Mädeniet

15 jyl ışınde 25-ten asa spektakl qoiyppyn…

Bolat ŪZAQOV, QR Eŋbek sıŋırgen qairatkerı, rejisser:

Prezidenttıŋ astananyŋ Almatydan Aqmolaǧa köşetını jaily Jarlyǧy respublikada ülken serpın tudyrǧany anyq. Bükıl halyqtyŋ zeiını būǧan deiın eleusız bolǧan Aqmola qalasyna audy. Solardyŋ qatarynda öner adamdary – bız de eleŋdep qalyp edık. Söitıp, jaŋa elordaǧa bet tüzegen alǧaşqylardyŋ bırı bolyp, Aqmola qalasy Q.Quanyşbaev atyndaǧy teatrynyŋ rejisserı, qyzmetıne şaqyrtu aldym.

1997 jyly şılde aiynda būryn aiaq baspaǧan, men üşın beitanys Aqmola qalasyna keldım. Vokzaldan menı Q. Quanyşbaev atyndaǧy teatrdyŋ sol kezdegı direktory ärı körkemdık jetekşısı, Qazaqstannyŋ Halyq ärtısı Qadyr Jetpısbaev jürgızuşısımen kelıp, qarsy aldy. Şynymdy aitsam, osyndai ülken kısınıŋ menıŋ aldymnan şyqqanyna taŋ qaldym, ärı quandym.
Aqmolaǧa Qadyr aǧa özı arnaiy şaqyr­­ǧan bolatyn. Qapyryq vagonnan şyǧa salysymen, Saryarqanyŋ samal jelı bırden köŋılımdı sergıtıp jıberdı. Öitkenı, menıŋ tuǧan jerımnıŋ de jyl on ekı ai tynbai soǧyp tūratyn jelı bar. Osy ūqsastyq jaŋa jerdı jatsynbai, bırden bauyr basyp ketuıme sebepşı boldy. Bıraq, kelgen künnen bastap köpke deiın bır närse jetıspeitındei, köŋılım alaŋdauly edı. Söitsem, maǧan jetıspei tūrǧany tau eken. Tuǧan jerım – Alataudyŋ etegı. Äkem jylqyşy bolǧandyqtan, balalyq şaǧymnyŋ bärı at üstınde, jasyl jailauda, qaraǧaily taulardyŋ arasynda öttı. Menıŋ tuǧan jerımde qaida qarasaŋ da közıŋe tau tüsedı.
Aqmolanyŋ endı bır erekşelıgı – masasy. Jalpy, men masadan qorqatyn adam emespın. Öitkenı, ol öz auylymda da bar. Bıraq, Aqmolanyŋ masasy erekşe bolyp şyqty. Al, endı, jergılıktı tūrǧyndarǧa kelsek, qazaqtarynyŋ orysşasy basym ekenı bırden közge tüstı. Mıne, Aqmola jerıne kelgendegı alǧaşqy äserlerım osylai boldy.
Astananyŋ Almatydan köşetının barşa jūrttyŋ quana karsy almaǧany belgılı ǧoi. Būl jerde de qarapaiym halyq­­tyŋ arasynda kümänmen qaraǧan adamdar kezdesıp jatty. Bıraq, bolaşaqqa degen senım, jaqsylyq pen jaŋalyqqa degen ūmtylys basym boldy. Teatrǧa T.Jürgenov atyndaǧy Öner akademiiasynan sol jazda akterlık bölımın bıtırgen bır kursty tügel aldyq. Teatrda jaŋa qoiylymdy bastasaq, al, qalada Aqmolaǧa memlekettık rämızderdıŋ köşıp kelu saltanatyna daiyndyq qyzu bastalyp kettı. Mıne, osylai jaŋa qonystaǧy jūmysyma kırısıp kettım.
Sodan berı 15 jyl uaqyt ötıp ketıp­tı. Bylai qaraǧanda, az ǧana uaqyt. Köz­dı aşyp-jūmǧandai. Al, bırşama öz­­gerıs boldy. Eger közımen körmese, eşkım senbes edı. Mysaly, bıreu sol kezdegı Aqmola 15 jyldan keiın bügıngı kündegıdei bolady dese, men de senbes edım. Alaida, Astananyŋ ösuı, körkeiuı qiial jetkısız jyldamdyqpen damydy. Öner oşaqtary bırınen keiın bırı aşylyp jatty. Bızdıŋ teatr da akterlık qūramy jaǧynan 4-5 ese östı. Ūjymnyŋ şyǧarmaşylyq deŋgeiı köterıldı. Şyǧarmaşylyq jaǧyn 90 paiyz jastar qūrady. 1999 jyly Elbasynyŋ şaqyruymen, teatrymyzǧa Halyq qaharmany Äzırbaijan Mämbetov aǧamyz kelıp basşylyq jasady. Ol kısınıŋ keluımen teatr taǧy da jaŋaşa bır serpın alyp, damyǧan üstıne dami tüstı. Ūjym erekşe şyǧarmaşylyq ruhta boldy. Öitkenı, sol kezdegı Astananyŋ damu qarqyny eşkımdı de bei-jai qaldyrmady. Kürdelı jöndeuden ötken teatrymyzdy Elbasymyz özı kelıp aşyp berdı.
Sol alǧaşqy jyldary teatr sahnasynda M.Äuezovtıŋ «Qandy azu», «Qa­­ra­­qypşaq Qobylandy», A.Sei­dım­­bektıŋ «Küzeude» jäne özım jazǧan «Ümıt» spektaklderın qoidym. Onyŋ üstıne, Astananyŋ alǧaşqy tūsaukeserın, bır jyldyq mereitoiyn halyqaralyq deŋgeide ötkızdık. Būl şaralar barysynda bızdıŋ teatrǧa jeke baǧdarlama «Etnoauyldy» ötkızu tapsyryldy. Halqymyzdyŋ ūlttyq erekşelıkterın beineleitın körınısterdı myŋdaǧan Astana tūrǧyndary men şeteldık qonaqtar qyzyǧa tamaşalady. Būl baǧdarlama sodan keiın on jyl qatarynan bızdıŋ teatrdyŋ enşısınde boldy.
Astana – menıŋ rejisser retınde qa­­lyp­­tasyp, ösuıme ülken mümkındık ber­­gen qala. Balalarym da osyndaǧy jaqsy bılım oşaqtarynan bılım alyp şyq­­ty. Osy ötken 15 jyl ışınde 25-ten­­ asa spektakl qoiyppyn. Ha­­lyq­­aralyq jäne respublikalyq fes­­tivaldarda jüldelı oryndar al­­dym, bas bäigenı de ūttym. Sonymen bır­­ge, elordamyzda ötken aqyn-jazu­­şy­­lardyŋ, qoǧam qairat­­ker­­le­­rı­­nıŋ­­ şyǧarmaşylyq mereitoilaryn, Jaŋa jyl, Nauryz merekelerın ötkızdım. Osylai Astana qalasynyŋ mädeni ömırınıŋ ösuıne az da bolsa öz ülesımdı qosqanymdy maqtan etemın.
2000 jyly QR «Qūrmet» gramotasyn aldym. 2001 jyly Elbasynyŋ qolynan päter aldym (sol päterde kenje qyzym Asyljan düniege keldı). 2006-2007 jyldary «Üzdık rejisser» atandym. 2009 jyly QR Eŋbek sıŋırgen qairatkerı ataǧyn aldym.
Astananyŋ bas qala retınde damuy men siiaqty myŋdaǧan adamdardyŋ ömır jolyn, qoǧamdaǧy ornyn tabuǧa zor mümkındık berdı.

Sol kezdegı Astananyŋ damu qar­­­­­qy­­­­­­ny eşkımdı de bei-jai qal­­dyr­­ma­­dy. Kür­­delı jöndeuden ötken teat­­rymyz­­dy­ Elbasymyz özı ke­­lıp aşyp berdı.

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button