Su januarlarynyŋ qaisysyn jeuge bolady?
Assalaumaǧaleikum! Menıŋ estuımşe, su jändıkterınıŋ etın jeu – şariǧatqa qaişy emes. Alaida, sudan keide jiırkenıştı haiuandar da kezdesedı emes pe? Mäselen, qūrbaqa, rak (su şaiany), segızaiaq, t.b. Solardy da jeuge şariǧat rūqsat bere ma?
Särsen
Uaǧaleikumassalam! Särsen bauyrym, Hanafi mäzhaby boiynşa su haiuandarynyŋ ışınen tek «balyq tektesterdı» ǧana jeuge rūqsat (Mausuli, İhtiiar – 4/247-bet ). Al, qūrbaqa, su şaiany sekıldı balyq türıne jatpaityn su jändıkterın jeu közge ärı adam tabiǧatyna jiırkenıştı bolǧandyqtan – mäkrüh. Dese de, täbetı tartqan adamdarǧa balyqtan özge de suda ömır süretın haiuandardyŋ etın jeuge bolady deitın ǧalymdar da joq emes (Äl Käsäni, Badaiǧ – 6/175, 176-bet). Būl pätua, äsırese, adal et tabyla bermeitın dını bölek elderde ömır sürıp jatqan mūsylmandarǧa jeŋıldık bolyp tabylady.
«Qara kassa» oinauǧa bola ma?
Keide bırneşe adam qosylyp, «qara kassa» oinaimyz. Būl şariǧatqa qaişy emes pe?
Meiırbek
Mūndai oiyn türın mamandar şariǧatqa qaişy emes deidı. Sebebı, būl oiynda haram deitındei ösım joq. Mūnda tek ösımsız qaryz beru jüiesı ǧana jüredı. Iаǧni, ortaǧa tastalǧan aqşa kezekpe-kezek barlyǧyna berılıp şyǧady. Kezegı kelgen adam, bırneşe ai boiy bergen qaryzyŋ kerı qaitarǧan bolady. Būl jerde basty maqsat – järdemdesu (U.Zuhaili, Fataua Muǧasyra – 126, 155-bet. Damask, Hisamuddin bin Ǧafana – 1/156-157-bet. Qudus).
