Küz kelse, öner süier qauym teatr jaqqa eleŋdei bastaidy. Dästür boiynşa osy kezde öner ordalary jaŋa mausymdaryn aşady. Biyl da elordalyq sahnagerler körermenge köptegen ruhani tartu äzırlep otyr.
«Atilla» – älemdık premera
Biyl elımızdıŋ mädeni ömırındegı ırı oqiǧanyŋ bırı – «Astana Opera» teatrynyŋ aşyluy bolǧany belgılı. Ortalyq Aziia kölemındegı balamasy joq osy ülken opera jäne balet teatry 21 qazan künı Djuzeppe Verdidıŋ «Atilla» operasymen älemdık tūsaukeserın jasaǧaly otyr. Qoiylymnyŋ bas rejisserı – Sankt-Peterburgtegı ataqty Mariia teatrynyŋ jetekşısı Valerii Gergiev, qoiuşy-suretşısı italiialyq ssenograf, kostium suretşısı, Parijdegı «Opera Bastiliia» jäne «Opera Garnede» talai märte tabysty premera qoiǧan Per Luidji Pissi.
Atillanyŋ partiiasyn «Metropoliten operada» än şyrqaǧan başqūrttyŋ bas solisı İldar Abdyrazaqov oryndamaq.
Dj. Verdidıŋ äigılı operasy alǧaş ret 1846 jyldyŋ 17 nauryzynda La Feniche teatrynda (Venesiia) tūsauy kesılgen eken. Körermennıŋ köŋılınen şyqqan jauhar tuyndyny keiın düniejüzınıŋ äigılı teatrlary ılıp äketıp, öz sahnalaryna alyp şyqqan. «Atilla» älı künge deiın Areno di Verona, Grand Opera, Metropoliten Opera, La Skala teatrlary repertuarynda saqtalǧan.
Ne desek te, būl opera körermenge erekşe tartu bolǧaly tūr. Aitpaqşy, älemdık premera şeŋberınde «Attila» (1846 j.) operasy alǧaşqy sahnalanǧannan bergı eksponattarynyŋ körmesı ötedı dep josparlanuda. Būl tamaşa syidy La Fenice (Venesiia) teatry ūsynady.
«Abai» tragediiasymen aşylady
Qalleki atyndaǧy Memlekettık akademiialyq qazaq muzykalyq drama teatry XXIII mausymyn 2 qazan künı M.Äuezovtıŋ «Abai» tragediiasymen aşady.
Biyl bırtuar tūlǧa, qazaq teatry önerınıŋ negızın qalauşy Qalibek Quanyşbaevtyŋ tuǧanyna – 120 jyl. Osynau mereitoi qūrmetıne mausymaşar künı saǧat 16.30-da «Abyz akter, Qalleki» atty döŋgelek üstel ötetının de esterıŋızge sala keteiık.
Al «Abai» tragediiasyna oralsaq, būl qoiylymnyŋ elordalyq teatr sahnasynda 2009 jyly tūsauy kesılgen. Jalpy būl tuyndy elımız boiynşa alǧaş ret 1940 jyly sahnalanǧan. Ol kezde Abaidy «bır özı – bır teatr» atanǧan tuma talant Qalibek Quanyşbaevtyŋ özı somdaǧan eken. Al Astana teatryndaǧy «Abaidyŋ» rejisserı – Älımbek Orazbekov. Sahnaǧa ekı Abai şyǧady, bırı – dana Abai, ekınşısı – jas Abai. Dana Abai rölınde QR halyq artisı Tılektes Meiramov oinasa, jas Abai obrazyn talantty akter Nūrken Öteuılov somdaidy.
Qanşa zaman ötse de özektılıgın joimaityn M.Äuezov dramaturgiiasy körermen üşın de kökeikestılıgın joǧaltpaǧany anyq.
Bolmysy bölek «Romeo men Djuletta»
Astanadaǧy M.Gorkii atyndaǧy Memlekettık akademiialyq orys drama teatry 113-şı mausymyn 18 qazan künı U.Şekspirdıŋ «Romeo men Djuletta» spektaklımen aşatyn bolady. Būl – qoiylymnyŋ osy teatr sahnasyndaǧy tūsaukeserı de.
Qos ǧaşyqtyŋ hikaiasyn baiandaityn şyǧarmanyŋ rejisserı – Bışkektegı Ş.Aitmatov atyndaǧy Memlekettık ūlttyq orys drama teatrynyŋ körkemdık jetekşısı Nūrlan Asanbekov. Al qoiuşy-suretşısı – Qyrǧyzstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Iýldaş Nūrmatov. Şekspirdıŋ ataqty tragediiasyn qyrǧyzstandyq rejisser qalai sahnalaidy eken? Nūrlan Asanbekovtıŋ özı spektakl qai jaǧynan da eşkımge ūqsamaityn tyŋ tuyndy bolatynyna uäde berıp otyr. Qoiylymdaǧy triukterdı oryndaityn bır akterdıŋ özı körermenge tosyn syi bolǧaly tūr. Ol – äigılı kaskader Nūrbek Bolotov. Onyŋ esımı jūrtşylyqqa «Köşpendıler», «Monǧol», «Kündızgı şolǧynşy». «Reketir» syndy filmdermen jaqsy tanys.
Öner süier qauym «Romeo men Djuletta» tragediiasyn mausymaşar künnen basqa, 19 jäne 20 qazan künderı tamaşalai alady.
Qymbat NŪRǦALİ
