Jaŋalyqtar

Käsıpkerlık kökjiegı keŋeiıp keledı

Astana qalasy mäslihatynyŋ kezektı on segızınşı sessiiasynda elordadaǧy şaǧyn jäne orta biznestıŋ jai-küiı, olardy damytu men qoldaudyŋ şaralary turaly mäsele talqylandy. 

Kezektı sessiiaǧa qatysqan qala äkımınıŋ orynbasary Q.Sūltanbekov kün tärtıbındegı alǧaşqy mäsele boiynşa baiandama jasady. Ol aldymen Astanada şaǧyn jäne orta käsıpkerlıktı damytuǧa barynşa qolaily jaǧdailardyŋ jasalyp jatqandyǧyn aityp öttı. Sonyŋ nätijesınde bügıngı taŋda bas qalada käsıpkerlıkpen ainalysuşylar qatary artyp otyr. Būl elorda halqynyŋ äl-auqatyn jaqsartyp, qosymşa jūmys oryndarynyŋ aşyluyna, jalaqynyŋ uaqytynda tölenıp otyruyna septıgın tigızetını sözsız. Jalpy, şaǧyn jäne orta käsıpkerlık ekonomikanyŋ ūtqyr ärı nätijelı sektorynyŋ bırı. Işkı jalpy önımnıŋ eleulı bölıgın öndıru de osy şaǧyn jäne orta käsıpkerlıktıŋ ülesınde ekenı belgılı. Al, Astana – bügınde älemdegı üdemelı damu üstındegı qalalardyŋ bırı. Mūnda ekonomikanyŋ barlyq türı örkendeude. Äsırese, ekonomikamyzdaǧy eŋ tabysty sala bolyp tabylatyn şaǧyn jäne orta biznes qarqyn alyp keledı. Q.Sūltanbekovtıŋ aituynşa, bügıngı taŋda osy salada165 myŋ astanalyq eŋbek etude. Mäselen, ekonomikanyŋ naqty sektorynda ötken jyly 18 myŋnan astam jaŋa jūmys orny aşylsa, olardyŋ 11 myŋǧa juyǧy şaǧyn käsıpkerlık salasynda eŋbek etıp jür. Būl rette bas qalada «Biznestıŋ jol kartasy-2020», «Önımdılık- 2020», «Eksporttauşy-2020», «Agrobiznes-2020» atty baǧdarlamalar jüzege asyryluda. Nätijesınde tek bızdıŋ qalamyzda ǧana 2012 jyly şaǧyn jäne orta käsıpkerlık subektılerın nesielendıru 170,5 mlrd teŋgenı qūraǧan.

Elbasy Joldauynda Japoniia, Germaniia, Belgiia, İtaliia siiaqty elderde şaǧyn jäne orta biznes olardyŋ barlyq käsıporyndary sanynyŋ 90 paiyzdan astamyn qūraityny, köptegen damyǧan elderde olar jalpy ışkı önımnıŋ 50 paiyzdan astamyn beretını, sondyqtan da bızdıŋ şaǧyn jäne orta käsıpkerlıktı damytudyŋ syndarly jaŋa ideologiiasyn tüzuımız qajettıgı aitylǧan bolatyn. Osyǧan orai, qalamyzda käsıpkerlık ortanyŋ bastamaşylyǧyn ıske asyru üşın qolaily jaǧdai tuǧyzylyp, bügıngı taŋda Astanada şaǧyn käsıpkerlık belsendı damyp keledı. Būl öz kezegınde biudjetke tüsetın salyq kölemınıŋ artuyna yqpal etıp otyrǧanyn atap ötken deputat Almaz Kim memlekettık baǧdarlamalardyŋ igılıgın körıp jürgen käsıpkerlerdıŋ köp ekenın, degenmen şeşımın kütken mäselelerdıŋ de joq emestıgın alǧa tartty. Mäselen, tüngı uaqyttarda köptegen kölık jürgızuşılerdıŋ qala tūrǧyndaryn tasymaldaumen ainalysatyndary belgılı. Sonyŋ nätijesınde elordadaǧy taksi qyzmetı damymai otyr. Sauda-sattyq salasynda da osyndai oqiǧalar az emes. Supermarketterdıŋ ielerı qanşama aqşa jūmsap, biznesterın örkendetuge tyrysqanymen, keibır tūrǧyndar özderıne qajet zattardy ülken dükenderden emes, üiınıŋ maŋyndaǧy eş jerde tırkelmegen şaǧyn dükenderden aludy ädetke ainaldyrǧan. Qūrylys salasynda da osyndai jaǧdai jiı kezdesedı.

«Ärine, käsıpkerlıkte bäsekeles­tık­tıŋ bolǧany jaqsy. Bıraq, zaŋdy türde tırkelgen käsıpkerlermen jūmys ıstegen jön» degen deputat sauda oryndarynda ūrlyq jasauşylardyŋ köptıgın, keide olardy ūstap alyp, audandyq ışkı ıster organdaryna tapsyratyndyqtaryn, ökınışke qarai, bızdegı zaŋdardyŋ solqyldaqtyǧynan olarǧa tiıstı jazanyŋ qoldanylmaityǧyn aitty. Sondyqtan osy mäselenı mäs­­li­­­hat­tyŋ kelesı sessiiasynda qaraudy ötındı. Osyǧan orai, Astana qalasyndaǧy Käsıpkerlık jäne önerkäsıp basqarmasyn būdan bylai «Käsıpkerlıktı qoldau jönındegı basqarma» dep ataudy ūsyndy.

Odan keiın Astana qalasy mäs­­li­hatynyŋ äleumettık-mädeni damytu mäselelerı jönındegı tūraqty komissiiasynyŋ esebı tyŋdaldy. Sonymen bırge Astana qalasy mäslihatynyŋ 2012 jylǧy 6 jeltoqsandaǧy «Astana qalasynyŋ 2013-2015 jyldarǧa arnalǧan biudjetı turaly» şeşımıne özgerıster engızıldı. Qalalyq mäs­li­hattyŋ kezektı sessiiasynda aitylǧan syn-eskertpeler esepke alynyp, kelesı sessiianyŋ töraǧasy sailandy.

Gülbarşyn ÖKEŞQYZY

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button