«Astana Opera» memlekettık opera jäne balet teatrynyŋ sahnasynda jaŋa qoiylymnyŋ premerasy öttı. Būl joly önersüier qauymnyŋ nazaryna «Baqşasarai būrqaǧy» atty dramalyq baletı ūsynyldy.
Orystyŋ ūly aqyny Aleksandr Puşkinnıŋ attas poemasynyŋ jelısımen sahnalanǧan tuyndy tamyryn ötken ǧasyrdyŋ otyzynşy jyldarynan tartady. Sodan berı älem teatrlarynyŋ repertuarynan tüspei, şyn mänınde klassikalyq qoiylymǧa ainaldy. Elorda körermenderı de būl tuyndyny alǧaş ret tamaşalap otyrǧan joq. Bırneşe jyl būryn K.Baiseiıtova atyndaǧy opera jäne balet teatry tartysqa toly şyǧarmany sahnalaǧan bolatyn.
Boris Asafevtıŋ «Baqşasarai būrqaǧy» horeografiialyq poemasynyŋ jaŋa redaksiiasyn qazaqstandyq horeograftar Tūrsynbek Nūrqaliev pen Ǧaliia Börıbaeva jüzege asyrdy.
– Spektakldı daiyndaǧan kezımızde uaqiǧa jelısın tübırımen özgertuge tyrysqan joqpyz. Kerısınşe, körermenderge būrynnan tanys nūsqany saqtap, jaŋa zaman aǧymyna sai azdaǧan özgerısterdı engızdık. Būǧan deiın atalǧan baletpen jūmys jasaǧanda keŋestık stildı ūstanatynbyz. Endı ssenografiiasy men kostiumderı kelısken spektaklımızdı älemdık standartqa säikestendırgımız keledı, – deidı Ǧaliia Börıbaeva.
Onyŋ sözınıŋ jany bar. Balettıŋ ssenografiiasyn şeteldık mamandar Esio Fridjerio men Franka Skuarchapino daiyndady. İtaliandyq erlı-zaiypty şeberler bezendırgen sahna şynymen de köz tartady. Alǧaşqy aktıde körınetın poliak şonjarynyŋ qamalynan bastap, Qyrym hany Kereidıŋ saraiy, «Köz jasy būrqaǧyna» deiıngı dekorasiialar E.Fridjerio men F.Skuarchapinonyŋ suretkerlık önerınen habar beredı.
Balettıŋ bas keiıpkerlerınıŋ bırı – Kerei hannyŋ beinesın Tūrsynbek Nūrqalievtıŋ özı somdap şyǧardy. Uaqiǧa jelısı boiynşa öz äskerın poliak elıne joryqqa bastaǧan ol qarsy jolyqqan jaularyn jahannamǧa attandyryp, aldynan kezdesken qamaldy örteidı. Alaida, dūşpandaryn küiretıp qana qoimai, özı ǧaşyqtyq dertıne ūşyraidy. Kerei örtegen qamaldyŋ iesı – poliak şonjarynyŋ qyzy Mariiaǧa (Mädina Baspaeva) degen mahabbattan es-tüsın joǧaltady. Mariiany küŋ etıp, öz saraiyna äkelse de, qaiǧyǧa berılgen qyz oǧan ilıkpei qoiady. Jüregın ǧaşyqtyq dertı meŋdegen Kerei as-sudan qalady. Tek Mariiany oilaidy. Osy oidyŋ şyrmauynan ony, tıptı, süiıktı jary Zarema da şyǧara almaidy. Aqyry, boiyn qyzǧanyş bilegen Zarema Mariiany mert qylady. Būǧan şydamaǧan Kerei äskerıne Zaremany qūzdan laqtyruǧa būiryq beredı.
Balettegı Zaremanyŋ beinesıne taŋdalǧan Äigerım Beketaeva, Gauhar Usina jäne Änel Rüstemova syndy üş bişı Resei halyq ärtısı, «Astana Opera» baletınıŋ körkemdık jetekşısı Altynai Asylmūratovadan tälım aldy.
– Äigılı orys balerinasy Tatiana Vecheslova Zaremanyŋ beinesın keremet somdap şyǧarǧan edı. Al, Galina Ulanova Mariianyŋ rölın mınsız oinady. «Baqşasarai būrqaǧynda» somdaǧan būl ataqty balerinalardyŋ rölderın qazırgı jas ärtıster ülgı etıp keledı. KSRO halyq ärtısı Olga Moiseeva Vecheslovadan üirenıp, öz kezegınde maǧan osy röldıŋ barlyq qyr-syryn aşty. Men būl partiiaǧa daiyndaǧan balerinalardyŋ barlyǧy da türlı mınezderdıŋ iesı jäne sonysymen maǧan ūnaidy, – deidı Altynai Asylmūratova.
Amanǧali QALJANOV
