Jaŋalyqtar

El mūrasy – ūrpaqqa amanat

Qazırgı taŋda tehnokratiialyq oilau jüiesı qalyp­ta­syp, joǧary därejedegı qarqynmen damuda. Osy tūsta memlekettıŋ jäne qoǧamnyŋ sanaly ökılderı ötken tarihi­ kezeŋderdegı derekterdı bolaşaq ūrpaqqa jetkızu maqsa­tyn­da saqtap qaldyru jauapkerşılıgıne erekşe­ män berıp, bırşama ıs-şaralar jasauda. 
Qoǧamdyq qatynastardyŋ damuy aqparat­tyq resurstarǧa degen sūranys­tardy arttyryp otyr. Aqparattyq resurs­tar­dyŋ qoǧam ömırındegı şynaiy mänı, zor aqparaty bar qūjat­tardyŋ ülken jiyn­tyǧyn saqtaityn mūraǧat mekemelerı ekenı ras.
Mūraǧat – halyqtyŋ tarihi eskert­kış­te­rınıŋ ortalyǧy jäne ūltymyzdyŋ tarihi-mädeni mūrasyn saqtaudaǧy jüzege asyratyn, qoǧamnyŋ äleumettık-qūqyqtyq, saiasi, ǧylymi jäne ruhani qajettılıgın qana­ǧat­tan­dy­ratyn memlekettık negızgı atribut­ta­rynyŋ bırı bolyp tabylady. Būdan būrynda mūraǧat ısınıŋ örkendeuı erteden eldıŋ örkeniet deŋgeiın, öz tarihyna degen közqarasyn körsetetın ölşem bolǧan. Mūraǧat ısı – ǧylym, mädeniet jäne basqaru apparatynyŋ ajyramas bölıgı bolyp tabylady. Mūraǧatta är kezeŋdegı tarihi oqiǧalar, qoǧamnyŋ saiasi-äleumettık, ekono­mi­ka­lyq baǧyttary jönınde qūndy qūjattar saqtalady.
Ädette, örkenietke ūmtylǧan memleket halyqtyŋ estelık qūjattaryn saqtauǧa ärqaşanda mındettı. Astana qalasynyŋ notariustaryna jäne qoǧam men azamattardyŋ müddesı üşın osyndai jüienıŋ qajettıgı kün saiyn sezıle tüstı.
Būl oraida Qazaqstan Respublikasynyŋ «Notariat turaly» Zaŋynyŋ 15 jyldyq merekesıne bailanysty 2012 jyldyŋ şılde aiynyŋ 12-şı jūldyzynda Astana qalasyndaǧy Esıldıŋ sol jaǧalauynda Jeke notariattyq mūraǧat saltanatty türde aşylyp, öz qyzmetın atqaruda.
Notariattyq mūraǧat ornalasqan orynjai – äzırge Qazaqstan­nyŋ barlyq oblys­tary­nyŋ arasynda memlekettık standart­­tar men talaptarǧa sai joǧary tehnologiialyq mūraǧat­tyq qūndylyqtarmen jabdyqtalǧan bırden-bır mekeme. Mūnda elımızdıŋ notarialdy qūndy qūjattaryn saqtau üşın soŋǧy ülgıdegı qozǧalmaly söreler, tehnikalyq qūral-jabdyqtar, ört dabyly, ört söndıru jabdyqtarymen tolyqtai jabdyqtalǧan.
Osy jyly Astana qalasy Notariattyq palatasynyŋ müşelı­gı­nen şyqqan jäne qaitys bolǧan notariustardyŋ 2524 mūra­ǧat­tyq qūjattary qabyldandy.
Sonymen qatar, sarǧaiǧan notarialdy­ aqtaŋ­daq­tarǧa jaŋa ǧūmyr syilaǧan Nota­riat­­tyq mūraǧattyŋ qoryna 2013 jyl­dyŋ 29 säuırınen bastap Astana qalasy notarius­ta­rynyŋ 1998-2002 jyldar ara­ly­­ǧyn­da jasalǧan notarialdy mūraǧat­tyq­ qūjattary tapsyryluda.
Qazırgı taŋda, Notariattyq mūraǧattyŋ qyzmetkerlerı notarialdy mūraǧattyq qūjat­tarǧa ǧylymi-tehnikalyq öŋdeu, qūjat­tardy qaita qalpyna keltıru, mūra­ǧat­tyq qūjattarǧa ışkı tızımdeme jasau, tūraqty, 75 jyl jäne ūzaq merzımdı (25 jyl saqtalatyn qūjattar) saqtalatyn qūjat­tardyŋ tızım­de­mesın jasau, uaqytşa saq­tau­daǧy qūjattardyŋ Saqtauǧa jatpaityn qūjattardy joiuǧa bölu turaly aktılerın jasau, qor beru jūmystaryn jürgızude. Sondai-aq, atalǧan jūmystar aiaqtalǧan sätte notarialdy mūraǧattyq qūjattardy qorap­tar­ǧa salyp, arnaiy qozǧalmaly söre­ler­ge ornalastyru jūmystaryn ıske asyruda.
Aldaǧy uaqytta mūraǧatymyz öz jūmy­syn odan ärı damytudy josparlap,­ ülken jetıstıkterge jetudı közdep otyr. Mūraǧattyŋ qyzmetkerlerı belgılengen tärtıpter boiynşa notarialdy mūraǧattyq qūjattardy közdıŋ qaraşyǧyndai saqtap, bolaşaqta qoǧam men azamattardyŋ müd­de­lerı üşın paidalanudy qamtamasyz etu maqsatynda qyzmet atqarady. Sondai-aq, mūraǧat qoryna kelıp tüsken qūjattardy jinaq­tap, olardyŋ fizikalyq jäne bio­lo­giialyq jaǧdaiyn tekse­re­dı. Eger qūjat­tar eskırıp nemese biologiialyq jai-küige ūşyrap bülıngen jaǧdaida qūjattardy qaita qalpyna keltıru jūmystaryn ıske asyrady.
Qazaqstan Respublikasynyŋ «Notariat turaly» Zaŋyna jäne Qazaqstan Respub­li­ka­synyŋ «Ūlttyq mūraǧat qory jäne mūraǧattar turaly» Zaŋyna säikes Astana qalasynyŋ Notariattyq palatasy «Jeke notariattyq mūraǧat» filia­ly­nyŋ jūmys ısteu prosesınıŋ baǧyttary tömendegıdei mındetterdı atqarady:
1) Astana qalasynyŋ jekeşe notarius­ta­ry­nyŋ notarialdy qūjattaryn saqtauǧa qabyldau;
2) Qūjattardyŋ saqtaluyn qamtamasyz etu, olardy memleket, qoǧam jäne azamattar müd­desıne sai qoldanu;
3) Qūjattardyŋ esebın jürgızu, ūiymdar men azamattardy aqparattyq qamtamasyz etu, mūraǧattanu men qūjattanu salasy­ boiynşa Jekeşe notariustarǧa ädıstemelık jūmystar jürgızu, tolyqtyru közı bolyp tabylatyn Jekeşe notarius­tar üşın arnaiy ädıstemelık qūraldar äzırleu mındet­te­rın jüzege asyru.
Sonymen qatar, mūraǧat qyz­met­ker­le­rınıŋ jūmys ısteuıne jäne qūndy qūjat­tar­dy aldaǧy jüzjyldyqqa saqtap jet­kızu­ge barlyq jaǧdailar jasalǧan. Mūraǧat qyz­me­tı­nıŋ mındetı – jinau, jüieleu, saqtau, mūra­ǧattyq qūjattarmen tanysamyn, mūra­ǧattyq anyqtama alamyn degen jannyŋ nazaryna ūsynu.
Qoryta aitqanda, elımız üşın, ūlty­myz­dyŋ­ ūrpaǧy üşın, bolaşaǧymyzdyŋ tarihy üşın aianbai eŋbek etıp, tom-tom bolyp jinalyp jatqan qūjattardy keleşek ūrpaqqa amanat retınde jetkızu bızdıŋ mın­de­tı­mız ekenın aitqym keledı.

M.E. Qūsaiynov,
Astana qalasy Ädılet departamentınıŋ
qūqyqtyq tüsındıru jäne halyqqa
zaŋgerlık kömek körsetu
bölımınıŋ basşysy

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button