانى» دەپ اتايدى. جاڭالىعى – شارشى الاڭعا تانىمال انشiلەر, تەاتر جانە كينو اكتەرلارى, تسيرك ارتiستەرi مەن تەلەجۇرگiزۋشiلەر شىعىپ, قولعاپ تۇيiستiرەدi. قاراپ تۇرساق, قازاق تەلەۆيزياسىندا بۇرىن-سوڭدى بولماعان تىڭ جوبا. بiزدiڭ ايتايىن دەگەنiمiز ول ەمەس. كوممەنتاتورلاردىڭ «شەشەندiگi»…
جۇرگiزۋشi ءارi باس كوممەنتاتورلار – ارنانىڭ بiر باعدارلاماسىن «قۇر جiبەرمەيتiن» ارمان دۇيسەنوۆ پەن ايگۇل يمانباەۆا. «فيگارو اندا, فيگارو مىندا» دەپ ءار جەردەن اتىن بiر شىعارىپ جۇرگەن قوس «جۇلدىزعا» ءبارiن قويىپ, وسى باعدارلاماعا قاتىسۋى عانا قالعانداي. تiپتi, وسى ەكەۋi ءجۇرگiزبەسە, شوۋدىڭ چەمپيونى انىقتالماي قالاتىنداي. ساحنادا بiردە ءارتiس, بiردە ءانشi, بiردە جۇرگiزۋشi بولىپ جۇرگەن ايگۇلدiڭ امبەباپتىعىنا تاپ وسى «كوممەنتاتور» دەگەن «اتاق» جەتiسپەي قالىپتى. ارمان دۇيسەنوۆتiڭ جاعدايى ءاۋ باستان بەلگiلi. بۇل ەكەۋiنە نەگە شۇيلiگە قالدى دەپ وتىرعان شىعارسىز؟
انشەيiندە «ونەر ادامى بولۋ, ءان ايتىپ, رولدەردە ويناۋ وڭاي ەمەس» دەپ كوسiلەتiن بۇلار كوممەنتاتور بولۋ وڭاي دەپ ويلايدى-اۋ دەيمiن. ارمان دۇيسەنوۆتiڭ «كوممەنتيروۆات ەتiپ», ايگۇل يمانباەۆانىڭ «وي, تۋۋ» دەپ قوسارلانا سويلەۋi ساۋ ادامنىڭ ءجۇيكەسiن جۇقارتادى. تiپتi, وتكەن جەكسەنبiدەگi (15.04.2012 جىل) ايقىن تولەپبەرگەن مەن رينات باسيتوۆتىڭ ۇرىسىن كورiپ وتىرىپ, ايگۇلدiڭ جاناشىرلىعىنا قايران قالدىم. «تۋۋ, ايقىىىنن, جەڭiلمەشi…» دەپ جالىنىپ تۇر. قۇددى, ايقىن رينگتە ءارiپتەسiمەن ەمەس, جاۋدىڭ باتىرىمەن سوعىسىپ تۇرعانداي. جۇرگiزۋشi ءبۇيرەگiن بiرەۋگە بۇرماي, بەيتاراپ بولۋى تيiس.
بۇدان بولەك تاعى ەكi قوسالقى كوممەنتاتورلار – سابينا ساياقوۆا مەن نۇرلان ەسپانوۆ بار. سابينا – بۇعان دەيiن تالاي شوۋدىڭ ورتاسىندا ءجۇرiپ تاجiريبە جيناقتاعان, تiسقاققان جۇرگiزۋشi. ورىس تiلiندە دەگەنi بولماسا, سۇراقتارى دا, ءسوزi دە جىپ-جيناقى. ال, نۇرلان ەسپانوۆ بولسا, «چەمپيوندى» ستۋدياعا كەلگەن ءار ءانشiنi «مەنiڭ دوسىم» دەپ ماقتانىپ وتىراتىن «جۇلدىزبەن جۇزدەسۋ» اتتى اۆتورلىق باعدارلاماسىمەن شاتاستىرىپ السا كەرەك. وتكەندەگi باعدارلامادا «مۇنارلان» توبىنىڭ ءانشiسi باعلان جولداسوۆتى تانىستىرىپ تۇرىپ «بۇعان دەيiنگi ەكi ويىندا دا جەڭiسكە ۇشىرادى» دەپ قازاقتىڭ سوزدiك قورىنا جاڭا تiركەس قوستى. جەڭiسكە جەتەتiنiن, ال جەڭiلiسكە ۇشىرايتىنىن نۇرلان كوكەمiز بiلمەسە كەرەك…
ولاردىڭ سالدىر-سالاق سوزدەرiن ميلليونداعان ادام تىڭداپ وتىر. ەگەر قولدان كەلمەسە, جەبە جەتپەسكە سەمسەر سiلتەۋدiڭ قاجەتi قانشا؟! ەلدiڭ پiكiرiنە قۇلاق اسپاسا دا, تىم بولماسا «كوتەرە المايتىن شوقپاردى بەلiڭە بايلاما» دەگەن حالىق دانالىعىن ەستەن شىعارماعان ابزال.
جالپى, باعدارلامانىڭ قىزىقتى ءوتۋi تiزگiنشiگە تiكەلەي بايلانىستى. مىسالى, «وپرا ۋينفريدiڭ شوۋى» باعدارلاماسى الەمنiڭ 170 ەلiندە 70 ميلليونعا جۋىق كورەرمەن جيناعان ەكەن. ياعني, وپرانىڭ قارىم-قابiلەتiنiڭ ارقاسىندا باعدارلاما وسىنشا كورەرمەننiڭ ىقىلاسىنا يە بولعان. بۇل – وزگەنiڭ جىلتىراعىنا قىزىققانىمىز ەمەس, تالانتىن مويىنداعانىمىز. بiزدiڭ ەلiمiزدە دە اقىلىنا كوركi ساي, جۋرناليستiك تالانتى جوعارى جۇرگiزۋشiلەر از ەمەس. بiراق, نەگە ەكەنi بەلگiسiز بiزدiڭ ارنالاردىڭ «تۇراقتى» جۇرگiزۋشiلەرi بار. قازiر مەملەكەتتiك ارنالاردا كوڭiلاشار باعدارلامالاردى انشiلەر نەمەسە اكتەرلەر جۇرگiزەدi. زامان ىڭعايى سولاي شىعار, دەگەنمەن قاي سالادا بولسىن ءوز مامانى الدىڭعى قاتاردا جۇرگەنi ءجون ەمەس پە؟
قاسقىرعا قوي باقتىرمايتىنى ءتارiزدi, تەلەجۇرگiزۋشiلiكتiڭ قىر-سىرىن, ءسوز ونەرi مەن مانەرiن ۇعىنبايتىن جانعا ءدۇيiم جۇرت تاماشالايتىن باعدارلامادان ورىن بەرiلiپ جاتاتىنىن ءتۇسiنۋ قيىن. بۇل ەندi ۇيىمداستىرۋشىلارعا سىن. شiركiن-اي, دەيسiڭ وسىندايدا, ءار ونەرپاز ءوز ورiسiندە «اداسپاي», سان-ساققا سۇعىنا بەرمەسە, ءبارi-ءبارi ورىن-ورنىندا بولار ەدi-اۋ…
ەركەجان كوپتIلەۋقىزى