Mülık pen kapitaldy jariia etu nauqany bastalǧaly bır aiǧa juyqtady. Osy aksiiaǧa astanalyq tūrǧyndar qanşalyqty belsendı qatysyp jatqanyn bıluge Almaty, Saryarqa jäne Esıl audandary äkımdıgınde qūrylǧan arnaiy komissiiaǧa habarlasqan edık.
Audan äkımdıkterınde qūrylǧan mülıktı jariia etu jönındegı komissiia ökılderınıŋ aituynşa, elordalyqtardyŋ aksiiaǧa qatysty bılgısı keletın jaittary barşylyq eken. Aitalyq, Esıl audandyq komissiiaǧa 22 qyrküiekke deiın 345 adam kelse, sonyŋ 23-ınıŋ ǧana ötınışı qabyldanǧan. Qalǧanyna tek keŋester berılıp, baǧyt-baǧdar körsetılgen. Aksiia barysynda jyljymaityn mülık, aqşa, baǧaly qaǧazdar men zaŋdy tūlǧanyŋ jarǧylyq kapitalyna qatysu ülesın jariia etuge bolatynyna qaramastan, komissiiaǧa mülde basqa mülkın zaŋdastyrudy sūrap keletınder barşylyq eken. Esıl audandyq komissiia hatşysy Däuren Madelhanovtyŋ aituynşa, komissiiaǧa avtokölıktı zaŋdastyru mäselesımen keluşıler de bar eken. Olarǧa komissiia müşelerı kölıkter jariia etuge jatpaitynyn tüsındırıp, jön sıltep jıbergen. «Audandyq komissiialardyŋ qūzyryna tek elımızdıŋ aumaǧyndaǧy jyljymaityn mülıktı jariia etudı qarastyru ǧana jatady. Al, Qazaqstan aumaǧynan tys jerdegı mülıktı jariia etu üşın Qarjy ministrlıgı Memlekettık kırıster komitetınıŋ (būrynǧy Salyq komitetı) aumaqtyq bölımşelerıne, al qarjy men qūndy qaǧazdardy zaŋdastyru mäselesımen ekınşı deŋgeilı bankter men «Qazpoştaǧa» baru qajettıgın esterıŋızge salamyz» deidı Däuren Madelhanov.
Al, Almaty audandyq mülıktı jariia etu komissiiasyna 19 qyrküiekke deiıngı mälımet boiynşa, 782 adam habarlasyp, 50 ötınış qabyldanǧan. «Kelıp tüsken ötınışterdıŋ köpşılıgı jekemenşık jerıne salynǧan, bıraq zaŋdastyrylmaǧan garaj, monşa syndy qosalqy ǧimarattardy zaŋdastyru jariia etu jönınde. Bız ötınışterdı qabyldaǧannan keiın tiıstı mekemelerge jyljymaityn mülık rasymen ötınış iesınıŋ atynda bar-joqtyǧyn, jerı zaŋdy ekendıgın tekseru maqsatynda tiıstı mekemelerge sūrau jıberemız. Mysaly, keibır ǧimarat körşısınıŋ jerıne kırıp tūruy mümkın. Osynyŋ bärın jan-jaqty tekserıp, zaŋdy ekenıne köz jetkızgennen keiın baryp, bır şeşımge kelemız» deidı Almaty audandyq komissiia hatşysy Gülbarşyn Orazbekova.
Komissiialarǧa habarlasqan jūrtşylyqtyŋ ışınde saiajaiǧa arnalǧan jerge salynǧan üidı zaŋdastyryp berudı ötıne kelgender de kezdesedı. «Keibıreuler zaŋdastyru degen zaŋsyz närselerdı de zaŋdastyru dep tüsınetın syŋaily. Mysaly, saiajaidyŋ nysanaly maqsaty – bau-baqşa. Zaŋ boiynşa, ondai jerge jeke tūrǧyn üi saluǧa bolmaidy. Al, eger zaŋsyz salyp alǧan bolsa, onda ondai ǧimarat jariia etuge jatpaidy» deidı komissiia ökılderı.
AZ-KEM ANYQTAMA
Qandai jyljymaityn mülık pen kapital jariialanuǧa jatpaidy?
Atap aitqanda, jalǧan aqşa men baǧaly qaǧazdar jasau jäne ötkizu, jalǧan qūjattardy, mörtabandardy, mörlerdi, blankılerdı, memlekettik nagradalardy qoldan jasau, daiyndau nemese ötkizu; insaiderlık aqparatty zaŋsyz paidalanu jäne baǧaly qaǧazdar naryǧynda aila-şarǧy jasau nätijesinde alynǧan jäne memleket paidasyna berıluge jatatyn mülıkter, kreditke alynǧan aqşa jariia etuge jatpaidy. Būǧan qosa, menşık qūqyǧy daulanyp jatqan, elımızdıŋ zaŋdary boiynşa qūqyq beruge bolmaityn mülıkter zaŋdastyrylmaidy.
Mülık pen kapitaldy jariia etu jönındegı aksiia 1 qyrküiekte bastalyp, būl jönınde aqparat qūraldarynda jan-jaqty tüsındıru jūmystary jürgızılıp jatqanyna qaramastan, jūrtşylyqtyŋ tüsınbei jürgen mäselelerı barşylyq eken. Sondyqtan jariia etudıŋ jai-japsaryna taǧy da toqtaludyŋ artyqtyǧy bolmas.
Sonymen, qandai mülıktı jariia etuge bolady? Būl – aqşa, baǧaly qaǧazdar, zaŋdy tūlǧanyŋ jarǧylyq kapitalyna qatysu ülesı men basqa adamnyŋ atyna räsımdelgen elımızdıŋ aumaǧyndaǧy qūrylystar, ǧimarattar jäne jyljymaityn mülık nemese Qazaqstan jerınen tysqary ornalasqan jyljymaityn mülık.
Jyljymaityn mülıktı zaŋdastyruǧa bermes būryn jūrtşylyq myna qaǧidattardy este saqtau qajet: zaŋdastyrǧysy keletın ǧimarat tūrǧan jerdıŋ jekemenşık qūqyndaǧy memlekettık tırkeuı mındettı türde boluǧa tiıs. Ǧimarattyŋ özı qūrylys normalary men qaǧidalaryna sai boluy kerek. Osyny däleldeitın sarapşynyŋ attestattalǧan qorytyndysy komissiiaǧa ūsynyluy kerek. Sondai-aq, menşık qūqyndaǧy jer nysanaly maqsatyna säikes keluı tiıs. Iаǧni, bau-baqşa tūruǧa tiıs jerde tūrǧyn üi tūrǧyzu, özıne bölıngen jerdegı ǧimarat basqanyŋ ielıgındegı jerge ötıp ketpeuı tiıs. Mūnyŋ bärın komissiia tiıstı mekemelerge
arnaiy sūrau jıberu arqyly jan-jaqty tekseretın bolady.
Elımızdıŋ aumaǧyndaǧy jyljymaityn mülıktı zaŋdastyru üşın astanalyqtar Almaty, Saryarqa, Esıl audandary äkımdıkterınde qūrylǧan komissiiaǧa baru qajet.
Mülikti (aqşadan basqa) jariia etuge ūsynu üşın qūjattardy tapsyru merzımı 2015 jylǧy 30 qaraşada aiaqtalady.
