Жанар АЙЖАНОВА, әнші:
– Кейінгі кезде сахнадан ән айтқаныңызды көрмей жүрміз. Жеке шығармашылығыңызда қандай жаңалықтар болып жатыр?
Айжан, студент
– Соңғы уақытта шығармашылығымда жаңалықтар жетерлік. Өздеріңіз куә болғандай, «Фобия» бағдарламасына қатыстым. Түрлі концерттерге қатысып, арнайы телебағдарлама жүргізіп жүрген жайым бар.
– Өзім Астана қаласында тұрамын. Сіздің әндеріңізді сүйіп тыңдаймын. Бізге келіп, жеке шығармашылық кешіңізді қашан өткізесіз?
Данияр, қала тұрғыны
– Өткен жылы ғана Конгресс-Холда Астана филармониясы және «Сарыарқа» ансамблімен бірлесе отырып эстрада, оркестр және домбыра жанрларын қамтыған керемет концерт өтті. Жыл сайын концерт беріп қадірімді кетіргім келмейді.
– Болашақта әнші болғым келеді. Сіздің шәкірттеріңіз бар ма?
Гүлсім
– Шәкірт тәрбиелеу өте ғибратты іс деп білемін. Алайда қазіргі таңда шәкірт тәрбиелеп жүргенім жоқ.
– Қазір екінің бірі – әлеуметтік желілердің қолданушысы. Сіздің жеке парақшаңыз бар ма?
Самал, студент
– Бос уақыттың болмауы себебінен әлеуметтік желілерді қолданбаймын. Ондай шаруаларды менің атымнан қызым атқарады.
– Қазақ сахнасындағы даусы ерекше әншісіз. Даусыңызға қалай күтім жасайсыз?
Торғын, ҚазҰӨУ студенті
– Дауыс әншінің байлығы ғой. Сондықтан әрқашан зиянды әдеттерден бойымды алшақ ұстаймын. Уақытылы тамақтану және демалу – менің басты қағидам. Дауыс арқылы адамның тынысы кеңи түседі. Аптасына екі рет ән салып тұру арқылы даусымды тұрақтандырамын және мұның ән сөздерін ұмытып қалмауға деген пайдасы орасан.
– Өмірдегі ең үлкен жетістігім деп нені айтар едіңіз?
Майра
– Әйел ретінде дер кезінде тұрмыс құрып, аяулы ана атанғаным – менің ең үлкен жетістігім. Ал өнер жолындағы бар жетістіктерім атқарған еңбегімнің жемісі деп білемін. Астанамыз Алматы қаласы болып тұрған кезінде жай ғана жаяу келіп, асықпай осы жолдағы асулардың бәрінен өтіп, дегеніме жеттім. Ешқашан «Көке, Жәке» іздеген жан емеспін. Барлығы таза тыным таппай жасаған еңбектің арқасы деп айтар
едім. Қарапайым халқымды әнімнің шуағына бөлегенімнің өзі – жетістік. Осыдан артық жетістіктің қажеті қанша?!
– «Фобия» бағдарламасына қатыстыңыз? Бұл бағдарлама сізге не берді?
Жазира, оқытушы
– Мен бұл бағдарламада өзімді екінші қырымнан көрсеттім. Ел арасындағы дәстүрлі әншілерге деген жаңсақ пікір мен көзқарасты өзгертуге үлес қостым. Дәстүрлі әншілерге артықша қимыл жасауға, ондай бағдарламаларға қатысуға болмайды деп санайтындардың көзқарасын өзгерттім. Халық арасында «дәстүрлі әншілердің қолынан түк келмейді, үкілі бөрігін киіп жүреді де қояды» деген жаңсақ пікірлерге балта шаптым. Осыдан кейін халық көзқарасының өзгергенін байқадым. Өмірдегі шынайы болмысымды, әзілге жақындығымды, қазіргі заман ағымына ілескен жан екенімді көрсеттім.
– Қазақ эстрадасында кімдерді тыңдайсыз?
Рая, мұғалім
– Уақыт болып жатса, барлығын тыңдауға тырысамын. «Дос Мұқасаннан» бастап барлығын тыңдаймын. Ғарифолла Құрманғалиевтың әндерін сүйіп тыңдаймын. Батыстық сарындағы әндерді тыңдаймын деп айта алмаймын. Дәстүрлі бағытта ән салған соң әрқашан дәстүрлі әнді дәріптеймін. Қазіргі таңдағы батыстық сарын қазақ әнінің түп тамырын өзгертіп жатыр. Әнді өзгертсек, тілді өзгертсек, онда қазақтың байлығынан не қалады? Өзіміздің жалпыға ортақ дәстүрлі және халық әндері айтылуы қажет. Тек айтып қана қоймай, ол әннің түп тамырын, алғашқы орындаушысын жете тануымыз тиіс. Әр халық өз дәстүрлі әнін, мәдениетін сақтауы қажет.
– Халық арасында өнер адамы үйде отырмайды деген пікір бар. Гастрольдік сапарларға қаншалықты жиі шығасыз?
Риза
– Соңғы уақытта гастрольдік сапарларға шығып жүргенім жоқ. Көбінесе аралас концерттерге қатысып жүрмін. Бұрын гастрольдік сапарларды өзім ұйымдастырып, облыстарды түгел аралап, 6-7 ай жүретінмін. Қазіргі таңда біраз атқарылмаған шаруаларым бар. Соларға кірісіп жатырмын. Алайда шақырған жерден қалмаймын.
– Репертуарыңыздағы қай әнді өмірбаяндық деп айта аласыз?
Динара
– Өмірімдегі жығылып барып сүрініп тұрған жағдайдан соң сахнаға екі-үш жыл шықпай, 1999 жылы эстрада бағытында алғаш рет «Достарым» атты әнмен шықтым. Бұл – негізінде Оралхан Көшеровтің әні. Ол кісі ауруханада жатқанында достары іздеп барғанда туған ән екен. Мен осы әнді орындап шыққанда, халық арасында осы ән жайлы «өз тағдырымен байланысты ән екен, өзінің әні екен» деген сөздер тараған-ды. Тағдырыммен жай сәйкес болған ән еді.
Жанар САЛЫБАЙ,
ЕҰУ студенті