Bügıngı taŋda jastardy qoljetımdı jäne sapaly tehnikalyq bılımmen qamtamasyz etu – «Bılımdı ūlt» ūlttyq jobasynyŋ negızgı mındetınıŋ bırı. Būl rette jastardyŋ kolledjde tegın bılım alyp, zaman talabyna qarai mamandyq igeruıne Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev erekşe nazar audaryp otyr. Astana qalasy äkımdıgınıŋ «Astana Polytechnic» joǧary kolledjınde ötken «Jūmys beruşıler künı» respublikalyq ıs-şarasyna 4 myŋnan asa jūmys beruşı qatysty. Elımızdıŋ joǧary oqu oryndarynda tülekterdı jūmysqa ornalastyruǧa järdemdesudıŋ bır joly – bos oryndar järmeŋkesı jūmys beruşılermen būrynnan ötkızıletın. Maqsat – oqu oryndary bıtıruşı tülekterın öz mamandyqtary boiynşa jūmysqa ornalastyruǧa sebepşı bolu.
Biylǧy tyŋ jaŋalyq sol – elımız boiynşa 700-den astam kolledj alǧaş ret «Jūmys beruşıler» künın ūiymdastyryp, ötkızdı. QR Oqu-aǧartu ministrlıgı bergen mälımetter boiynşa respublikalyq ıs-şaraǧa ırı kompaniialardyŋ, şaǧyn jäne orta biznestıŋ 4 myŋnan astam ökılı qatysqan. Tehnikalyq jäne käsıptık bılım beru ūiymdary jūmys beruşılermen 600-den astam memorandum men 500-den astam yntymaqtastyq turaly kelısımge qol qoidy.
Osyndai ıs-şara Astana qalasy äkımdıgınıŋ «Astana Polytechnic» joǧary kolledjınde ötkızıldı. Jūmys beruşılermen ūzaq merzımdı jäne tiımdı yntymaqtastyq ornatyp, mamandardy daiarlaudyŋ sapasyn arttyru maqsatynda ūiymdastyrylǧan järmeŋkege elordalyq 40-tan asa jūmys beruşı käsıporyndar men ūiymdar, ırı kompaniialar qatysty. Dialog alaŋynda kadr daiarlaudyŋ özektı taqyryptary boiynşa kezdesu ötkızıldı.
Atalmyş ıs-şarada Qazaqstan Respublikasy Oqu-aǧartu ministrı A.Aimaǧambetov, Astana qalasy äkımınıŋ orynbasary E.Baiken, Astana qalasy Bılım basqarmasynyŋ basşysy Q.Senǧazyev, Astana qalasy äkımdıgınıŋ «Astana Polytechnic» joǧary kolledjınıŋ direktory B.Rysqaliev qūttyqtau söz söiledı. Oǧan jergılıktı atqaruşy organdardyŋ, mäslihat deputattarynyŋ, jūmys beruşıler qauymdastyǧynyŋ, qoǧamdyq bırlestıkterdıŋ jäne Qamqorşylyq keŋesınıŋ ökılderı, äleumettık serıktester, jūmys beruşıler, ata-analar jäne studentter qatysty.
Dialog alaŋynda bügıngı künnıŋ eŋ özektı mäselelerı qarastyryldy. Olar:
käsıporyndar üşın bılıktı kadrlar daiarlau;
akademiialyq derbestıktı eskere otyryp, bılım beru baǧdarlamalaryn äzırleu;
dualdı oqytudy masştabtau;
kadrlardy daiarlaudyŋ maqsatty tapsyrysy;
jaŋa tehnologiialardy şolu boiynşa jūmys beruşınıŋ talqylauy «JŞS «Knauf Gips Kapchagai, GROHE, JŞS «Teplomart»;
käsıporyndarda pedagogtardyŋ taǧylymdamasy.
Ministr A.Aimaǧambetovtıŋ aituynşa, akademiialyq erkındıktı engızu arqyly jūmys beruşıler men kolledjder arasyndaǧy yntymaqtastyq jaŋa deŋgeige köterıldı.
Endı jūmys beruşıler bılım beru baǧdarlamalaryn äzırleuge jäne saraptauǧa tıkelei qatysady. Iаǧni, kolledjder naryq sūranysyna qarai oqu baǧdarlamalaryn jasaidy.
Akademiialyq derbestıkke säikes kolledjder men äleumettık serıktester bırlesıp, bılım beru baǧdarlamasyn qūrady. Jūmys beruşıler olardy körıp, öz ūsynystaryn bere alady. Kolledjderge kütıletın oqu nätijelerıne bailanysty jūmys beruşılermen bırlesıp oqu merzımderın anyqtau qūqyǧy berıldı.
Kolledjde qonaqtar kolledjdıŋ oqu şeberhanalaryna – dänekerleu sehy men KNAUF poligonyna, bölşekteu-montajdau sehy men santehnika jäne jylytu zerthanasyna, gaz jabdyqtary zerthanasy men IT qūzyrettılık ortalyǧyna, oqu ortalyqtary – KNAUF. Tehno-Nikol, Grohe, «Grafikalyq dizain» qūzyrettılık ortalyǧyna, mobildı robototehnika zerthanasy men mehatronika boiynşa «FESTO» aimaqtyq ortalyǧyna, BIM zerthanasy (BIM LAB) men 1S-buhgalteriia oqu ortalyǧyna, «Veb-dizain» IT qūzyrettılık ortalyǧyna, «Aqyldy üi» oqu zerthanasyna, «Jelılık jäne jüielık basqaru» IT qūzyrettılık ortalyǧy men suret jäne keskındeme boiynşa şyǧarmaşylyq şeberhanasyna, «Elektronika jäne elektromobil boiynşa EXTLAB» oqu zerthanasyna, «Avtokölık qūraldaryn jöndeu şeberhanasy» oqu zerthanasyna baryp, olarǧa arnaiy ekskursiia jürgızıldı. Sondai-aq «Qazaqstannyŋ januarlar älemı» kartinalar körmesı qoiylyp, «Mamandardy bügın tabyŋyz!» bos oryndar järmeŋkesı ūiymdastyryldy.
«Astana Polytechnic» joǧary kolledjınıŋ studentterı qonaqtarǧa öz jūmystaryn jäne naqty diplomdyq jobalaryn – tehnik-qūrylysşylar oqu auditoriialaryn rekonstruksiialau, tūrǧyn kottedjdı jaŋartu, 3 bölmelı päterdıŋ negızgı üi-jailarynyŋ intererın äzırleu, auditoriiada dizain jobasyn körsetse, tehnikter-mehanikter signal beru jüiesınıŋ jaryqtandyru jüiesı, Hyundai Sanato kölıgın qalpyna keltıru, generatorlardy tekseru stendı, LU Djetronik bürku jüiesı, ABS qondyrǧysy bar gidravlikalyq tejeu jüiesı, gazben jūmys jasaityn qozǧaltqyştyŋ qorektendıru jüiesı, jeŋıl avtokölıktıŋ aspasy, elektromobil diagnostikasy jäne IT jobalary – aqyldy bölme, kvadrokopter, sonymen bırge «Menıŋ süiıktı kolledjım» ekskursiialyq ekskursovodtar baǧdarlamasy boiynşa öz jūmystaryn körsettı.
Taǧy da aita ketu kerek, jūmys beruşıler künı kadr daiarlau jäne tülekterdı jūmysqa ornalastyruda jūmys beruşılermen yntymaqtastyqty keŋeitu maqsatynda ötkızılıp otyr. Bügıngı taŋda kolledjder ırı käsıporyndarmen jäne ūiymdarmen belsendı yntymaqtastyq ornatyp jatyr. Akademiialyq täuelsızdık aiasynda kolledjder jūmys beruşılermen bırlesıp, eŋbek naryǧynyŋ sūranysyna sai bılım beru baǧdarlamalaryn äzırleidı. 500-den astam TjKB ūiymy dualdy oqytudy engızdı jäne jūmys beruşıler de mamandardy daiarlauǧa belsendı atsalysyp keledı. Ekıjaqty yntymaqtastyqtyŋ arqasynda studentter teoriiany praktikamen ūştastyryp, taŋdaǧan mamandyǧyn jūmys ornynda tıkelei üirenedı. Iаǧni käsıporyndar öz qyzmetkerlerın oqytuǧa jäne üzdık studentterdı jūmysqa aluǧa mümkındık alyp otyr. Al studentter bırte-bırte mamandyqty igerıp, eŋbekke qajettı maşyqtardy meŋgeredı.
Kezdesu barysynda bız de bırneşe jūmys beruşınıŋ tülekter turaly pıkırın tyŋdaǧan edık:
– «Astana Polytechnic» joǧary kolledjımen bızdıŋ ūjym 12 jyldan astam uaqyttan berı, özım basşylyqqa kelgelı 5 jyldai yntymaqtasa jūmys ıstep kelemın. Jyl saiyn 4-5 student öndırıs ornyna täjıribeden ötuge keletın bolsa, sonyŋ bırneşeuın mındettı türde jūmysqa alamyz. Mehanikter, avtoelektrikter, taǧy basqa mamandar dualdı oqytu boiynşa qabyldanady, olarǧa mındettı türde tälımgerler bekıtıledı, mamandyqtyŋ qyr-syryn üirenedı, sosyn emtihandar tapsyryp, diplomdyq jobalardy qorǧau boiynşa qorytyndy attestattaudan ötedı. Jalaqyǧa kelsek, jūmysy ūnasa, özın jaqsy jaǧynan körsetse, studentterge motivasiia beru maqsatymen jalaqysyn da tölep, yntalandyramyz. Tek, ökınıştısı sol, jastar jūmys tauyp, käsıbımen jūmysqa tūrǧanda äskeri mındettılıkpen äsker qataryna alynady. Aldaǧy uaqytta oilaimyn qajettı mamandarǧa äskeri-tehnikalyq oqudy jūmys ıstep jürıp ūştastyrsa degen tılek bar. Sebebı bızge maman kerek bolǧandyqtan, ony bır jyl kütıp otyra almaimyz, ornyna basqa jasty tartuǧa tura keledı. Öitkenı oqu ornynda tälımgerlermen oqyp, bılım baǧdarlamasyn, mamandyǧy boiynşa basty kerek daǧdylaryn meŋgergen jastar sūranysqa sai jūmys ısteitın bolady, – deidı «AVTOLAND-NS» JŞS jelılerınıŋ direktory Rustam Jaŋabergenov.
– Bızdıŋ otel qaladaǧy 4 kolledjben osy salada yntymaqtasa jūmys ısteimız. Sonyŋ ışınde dualdı oqytumen ekı kolledjben, «Astana Polytechnic» joǧary kolledjımen de äleumettık serıktes retınde bırlese jūmys ıstep kelemız. Qonaq üi şaruaşylyǧyn ūiymdastyru, aspaz, konditer, daiaşy sekıldı negızgı mamandyqtar boiynşa üş aiǧa dualdı oqytu boiynşa studentter praktikadan ötuge keledı, eger bos jūmys orny bolsa, onda kelısımşart jasalyp, jūmys barysynda da oqu baǧdarlamalaryn barynşa igeruge tyrysady. Al bızdıŋ qonaqüi 15 jyldan berı osy kolledjben yntymaqtasa jūmys ıstep keledı, bos jūmys orny bolǧan jaǧdaida tülekterdıŋ 25%-yn jūmysqa qabyldap otyrmyz. Onyŋ ışınde aspaz, konditer, äsırese, üş tılge jetık resepşn mamany ülken sūranysqa ie. Olar alys-jaqyn, şeteldık qonaqtardy qabyldap, qajettı qyzmettı körsete alady. Kolledj tülekterı äkımşılık qyzmetkerı retınde ösu üşın de joǧary oqu ornynda bılımın jalǧastyryp, bolaşaq karerasyn jasap jatady. Jalpy, bızdıŋ täjıribelı qyzmetkerler de, pedagogtar da praktikalyq bazada taǧylymdamadan ötıp jürgenın aituǧa tiıspız, – deidı Radisson Astana «İnkom Astana» JŞS otelınıŋ ökılı Oksana Nikon.
– Kolledjben Radiotehnika jäne bailanys mamandyǧyna oqyp jatqan studentterdı ıs-täjıribeden ötkızuge qatysty kelısımşarttar jasaimyz da praktikalyq sabaqtardy jürgızemız, 2-3 kurs studentterın salalarǧa bölıp, tälımgerlerdı bekıtıp, daiyn kadr etıp daiarlauǧa küş salamyz. Olar praktika barysynda qūral-jabdyqtardy qoldanyp, ūstap körıp, oqyǧan teoriiasyn praktika jüzınde jüzege asyrady. Sondai-aq olar tehnikalyq qauıpsızdıktı saqtai otyryp, käsıporynnyŋ tolyqqandy qyzmetkerı sekıldı jūmystyŋ barlyq kezeŋınen ötedı. Praktikasy bıtken kezde arnaiy synaqtan, testıleuden ötedı, iaǧni bızge ne kerek, ne aktualdy soǧan oqytamyz. Jylyna kem degende kolledjde bılım alǧan jüz şaqty studenttı qanatymyzdyŋ astyna alyp, tärbieleimız, jūmysqa alamyz. Bızde jūmys ıstegen mamandar memlekettık organdarda da, jeke käsıpte de tabysty qyzmet jasap jürgenın aitqym keledı, sebebı olar – bailanys jüiesınıŋ bılımın jetık meŋgergender, jaqsy oqudy jemıstı eŋbekpen ūştastyra bılgender, – deidı «Qazaqtelekom» departamentınıŋ direktory Aleksandr Gerasko.
– Bız jyl saiyn jūmys beruşılermen döŋgelek üstel basynda, aşyq türde maman daiarlaudyŋ sapasyn arttyru üşın qandai oqu baǧdarlamalaryn engızu kerektıgın bırlese otyryp aqyldasamyz, şeşemız. Oqu baǧdarlamalaryn igergen studentter kelısımşart jasasqan sol käsıporyndarǧa täjıribeden ötuge barady, olarmen dualdı oqytu boiynşa, ärı qarai jūmysqa alu turaly kelısımderge qol qoiylady, tek er balalardy äskeri mındettılık boiynşa şaqyryp äketken jaǧdaida būl oryndalmai qaluy mümkın. Osynau bos jūmys oryndarynyŋ järmeŋkesı biyl ekınşı ret ötkızılıp otyrǧanyn jäne ekı jaqqa da öte tiımdı ekenın aituymyz qajet. Byltyr bız järmeŋkenı käsıporyn basşylaryn şaqyra otyryp, daladaǧy aşyq alaŋda, iaǧni studentterdıŋ jūmys beruşılerge sūraqtaryn qoiyp, jauabyn ala alatyndai, jalaqysy jaiynda egjei-tegjeilı bıluge bolatyndai etıp jasadyq, oǧan 38 jūmys beruşı qatysty, järmeŋke öte nätijelı boldy. Jalpy, tülekterımız ülken sūranysqa ie, keiın jūmys ornynan bızge Alǧys hattar da kelıp quantyp jatady. Sonymen qatar, bız tülekterımızdıŋ qaida ornalasyp, ornyqqanyn bärın qadaǧalap, bılıp otyramyz, – deidı «Astana Polytechnic» joǧary kolledjı direktorynyŋ oqu-öndırıstık jūmys jönındegı orynbasary İrina Rakişeva.
Kezdesude ministr A.Aimaǧambetov QR Oqu-aǧartu ministrlıgınıŋ, «Atameken» ÖKP, Astana qalasy bılım basqarmasynyŋ, jergılıktı atqaruşy organdardyŋ Alǧys jäne qūttyqtau hattarymen belsendı jūmys beruşıler men äleumettık serıktesterdı marapattady. «Jūmys beruşı» künın, bos jūmys orny järmeŋkesın ūiymdastyryp, atsalysqandary üşın taǧy da barşa ärıptesıme jäne jūmys beruşılerge alǧys aitamyn, – dedı A.Aimaǧambetov.
Is-şara memorandumdarǧa qol qoiu räsımımen qorytyndylandy.
P.S: Qoljetımdı jäne sapaly tehnikalyq jäne käsıptık bılımmen qamtamasyz etu – «Bılımdı ūlt» sapaly bılım beru» ūlttyq jobasynyŋ negızgı mındetterınıŋ bırı. Kolledjde balalardyŋ tegın bılım alyp, bılıktı maman bolyp qalyptasuy – Memlekettıŋ, el Prezidentınıŋ airyqşa baqylauynda. «Astana Polytechnic» joǧary kolledjı – sol biık talap üdesınen şyǧyp otyrǧan bılım ordalarynyŋ bırı. Kolledjde ūsynatyn köptegen mamandyqtar ülken sūranysqa ie. Joǧary bılıktı jas maman özıne ǧana emes, elıne de paidaly eŋbek jasap, memleketımızdıŋ körkeiuıne ülesın qosady.
