БАРДТАР БАС ҚОСҚАН ФЕСТИВАЛЬ
Елорда әкімдігінің қолдауымен «Астана-2013» халықаралық авторлық әндер фестивалі кезекті рет Арқа төсінде дүбірлеп өтті. ТМД және еліміздің аумағынан жиналған 1500-ге тарта өнерпаз үш күн бойы астаналықтарды және бас шаһар қонақтарын сазы мен сөзі ерек шығармаларымен сусындатты. Белгілі әнде айтылғандай, шартарапты толқытып, тасып, тебірене алатын гитара үні қаланың қым-қуыт тіршілігінен шаршаған жұртқа бір сәт көтеріңкі көңіл-күй сыйлады.
Фестиваль тарихына көз жүгіртсек, оның бастауында келмеске кеткен Кеңестер одағында жастармен жұмыс істеген – комсомол ұйымдары тұр. Нақтылап айтсақ, Целиноград облыстық комсомолдар комитеті. Бұл ұйым ісімен, әрі сөйлеген сөзімен өзгелерден ерекшеленетін жастармен жұмыс барысында 1979 жылы алғашқы рет осы фестивальді өткізген. Содан бері ол 1999 жылға дейін ара-тұра өтіп тұрды. 1999 жылы халықаралық дәрежені иеленіп, жылда үзілмей ұйымдастырылып келеді. Сөйтіп, биыл халықаралық тұрғыдан он бесінші рет өткізілсе, жалпы алғанда, жиырма бірінші мәрте шамдарын жақты.
Арнайы тігілген шатырлар қалашығындағы сахнада бардтық өнердің майталмандары, Ресей астанасынан келген Валерий және Вадим Мищуктер, Андрей Козловский, Лидия Чебоксарова, Евгений Быков, Александр Родовский т.б. орындаушылар ән салды. Жоғарыда аттары аталған, авторлық әннің жілігін шағып, майын ішкен бардтар бұл өнерге таласы бар жастарға шеберлік сабақтарын өткізді. Шығармашылық шеберханаларды өткізу арқылы бардтықтың қыр-сырына бойлатты. Арнайы іріктеу жүргізіліп, Самарадағы Валерий Грушин атындағы және Санкт-Петербургтегі «Питер аккорды» фестиваліне барып қатысатын авторлар, композиторлар, орындау- шылар, ансамбльдер анықталды.
Бұрын фестиваль шеңберінде екі кезеңнен тұратын байқау ұйымдастырылса, биыл ол өткізілмеді. Фестивальге қатысқан Евгений Быковтың пікірінше, оның өткізілмегені де дұрыс болыпты. Бізбен әңгімелескен ол: «Осы фестивальге екінші рет қатысып отырмын. Бұл жолы байқау ұйымдастыру фес- тиваль бағдарламасына кірмепті. Менің ойымша – бұл дұрыс. Жылда өткізілетін байқау өз мәнін жоғалтқан сияқты. Себебі, мұнда бәрі бір-бірін таниды және әркімнің шамасы белгілі. Жылда жаңа есімдер шыға бермейді. Әрине, шығуы да мүмкін, бірақ мұндай жағдай өте сирек кездеседі. Жылдағы байқауларда лауреаттар өзгермейді. Байқау – бардтарды біріктірмейді. Ал мұндай демократиялық ойын – түсініктірек әрі қызықтырақ» деді.
Самарада өтетін «Платформа» фестивалін ұйымдастырушы Лидия Чебоксарова Астана табиғатын ұнатқанын жасырмады. «Астананың табиғаты да, қаланың өзі де керемет! Астананы аралап көрейін деп, ертерек келген едім. Қыдырып жүріп, күндізгі де түнгі де жарқ-жұрқ еткен көркіне куә болдым. Содан алған әсерім тамаша» деді ол тамсанып.
Әрі қарай бардтық өнердің бұрынғы және қазіргі жағдайын салыстыра сөйледі: «Мектеп жасынан бардтық өнермен шұғылдана бастадым. Ол кезгі тыңдармандарымыз негізінен жоғары білімді азаматтар, зиялы қауым өкілдері болатын. Өткен ғасырдың тоқсаныншы жылдарындағы ахуалға сәйкес, өнерімізде құлдырау болды. Сол кезде бардтық әндерді жұмысшы қауым, қарапайым халық тыңдай бастады. Бұл кезде зиялы қауым үшін жаралған өнерді қарапайым халық түсіне бастаған секілді. Қазір бардтық өнер өзінің шыңына шықты деп ойлаймын».
Валерий және Вадим Мищуктер елордада соңғы рет бес жыл бұрын болған екен. Олар өз сөздерінде сол кезгі және қазіргі Астана жер мен көктей екенін атап өтті. Содан кейін осы фестивальде жастардың, тіпті, бала деуге келетін орындаушылардың көптеп қатысқанына таңданыстарын білдіріп, қуаныштарын жасырмады.
Расымен, бардтық өнерге қызығушы жастар мол. Фестивальді ұйымдастыру комитетінің төрағасы Мақсат Сәрсенбековтың айтуынша, осы Астананың өзінде жасөспірімдерді бардтық өнерге баулитын үш клуб бар. Иә, сұраныс бар жерде, ұсыныс бар. Фестивальдің жыл сайын үзілмей ұйымдастырылып келе жатуы да соған дәлел.
Аманғали ҚАЛЖАНОВ