Руханият
-
Көкірегі көне кітап
Көмбелерде қалған көненің құнды сөзі мен сазын қозғау – кез келгенге бұйыра бермеген бақ. «Көненің көзі» деген ұғымды қастер тұтқан халқымыздың сол көнелікте қаншама қазынасы қалғаны белгілі. Бүгінгі қазақ поэзиясының көрнекті өкілі, талантты ақын Светқали Нұржанның мемлекеттік сыйлыққа ұсынылған «Көкірегім көне кітап» атты жыр жинағы осы бір рухани қазынаның бір түйірін аршып алып, жарқыратып ұсынғандай әсер қалдырады. Көздің сәулесі түскен…
Жалғасын оқу -
Түркі жұртына ортақ қазына
Мемлекеттік сыйлыққа әдебиет саласы бойынша ұсынылған шығармалар ішінде әдеби сынға арналған дара еңбек – көрнекті ғалым, сыншы, қаламгер, филология ғылымдарының докторы, профессор Құлбек Сәрсенұлы Ергөбектің қазақ балалар әдебиетінің мәселелерін талдауға, толғауға арналған «Адамның бір қызығы бала деген…» кітабы бар. Егер осы мәртебелі сыйлық тарихына зер салсақ, 1968 жылдан бері беріліп келе жатқан осынау Қазақстан мемлекеттік сыйлығын алғандар қатарында Мұхамеджан Қаратаев,…
Жалғасын оқу -
«Жошы хан» – тарих сахнасында
Соңғы жылдары хандардың ханы Жошы ханның тұлғасына көп көңіл бөлініп келеді. Күллі қазақ хандарының атасы болған бұл тарихи тұлғаның орны ерекше. Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев құрылтай шақырып, ата дәстүріміз бойынша күллі қазақтың жақсы-жайсаңдарын Ұлытау төріне – Жошы хан жатқан киелі өңірде бастауы тегін нәрсе емес. Халық тағдырына бетбұрыс жасаған, тарихты өзгерткен үлкен тұлғаның біреуі – Жошы екені даусыз ақиқат. Демек…
Жалғасын оқу -
Жамбыны көрген атпайды, мерген атады
Астындағы атының өзінде алты жасар баланың ақылы бар халықпыз. Алда біздің осы ат үстіндегі еркіндігімізбен еркелігіміз сыналатын Дүниежүзілік көшпенділер ойындары жақындап келеді. Онда дәстүрлі садақ ату түрі мен қатар жамбы атудан жарыс болады. Дәстүрлі садақ атудың ережесіне сәйкес, әр садақшы ұлттық киімін немесе тарихи жауынгерлік киімін киіп келуі керек. Жарыс 9-12 қыркүйек аралығында «Арғымақ» ат-спорттық сауықтыру кешенінде өтеді. Ал, жамбы…
Жалғасын оқу -
Ұлы бабаны бейнелеген
Қылқалам шебері Жанұзақ Мүсәпір шығармашылығының басты бағыты – қазақ халқының тарихы, салт-дәстүрлері, ән-жыры, әдебиеті, мәдениеті, өнері. Қай картинасын алып қарасаңыздар да, суретші ұлтымыздың ежелден қалыптасқан тұрмыс-тіршілігін танытады. Соның ішінде дала тарихына қатысты тақырыптық картиналарда халқымыздың этнографиясы сайрап тұр. Арасында «Балалықтан даналыққа жол» атты біртұтас топтама да кездеседі. Бес картинадан (полиптих) тұратын бұл топтама «әлемнің екінші ұстазы» атанған Әбу Насыр әл-Фарабидің…
Жалғасын оқу -
Сан тарау тағдырлар бейнесі
Қазір біз әрі-сәрі күй кешкен қоғамда өмір сүріп жатырмыз. Содан ба, кейде оқырмандардан: «Қазақ жазушылары бүгінгі қоғамдағы өзіміз күнде көріп жүрген оқиғалар мен келеңсіздіктерді жазғаннан гөрі, өткен тарихты қаузағанды жақсы көреді» дегенді естиміз. Бір жағынан, бұл пікірдің де жаны бар. Өйткені оқырман көркем шығармадан жақсы болсын, жаман болсын өзі дәуірінің бейнесін көргісі келеді. Ал кейбір жазушылар бүгінгі күнді жазу үшін…
Жалғасын оқу -
Лирика ескен эсселер
Биыл әдебиет саласы бойынша мемлекеттік сыйлыққа бір топ ақын-жазушының шығармасы ұсынылып отыр екен. Бәрі де – есімі елге жақсы таныс тұлғалар. Дей тұрғанмен бұрынғы қазақтың, сөзінде – бәтуә, сақалында – кие болған қазақтың «бәйгемді шаппай бер!» деген дәстүрін жаңғыртуға тырысып көрсек (оған бүгінгі қазақтың өре түрегелетінін біліп тұрсақ та…), онда «сыйлыққа лайық екі адам болса – біреуі, біреу болса –…
Жалғасын оқу -
Өмір жарығы – өлең
Жыр қоржыны тоқ Бауыржан Жақып ағаның жыр кітабының атауы – «Білте шамның жарығы». Қазіргі жасанды интеллект құдіреті ғаламды торлап, түбінде неге апарып тірейтіні белгісіз болып жасанып тұрған жоғары технологиялар заманында ақын ескіліктің атрибуты білте шамды пір тұтқаны неліктен деп селт ете қаласыз. Жасанды интеллект Франкенштейн сияқты иесіне бағынбайтын дүлей құбылыс болып шыға ма, әлде адамзаттың даму бағытына оң әсер тигізе…
Жалғасын оқу -
Алаш журналистикасын үлгі еткен
Алаштанушы ғалым, профессор Қайрат Сақтың еліміздің ғылымы мен біліміне қосып келе жатқан үлесі орасан зор. Ғылыми публицистикалық шығармаларында Алаш қозғалысы қайраткерлерінің өмірі мен шығармашылығын терең зерттей келе, отандық журналистиканы «Қазақ» газеті салған жолменен дамытуды ұсынады. Қазақстанның бұрынғы және қазіргі астанасындағы маңдайалды жоғары оқу орындарындағы білім беру саласын дамытудағы қажырлы еңбегі – өз алдына бөлек әңгіме. Айтқандай, бүгінде Л.Н. Гумилев атындағы…
Жалғасын оқу