Batys Afrika elderınde, atap aitsaq, Gvineia, Serra-Leone jäne Liberiiada Ebola bezgegı taraldy. Düniejüzılık densaulyq saqtau ūiymynyŋ mälımetterı boiynşa, aǧymdaǧy jyldyŋ 13 tamyzynda 1848 auru tırkelıp, 1013 adam köz jūmǧan. Qauıptı dert Europaǧa da jetıp ülgerdı. Rumyniia astanasynda 51 jastaǧy er adam osyndai diagnozben auruhanaǧa tüsken. Jaqynda ol Nigeriiadan oralǧan eken. Osyǧan orai Qazaqstan Respublikasy Tūtynuşylardyŋ qūqyqtaryn qorǧau agenttıgınıŋ Kölıktegı tūtynuşylardyŋ qūqyqtaryn qorǧau departamentı saqtyq şaralaryn qoldanudy ūsynady. Osy mäselege orai bızdıŋ saualymyzǧa departamenttıŋ Memlekettık şekarada sanitarlyq qorǧau bölımınıŋ basşysy Gülnar Terlıkbaeva jauap berdı.
– Qauıptı dertten qazaqstandyqtar qalai saqtana alady?
– Ebola gemorragiialyq bezgegın aldyn alu maqsatynda bızdıŋ departament Qazaqstan Respublikasy azamattaryn Batys Afrika elıne barmauǧa şaqyrady. Sebebı, būl – jūqtyrǧan jaǧdaida jappai ölımge soqtyratyn ındet. Auru adamnan ainalasyndaǧylarǧa türlı bölınıster nemese qan arqyly jūǧady. Sondyqtan Ebola taralǧan elderge bara qalǧan jaǧdaida betperdelerdı paidalanyp, dene qyzuy joǧarylaǧan adamdarǧa jolamaǧan jön. Adamdar köp jinalatyn jerlerge barmauǧa tyrysqan abzal.
– Aurudyŋ belgılerı qandai?
– Virus aǧzaǧa tüskennen keiın 21 täulık ışınde qozady. Onyŋ alǧaşqy belgılerı 8-10 kün aralyǧynda baiqalady. Auru öte jyldam, bır nemese bırneşe belgılerden baiqalady. Mäselen, bas auyryp, adam qan qūsady, ülken däretpen bırge qan şyǧady, būlşyq et auyryp, közden, mūrynnan, qūlaqtan qan aǧa bastaidy. Dene qyzuy 39-40 gradusqa deiın köterıledı.
– Derttı aldyn alu üşın taǧy qandai keŋes beresız?
– Aurudyŋ aldyn alu üşın bölmenı jaqsylap jeldetıp, jeke bastyŋ gigienasyn saqtau, tamaqty kez kelgen jerden satyp almau kerek.
Batys Afrika elderınen kelgen soŋ aurudyŋ belgılerı baiqalsa, jedel türde medisinalyq qyzmetke jügıngen jön.
