Кенжеболат ЖОЛДЫБАЙ, «Бас редакторлар Клубы» қоғамдық бірлестігінің президенті: Жауапкершілік сақтамағандар ар алдында жауап береді
30 қазан күні Қазақстан Журналистер одағы және Бас редакторлар клубының бірлескен отырысында Қазақстан Республикасы журналисінің этикалық кодексі қабылданған болатын. Қалам иелерінің қоғамдық жауапкершілігін арттыратын, әлеумет мүддесіне залалын тигізбеуін қадағалайтын құжат жөнінде «Бас редакторлар Клубы» ҚБ президенті Кенжеболат Жолдыбаймен тілдескен едік.
– Журналистің кәсібі мен басқа да жауапкершілігін қамтамасыз ететін кодекстің қабылдануына не түрткі болды?
– Кодекстің қабылдануы туралы мәселе бұған дейін де көтерілген. Елбасының «Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға Ортақ Еңбек қоғамына қарай 20 қадам» мақаласында айтылған ұсыныстар негізінде әзірленген этикалық кодекс бұған дейін еліміздің әр аймақтарында қызу талқыланды. Аталмыш отырыста соңғы рет сүзгіден өтіп, кейбір тармақтарына өзгерістер енгізілгеннен кейін бір ауыздан қабылданды. Журналистердің моральдық-этикалық қағидаттары мен кәсіби қызметінің нормаларын қалыптастыру, жұртшылықтың журналистер мен бұқаралық ақпарат құралдарына сенімі мен құрметі артуына қол жеткізу мұраты ықпал етті.
– Құжатта көрсетілген адалдық, сенімділік пен шынайылықты қалам иелері қаншалықты ұстанады деп ойлайсыз?
– Сөз – қару. Бұл қарудың артында қауіп бар. Сондықтан қалам ұстаған жандар сөз қадірін ұғынып, ішкі тар мүдделерге ұмтылмау керек. Өсек-аяңнан аулақ, ақыл мен сананы біліктілігімен ұштастырып жұмыс істей білгені абзал. Біз – көп ұлтты елміз. Татулық пен ішкі тұрақтылықты сақтауды, қоғам мүддесін қашанда бірінші орынға қойған жөн. Ал мұндай жауапкершілікті сақтамағандар алдымен ар-ұяты алдында жауап береді.
– Бұл кодекс журналистердің мәртебесін мемлекеттік қызметкерлердің деңгейіне дейін көтере ала ма?
– Бұл туралы Бас редакторлар клубы тарапынан көтеріліп жүр. Журналистің мәртебесін арттыру туралы бұған дейін де айтылып келген. Әлі де айтыла береді. Кодекс бұл мәселені түбегейлі шеше алмаса да, көмекші болуы мүмкін. Өйткені, билік пен журналистердің арасы бір табан жақын. Журналистер қаузаған мәселелерді билік өкілдері шешуге, жүзеге асыруға мойын бұрып, мұрындық болады.