Qala men Sala

ÄSELDIŊ ÄSEM BŪIYMDARY

Äseldıŋ mektepte oqyp jürgen kezı. Bırde qolyna qaişy alyp, terıden qalta tıgıp, ony qazaqy oiumen kestelep, jiegın ūsaq monşaqpen kömkerıp, bau taǧyp, ışıne kıtaptaryn salyp mektepke keldı. Qūrbylary erekşe dorbaǧa taŋ qalysty. Balamasy joq būiymdy tek öz qolymen jasauǧa bolatynyn tüsıngen Äsel bolaşaqta dizainer boludy armandaǧan. Uaqyt öte kele sol oiynyŋ jetegımen qazaqtyŋ qolönerın zerdeleuge den qoidy. Zamanyna sai naryqtyŋ sūranysyn däl basqan Äsel qazaqy örnegı basylǧan jıbek oramal, güldı şälı, sändı beldık, bylǧary sömke jäne taǧy basqa aksessuarlardy qazaqstandyq «Adili» brendımen şyǧara bastady.

Tūtynuşylardy eleŋ etkızgen būiymdardy köptep şyǧaryp, ırı sauda  ortalyqtarynda düken aşyp, saudasyn qyzdyrdy. Odan bölek, onlain satylymyn da jolǧa qoidy.

Jas dizainer ärı «Adili» brendınıŋ negızın qalauşy Äsel Ädıl öz būiymdaryn jasaǧanda, sän älemıne ötken ǧasyrdyŋ orta şenınde paida bolǧan «etnostil» baǧytyn taŋdady. Ondaǧysy mädeni mūramyzdyŋ elementterın qazırgı zamanǧy kiım kiiu ürdısımen ūştastyryp, sol arqyly qazaqy bolmysyn körsetu bolatyn. Ata-babalarymyzdyŋ ejelden  qoldanyp kelgen terı, jıbek, jün, maqta sekıldı tabiǧi materialdardan jasalǧan būiymdar ūlttyq oiumen qūlpyryp, jaŋa sipatpen tolyqty. Şeber qolynan şyqqan aksessuarlardy bügıngı sänımızdıŋ, kiım kiiu mänerınıŋ ajyramas bölşegıne ainaldyryp jıberdı.

Mınekei, «Adili» brendınıŋ bas­ty jetıstıgın osylaişa baǧaluǧa bolady.

«Şetelge barǧanda öz elıŋnıŋ bır belgısı özıŋmen bırge jürgenı qandai jaqsy. Moinyŋa oraǧan şarf, ne kestelı oramal, qazaqy oiu basylǧan portmone nemese qolyŋyzda ūlttyq örnegımen erekşelenetın qolsömke bolsa da toptyŋ ortasynda özıŋdı erekşe sezınesıŋ. Europaşa şalbarlanyp, jeŋıl jeide  kiıngennıŋ özınde de oiuy qanyq oramaldy moinyŋyzǧa bailai qoisaŋyz beineŋız özgerıp şyǧa keledı. Sol sebeptı de kez kelgen kiımge qosymşa sän beretın belbeu, oramal, qolsömkesı taǧy basqa aksessuarlardy jasaudy jolǧa qoidym»  deidı  Äsel.

Ärine, bas dizainerı özı bolsa da «Adili» brendınıŋ tauarlaryn «qazaqstanda jasalǧan» deuge bolmaidy. Tehnologiia şettıkı, öndırıs te sol jaqtan. Terı sömkelerdı Oŋtüstık Koreiada, Gonkongte şyǧarady.  Oramaldardyŋ oiuy Şanhaida basylyp, qytaidyŋ jıbekterın qoldanady. Al jıbekke tüsetın oiudy lazer säulesımen basu sol jaqta arzanǧa tüsetın körınedı. Ondai tehnologiiamen basylǧan suretter qanşa juylsa da sol qalpynda qalyp, boiauy ketpeidı. Taǧy bır toptamasyna kestenı qoldanbaq oiy bar. Kestelı oramaldar da köpke deiın öŋın bermei, ūzaq kiıledı eken.

Soŋǧy kezde köptegen Qazaqstan dizainerlerınıŋ jappai den qoiǧan baǧyty qazaqy etnostildı jaŋǧyrtu ekenın körıp jürmız. Rasynda da, onyŋ köbı körmekke jaqsy, ärı ketse toilarǧa kiıp, sahnada än salǧan önerpazdardyŋ üstınen tamaşalaimyz. Būl da jaqsy. Alaida, mūndai zattardyŋ kündelıktı kiiuge qolaily emestıgınen būl ürdıs keŋ taralmai jatyr.

Äseldıŋ basqa dizainerlerden aiyrmaşylyǧy onyŋ qiialynan şyqqan körkem būiymdaryn qai ortada qandai merekede bolsyn ūialmai kiemız. Qazaqy oiumen kömkerılgen jıbek oramal qai äieldıŋ sänın keltırmeidı dep oilaisyz?! Isker adamnyŋ jazu üstelın jainatyp jıberetın terıden jasalyp, qazaqy oiu tüsken vizitka salǧyş, portmone, kılt saqtaǧyş, taǧy basqa būiymdar sapasymen  de, sänımen de quantady.

Türlı boiaumen türlengen, qoldan esılgen jünnen jasalǧan sändı sömkeler, jasöspırımderdıŋ arqa dorbalary, sänqoilarǧa arnalǧan ädemı klatchtar da tūtynuşynyŋ qalap alatyn būiymyna ainaldy.

Özge eldıŋ brendıne täueldı bolmai, qazaqy mänerdı ürdıske ainaldyryp, ūltynyŋ bır belgısın özımen alyp jürgısı kelgen adamnyŋ qalaǧan närsesıne  qol jetkızuge mümkındık bar. Äseldıŋ äsem aksessuarlary osy mümkındıktıŋ  alǧaşqy qarlyǧaşy desek,  qatelespeimız.

 

Aigül UAISOVA

Taǧyda

Aigül Uaisova

Aqparat salasynyŋ üzdıgı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button