BılımQala men SalaMäslihat

KÄSIPTIK BILIMNIŊ ÖRISI KEŊEIEDI

Qalalyq mäslihattyŋ qyrqynşy kezektı sessiiasynda Astanadaǧy orta käsıptık bılım berudıŋ bügıngı jaǧdaiy men keleşektegı damuy turaly mäsele qozǧaldy.

Aldymen mınberge şyǧyp söz söilegen qalalyq bılım basqarmasynyŋ basşysy Elmira Suhanberdieva bügıngı taŋda bas qalada 34 kolledj jūmys ısteitının atap öttı. Olardyŋ on ekısı memlekettık bolsa, jiyrma ekısı jekemenşık bılım mekemesı. Mūnda jalpy sany 30 myŋǧa juyq student bılım aluda. Būl Astanadaǧy 14 pen 29 jas aralyǧyndaǧy barlyq jastardyŋ 21 paiyzyn qūraidy.

Basqarma basşynyŋ mälımdeuınşe, elordadaǧy orta käsıptık bılım beru mekemelerınıŋ 80 paiyzy qajettı qondyrǧylarmen jäne oqu ädebietterımen jabdyqtalǧan. Ondaǧy studentter 66 mamandyq jäne 113 käsıbi baǧdar boiynşa därıs alyp jür.

Soŋǧy jyldary orta käsıptık oqu oryndaryndaǧy bılım sapasy artyp,  ülgerım körsetkışı 2011 jyldan berı 6,7 paiyzǧa deiın jaqsarǧan. Būl rette Elmira Amankeldıqyzy biyl Käsıpkerler palatasymen bırlesıp, Astanadaǧy qūrylys-tehnikalyq kolledjdıŋ bazasynda resurstyq-tehnologiialyq ortalyq qūrylǧanyn, sondai-aq, käsıbi-tehnikalyq kolledj­de poligrafiia men sandyq baspa mamandaryn daiarlau jäne qaita daiarlau ortalyǧyn aşu josparlanyp otyrǧanyn jetkızdı.

«Sonymen bırge, «Menıŋ taŋdauym» jobasy qoldanysqa engızıldı. Sonyŋ aiasynda qala mektepterınde oquşylardy käsıbi baǧdarlau kabinetterı qūrylady. Al, būl öz kezegınde studentterge bolaşaq mamandyqty taŋdauǧa aitarlyqtai septıgın tigızedı» degen E.Suhanberdieva odan ärı elordalyq kolledjderdegı dualdı bılım beru jüiesın engızuge toqtaldy. Onyŋ aituynşa, bügıngı taŋda 10 kolledj ben 20-dan asa käsıporyn arasynda kelısım jasalǧan, sonyŋ negızınde bügınde 776 student oqytudyŋ osy jüiesın paidalanyp jür. Keiıngı kezde tehnikalyq mamandyqtar boiynşa bılım aluşy jastardyŋ qatary köbeiıp, 2009 jyldan berı būl körsetkış 15 paiyzǧa ūlǧaiǧan. Jyl saiyn tülekterdıŋ jūmysqa ornalasu körsetkışı de jaqsaryp keledı. Däl osy mäselelerge toqtala kele, baiandamaşy ötken jyly būl körsetkış 68 paiyz bolsa, 2014 jyly 74 paiyzǧa jetkenın jäne 2017 jylǧa deiın Astanada 1 200 oryndyq tehnikalyq jäne 800 oryndyq qūrylys kolledjderı paidalanuǧa berıletının alǧa tartty.

Atqarylǧan jūmystar auqymdy bolǧanymen, būl salada şeşımın kütken mäsele de jeterlık eken. Astanada älı de bolsa ärtürlı qūqyq būzuşylyqtardyŋ oryn alyp, jasöspırım qyzdar arasynda jüktı bolyp qalu men suisid mäselelerınıŋ azaimai otyrǧanyn aita kele, basqarma basşysy özıne-özı qol jūmsauǧa beiım balalarǧa konsultativtık-psihologiialyq kömek körsetetın jedel top qūrylǧanyn, jalpy, suisidke beiımı bar, mınez-qūlqy ornyqsyz jasöspırımderge arnauly kömek körsetıletının jetkızdı. Sondai-aq, studentter arasyndaǧy qūqyq būzuşylyqtar men suisid oqiǧalarynyŋ aldyn alu maqsatynda oqu jylynyŋ basynan bastap elorda kolledjderınde onnan asa äleumettık jobalar jüzege asyrylǧan.

Odan ärı E.Suhanberdieva soŋǧy jyldary tek tört memlekettık kolledjde ǧana kürdelı jöndeu jürgızılgenın, al qalǧandary osyndai jūmysty qajet etıp otyrǧanyn aitty. Astanadaǧy orta käsıptık bılım beru mekemelerınde 16 jataqhana bar. Olardyŋ segızı jekemenşık kolledjderge tiesılı bolsa, däl sonşasy memlekettık bılım ordalarynıkı. Jūmysşy mamandyqtaryna oqityndardyŋ basym bölıgı tūrmysy tömen, köp balaly otbasylardan şyqqany ärı qaladan tysqary ornalasqan eldımekenderden kelgen balalar ekenın eskersek, olardy qalalyq qoǧamdyq kölıkte tegın jol jüru biletterımen, sondai-aq, ystyq tamaqpen qamtu mäselesı de özektı bolyp tūr. Ol az deseŋız, älı ekı myŋnan astam student jataqhanaǧa mūqtaj. Osy mäselelerdı eskere kele, basqarma basşysy qalalyq halyq qalaulylarynyŋ käsıptık bılım mekemelerın qarjylandyruǧa kömektesıp, qoldau bıldırulerın ötınse, sessiiada talqylanǧan mäselege orai deputattar öz pıkırlerın ortaǧa saldy. Osylaişa, soŋǧy kezde Astanada käsıptık-tehnikalyq bılım beru ısıne köbırek köŋıl bölıne bastaǧanyna quanyşyn jasyra almaǧan deputat B.Solsanov 2015 jyldy käsıptık-tehnikalyq bılım jyly dep ataudy ūsynsa, deputat A.Kürışbaev älemdık täjıribege süiene otyryp, käsıbi bılıktı kolledj oqytuşylaryn daiarlauǧa meilınşe maŋyz berumen bırge, elektrondyq oqulyqtarǧa köşudı qoldaitynyn jetkızdı. Al, Astanada bastauyş synyp mūǧalımderı men balabaqşa tärbieşılerı jetkılıksız ekenın eskergen deputat Z.Jüsıpova osylaişa otyra bersek, aldaǧy ekı jylda bızde bastauyş synyp mūǧalımderı men balabaqşa tärbieşılerınıŋ jetıspeuşılıgı qatty sezıletının, qazırgı kezde atalmyş salanyŋ tym az qarjylandyryluy, jalaqynyŋ tömendıgı kadr tapşylyǧyna äkelıp soqqanyn aitty. Deputattyŋ mälımdeuınşe, bügınde orta käsıptık  bılımı bar bastauyş synyp mūǧalımı oqu ornyn bıtıre sala mektepke jūmys ısteuge kelse, oǧan nebärı 35 740 teŋge tölenedı. Al joǧary bılımdı mūǧalım 18 saǧattyq qyzmetı üşın nebary 42 400 teŋge ǧana alady eken. «Mūndai jalaqymen Astanada kün köru mümkın emes. Sondyqtan, bızdıŋ salada mamandar tūraqtamaidy. Mäselen, biyl bır ǧana №60 mektep-liseige 500 bala bırınşı synypqa qabyldandy. Astanada jyl saiyn är mektepten 5-ten 7-ge deiın bırınşı synyp aşylady. Al, bastauyş synyp mūǧalımderın daiarlaityn jalǧyz oqu orny Gumanitarlyq kolledj bolyp otyr. Sonymen qatar, L.Gumilev atyndaǧy EŪU-de bastauyş synyp mūǧalımderın oqytady. Degenmen, būl – tym az» dedı ol.

Būdan keiın söz alǧan Politehnikalyq kolledjdıŋ direktory Viktor Starunov qazırgı kezde eksperimenttık deŋgeide dualdı bılım beru jüiesı qoldanylyp jatqanyn, būl rette atalmyş kolledj studentterınıŋ «Bazis-A» qūrylys kompaniiasymen jūmys ısteitının, osyǧan orai oqu prosesınıŋ 34 paiyzy teoriia türınde jäne  66 paiyzy täjıribe türınde ötetının jetkıze kele, astanalyq kolledj direktorlaryna qoldau qajettıgın, jaŋa oqu  jyly bastalǧaly baqylau organdary jürgızetın türlı tekserıster men esep berulerdıŋ qaptap ketuıne bailanysty aldaǧy uaqytta olardy boldyrmaudyŋ joldaryn qarastyrudy ötındı.

Talqylanǧan mäselenı qorytyndylai kele, qalalyq mäslihattyŋ hatşysy S.Esılov, Elbasy Joldauynda aitylǧandai, bılımdı de bılıktı, käsıbi mamandar daiarlauda dualdı oqytu jüiesınıŋ tiımdılıgıne basa nazar audaryp, osyǧan orai Astanada belsendı jūmystar jürgızudı, qajet bolsa, būl mäselenı qalalyq käsıporyn basşylary bolyp tabylatyn deputattarmen bırlese otyryp qolǧa aludy ūsyndy.

Sessiia barysynda, sonymen bırge, qalalyq mäslihattyŋ  biudjet, ekonomika, önerkäsıp jäne käsıpkerlık mäselelerı jönındegı tūraqty komissiiasynyŋ esebı tyŋdalyp, bekıtıldı. Sondai-aq, memleket mūqtajy üşın aluǧa bailanysty jer uchaskelerın nemese jyljymaityn özge mülıkterdı satyp alu turaly şarttardyŋ jobalary kelısılıp, Astana qalasy mäslihatynyŋ keibır şeşımderıne özgerıster men tolyqtyrular engızıldı.

Kün tärtıbındegı soŋǧy mäsele boiynşa Astana qalasy mäslihatynyŋ kezektı sessiiasynyŋ töraǧasy bolyp №10 sailau okrugınıŋ deputaty Zeinolla Şibkenov sailandy.

Gülbarşyn ÖKEŞQYZY

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button