ДЕР КЕЗІНДЕ ЕМДЕЛГЕН ДҰРЫС
Жақында мынадай жайтқа куә болдым: ойнап жүріп, ернін темірге ұрып алған баласының жарақатына ата-ана алғашында мән бере қоймайды. Тіпті, дәрігерге барудың орнына өздері ем-дом жасаса керек. Бірақ, жара жазылмайды. Соның кесірінен сәбидің қанына вирус түсіп, оның соңы жаман ауруға ұласады…
Иә, кез келген адам денсаулығына бей-жай қарамауы керек. Тіпті, ұсақ-түйек жараның өзі кейін өкінішті жағдайларға ұрындыруы мүмкін. Соқыр сәуегейліктің кесірінен маңдайын тасқа ұрып жүргендер қаншама? Кез келген ауру дер кезінде анықталса жазылады. Ал, меңдеп кетсе, оны ауыздықтау қиын.
Елімізде жыл сайын 30 мыңдай адам онкологиялық дертке шалдығады екен. Соның ішінде балалар қатары артып келе жатқаны қынжылтады. Балалардың қауіпті ауруларын емдейтін бірден-бір мекеме – елордадағы Ана мен бала ұлттық ғылыми орталығы. Былтыр осында онкологиялық сырқаттарды емдейтін арнайы орталық ашылды. Сол уақыттан бері мұнда 50 бала ем қабылдап, оның 12-сі жазылған. Балалар ауруханадан шыққаннан кейін үш ай сайын тексеруден өтеді. Егер ауру 5 жылдың ішінде қайталанбаса, онда науқастың құлан-таза жазылғаны.
Дәрігерлердің айтуынша, емделушілердің 50 пайызы – 5 жасқа дейінгі, 30 пайызы – 12 жасқа дейінгі, ал 20 пайызы 13-17 жас аралығындағы жеткіншектер екен. Онкологиялық аурудың көптеген себептері бар. Соның ішінде туабітті, тұқым қуалаушылық жағдайлар кездеседі. Сондай-ақ, бұл ауру шарананың іште жүргенде пайда болуы мүмкін. Ол анасының жүкті кезіндегі күтіміне байланысты болады.
Онкологиялық ауруларды емдеу елімізде тегін жүргізіледі. Дегенмен, аурудан айығып, жаны қалса да, емделу барысында қабылдаған әртүрлі химиялық қоспа дәрілердің де адам ағзасына зияны аз емес. Тіпті, зақымданған ағзалар операциялық жолмен алынып тасталуы да мүмкін. Сонымен қатар, сауығуға адамның психологиялық жай-күйі де өте қатты әсер ететін көрінеді. Яғни, емделуші өзінің құлан таза айығатынына сеніп, ауруы жайлы көп ойламаса, онда жазылу мүмкіндігі көп екен. Ересектерден гөрі сары уайымды білмейтін балалар тезірек сауығатынының өзі көп нәрсені аңғартса керек.
Балаға да балта сілтеп отырған бұл аурудың құлқынында қанағат жоқ. Дені сау, есі бүтін ұрпақ әкелу үшін әр адам денсаулығына жауапкершілікпен қарау керек. Кез келген жараны ұсақ-түйек деп қарамай, дер кезінде емделудің өзі көп нәрсенің алдын алатынын есімізден шығармағанымыз абзал.
Әйгерім БАЛҒАБАЕВА