Basty aqparat

BAǦALY BASTAMANYŊ BARYSY

Gazetımızdıŋ ötken sandarynyŋ bı­rın­de elımızdegı bılım oşaqtarynda aǧyl­şyn tılı arqyly özge eldıŋ salt-sanasy sıŋ­dırılıp jatqany turaly mäsele kö­­tergenbız. Barlyq oqu oryndarynda­ şet tılınıŋ negızınen orys tılınde oqy­tylatynyn, al balabaqşadaǧy bül­dır­şın­derımız ministrlık tarapynan bekı­tılgen ädıstemenıŋ joqtyǧy saldarynan özge eldıŋ salt-sanasyn sıŋırıp jatqanyn ait­qan edık.

Eŋ ökınıştısı, şet tılı pänın oqytu ba­­­­ry­­­­­syn­­da­­ qa­­za­q­­tıl­­dı­­ az­a­­mat­­tar­­dyŋ­­ qū­­­­qy­­ tap­­ta­­la­­ty­­ny,­ tıl­­ tı­­ke­­lei­­ qa­zaq­ tı­­lın­­­­­de­gı­­ au­dar­malar men ädısnamalar ar­­qy­­ly­ oqy­tyl­mai­tyn­dyq­tan­, orys tı­­lı ta­ǧy­ da­ zor­lap taŋylyp jatqany naq­­ty keiıpkerlerımızdıŋ sözımen dä­lel­dengen edı.

Alaida, elordada tyŋnan türen salyp, balabaqşa jasyndaǧy büldırşınderge aǧylşyn tılın tıkelei qazaq tılındegı audarma men memlekettık tıldegı ädısnama arqyly oqytatyn, jaŋa jobany özı da­­­­iyn­dap şyǧarǧan ūstaz bar bolyp şyq­ty. Ol – qalamyzdaǧy №29 «Aq qa­i­yŋ» balabaqşasynyŋ aǧylşyn tılı oqy­­tuşysy Aigül Sautova. Bız juyrda eŋ­begı el auzynda jürgen mūǧalımdı ız­dep­ baryp, äŋgımege tarttyq.

Elordada balalarǧa şet tılın oqy­typ­ jürgenıne on jyldan asqan ūs­taz äuel­de aǧyl­şyn­­ tı­lın öz­ge­ler­ se­kıl­dı­ orys tı­lın­de ötkızıp jürıptı. Alai­da, Ata zaŋymyzda «memlekettık tıl – qa­zaq tılı» dep taiǧa taŋ­ba basqan­dai jazylǧan bolsa da, ba­la­­lardy zor­lyq­pen orysşa söiletıp jür­­gen jaǧ­­daiy­myz ūs­taz­dyŋ­ ja­ny­­na ba­ta­dy. Söitıp, «tym bolmaǧanda qazaq to­byn­da­ǧy ba­la­lar­ǧa­ aǧyl­şyn­ tı­lın­ qa­­zaq­şa­ oqy­typ­, ne­ge aǧyl­şyn tı­lı­men­ qatar memlekettık tılımızdı sıŋdıre ber­meimın» dep aldyna maqsat qoiady. So­dan bylai tıldı qazaqşa oqytatyn ädıs­temenı jasauǧa kırısedı. Būǧan, ärine, balabaqşa meŋgeruşısı Svetlana Ömırserıkqyzy men ädısker Säule Qap­taeva qoldau körse­tedı.

2008 jylǧa qarai Aigül Sairan­qy­zy köz­de­gen­ maq­sa­ty­ bo­iyn­şa al­­ǧaş­­qy­ nä­ti­jege­ qol jetkızedı. «Aǧyl­şyn tılı – balabaqşada» dep atal­ǧan­ mek­tep­ke­ de­iın­gı­ ūiymdardyŋ aǧyl­şyn tılı mūǧalımderıne arnalǧan ädıs­temelık qūral jaryq köredı.

«Ädıstemenı jasarda Euraziia ūlt­tyq­ uni­ver­si­te­tı­nıŋ dosentı, peda­go­gika ǧylymdarynyŋ kandidaty­ Fa­tima Jūmabekovadan keŋes sūra­dym. Ädıstemenıŋ pedagogikalyq ta­­lap­­tar­ǧa sai boluy üşın ol kısı de­ maǧan qol soz­dy», – deidı Aigül Sairanqyzy. Osy­lai­şa­ jan­-jaq­ty da­iyn­dyq­ pen­ ız­de­nıs­tıŋ­ ar­qa­syn­da­ ja­ryq­ kör­gen­ ädıs­te­me­ As­ta­na­ qa­la­sy­ bı­lım de­partamentı bılım beru jüiesındegı pe­da­gog kadrlardyŋ bılıktılıgın arttyru jäne qaita daiarlau institutynda qorǧalyp, qabyldanady. «Aq qaiyŋ» balabaqşasynda aǧylşyn tı­lı aǧylşynşadan qazaqşaǧa, qazaq­şadan aǧylşynşaǧa tıkelei audary­lyp, memlekettık tılde oqyla bastai­dy.­

Bügıngı künı Aigül Sautovanyŋ jasa­ǧan jobasy elordada keŋınen tarap ül­­ger­­gen. Balabaqşa ūstazdary ızdep ke­lıp, ädıstemelık qūraldyŋ köşır­me­sın alyp ketedı. Būl, ärine, balalar­dy mem­leket­tık tılge baulysam degen­ niet­­ten tuady. Aǧylşyn tılın oqytu ba­ry­synda onsyz da ana tılımızge kö­leŋ­­­kesın tüsırıp jürgen orys tılın taŋ­bau, aza­mat­tardyŋ memlekettık tılde aqparat alu tūrǧysyndaǧy qūqyn qorǧau maqsatyn jüzege asyrady.

Avtorlyq eŋbek retınde bekıtıp, köp­ten aqy talap etpeitın Aigül Sairan­qyzynyŋ dıttegenı de – sol. Eŋbegın köptıŋ kädesıne jaratyp, balalarǧa tıldı tıkelei qazaqşa ädıstememen oqytu.

Mūny­men qosa, «Astana aqşamynda» köterılgen mäsele boiynşa ol öz oiyn da bükpedı. «Aǧylşyn tılı pänın ötu barysynda balalarǧa «Heluin», «Rojdestvo» sekıldı dını jat eldıŋ merekesın toilatuǧa men de qarsymyn. Bız tıl üirenuımız kerek, olardyŋ salt-dästürın emes. Sondyqtan, aǧylşyndardyŋ ūlttyq merekelerın jai söz jüzınde atap ötıp, sabaqta tıldık qordy baiytu üşın özımızdıŋ töl dästürımız ben saltymyzdy, ūlttyq merekelerımızdı ǧana toilaudy dästürge ainaldyruymyz qajet», – deidı ol.

Näzira SAILAUQYZY

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button