Nūrsūltan Nazarbaev: Elımızde tynyştyq pen tūraqtylyq saqtalady

Keşe Memleket basşysynyŋ töraǧalyǧymen Qauıpsızdık keŋesınıŋ otyrysy öttı.

Jiynda biylǧy 5-6 mausymda Aqtöbe qalasynda bolǧan oqi­ǧaǧa baǧa berılıp, eldegı qauıp­sız­­dıktı qamtamasyz etu jönın­degı ıs-şaralardyŋ tızbesı anyq­­taldy.
Sondai-aq, Bas prokuror J.Asa­novtyŋ, Işkı ıster mi­nistrı Q.Qasymovtyŋ, Ūlttyq qauıp­­sızdık komitetınıŋ töraǧasy V.Jūma­qa­novtyŋ jäne Aqtöbe obly­synyŋ äkımı B.Saparbaevtyŋ baian­da­ma­lary tyŋdaldy.
Qazaqstan Prezidentı qaza bolǧan äskeri qyzmetşıler men elımızdıŋ beibıt tūrǧyndarynyŋ tuǧan-tuystary men jaqyndaryna keŋes müşelerınıŋ jäne jeke özınıŋ atynan köŋıl aitty. Qaza bolǧandardyŋ otbasylaryna memleket tarapynan jan-jaqty kömek körsetıletını atap ötıldı.
Nūrsūltan Nazarbaev qylmys­kerlerge qatysty äreketterdı qol­daǧany jäne keşegı Ūlttyq aza tūtu künınde bırlık körsetkenı üşın barşa qazaqstandyqtarǧa alǧys aitty.
Memleket basşysy polisiia, Ūlt­tyq ūlan, arnauly bölımşeler qyz­metkerlerıne terroristerge laiyqty qarsy tūra bılgenderı üşın rizaşylyq bıldırdı.

Qazaqstan Prezidentı jasalǧan şabuyldardy mänsız jäne zūlym äreket retınde atap öttı.
– Mūnyŋ dästürlı emes salafizm dıni aǧymy jolyn ūstanuşylar tobynyŋ terroristık şabuyly ekenın bız qazır bılıp otyrmyz. Respublikada dın ūstanu bostandyǧyna kepıldık bere otyryp, bız dınnıŋ atyn jamylyp eldegı jaǧdaidy uşyqtyruşylardyŋ barlyǧyna qataŋ toitarys beru nietındemız, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev terroristerdıŋ josparyna qaramastan beibıt halyq arasynda köp adam şyǧynyna jol berılmegenıne nazar audardy.
– Küş qūrylymdarynyŋ äreketı qylmyskerlerdıŋ tügelge juyǧynyŋ közın joiuǧa mümkındık berdı, bırneşeuı ızdestırılude. Bızdıŋ qūqyq qorǧau organdarymyz barlyǧyn tabady dep oilaimyn, olar tiıstı jazasyn alatyn bolady. Terroristık aktıler qoǧamnyŋ köŋıl-küiın özgerttı, halyq olardy ädıl aiyptap, batyl äreket kütedı, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Osy oraida Memleket basşysy ūlttyq qauıpsızdıktı qamtamasyz etuge baǧyttalǧan strategiialyq jäne jüielı sipattaǧy bırqatar tapsyrmalar berdı.
Atap aitqanda, Qazaqstan Prezidentı Ükımetke ekı aidyŋ ışınde terrorizm men ekstremizmge, qaru ainalymy men ony saqtauǧa jäne satuǧa qarsy äreket etu salasyndaǧy, köşı-qondy jäne dıni bırlestıkterdı retteu salasyndaǧy zaŋnamalyq bastamalar jiyntyǧyn äzırleudı tapsyrdy.
– Halyqaralyq terroristık ūiymdarǧa qatysy bar Qazaqstan azamattaryna qatysty jazalau şaralaryn küşeitu mäselesın qarastyrǧan jön. Būl rette olar memleketımızdıŋ müddesıne satqyndyq jasap, öz Otanyna qarsy soǧys jolyna tüsıp otyrǧanyn eskeru qajet. Būdan bölek, terroristık qauıp jönındegı dabyl bo­iynşa ötkızıluı yqtimal arnauly şūǧyl şaralar ūiymdastyru jeŋıldetılsın. Osy zaŋnamalyq bastamalardyŋ barlyǧyn biylǧy zaŋ şyǧaru jūmysy josparyna kırgızu qajet, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev bolyp ötken oqiǧalar küş qūrylymdarynyŋ jūmys täsılderın tübırımen qaita qarau qajettıgın körsetkenın aitty.
– Zaŋnamamyzdy qataityp, osy salaǧa qatysty qabyldanǧan baǧdarlamalarǧa taldau jürgızetın jäne tiıstı özgerıster engızetın kez keldı, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy AQŞ, İzrail, Germaniia jäne özge de bırqatar şet memleketterde şetten keletın qarajattyŋ paidalanyluynyŋ jariialylyǧyn qamtamasyz etuge baǧyttalǧan türlı täsılder qoldanylatynyn atap öttı.
– Ükımet osy täjıribenı qarastyryp, Qazaqstanda bızdıŋ azamattar men ūiym­dardyŋ şet elden qarjylandyrylu ısınıŋ monitoringın engızuge qatysty ūsynystar beruı qajet, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezidentı qarudyŋ barlyq türıne elımızde tyiym salu jönınde qoǧamda köterılıp otyrǧan mäsele mūndai radikaldy şaralardy qoldanbai-aq qauıpsızdıktı qamtamasyz etu mümkındıgı tūrǧysynan mūqiiat zertteudı qajet etetının aitty.
– Zaŋnamalyq tūrǧydan qaru ainalymyn, ony saqtau tärtıbın qadaǧalau küşeitılsın, būl tärtıptı būzǧany üşın jauapkerşılık qataitylsyn, osy qyzmetpen ainalysatyn barlyq subektılerge keşendı tekserıs jür­gızılsın. Işkı ıster ministrlıgı tez ärı rūqsatsyz qoldanuǧa jaramdy qarudy satuǧa tiym salatyn, sondai-aq qaru, oq-därı jäne jarylǧyş zattar saqtalatyn nysandar küzetıne qoiylatyn bılıktılık talaptaryn küşeitudı qamtamasyz etuge arnalǧan özgerısterdı qajet bolǧan jaǧdaida bır ai merzım ışınde zaŋnamaǧa engızsın. Būdan bölek, köppäterlı üilerde emes, arnauly ǧimarattarda boluǧa tiıs qaru-jaraq dükenderınıŋ ornalasqan jerlerı anyqtalsyn, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev baqylausyz köşı-qonnyŋ, jerdı öz betımen basyp alǧandardyŋ zaŋsyz qonystarynyŋ qylmys üşın qolaily ortaǧa ainalyp otyrǧanyna nazar audardy.
– Ükımet zamanaui tehnologiialarǧa negızdelgen integraldanǧan migrasiialyq baqylau jüiesın qūru jūmysyn tezdetıp, daktiloskopiialyq tırkeu turaly zaŋ jobasyn äzırleuge kırısuı kerek. Oǧan deiın halyqty tırkeuge qoiu jäne esepke alu mehanizmderın oryndau qamtamasyz etılsın. Barlyq äkımderge osy jūmysty jürgızıp, ärbır jarty jyl saiyn ol turaly baiandap otyrudy tapsyramyn. Elımızge keletın bosqyndardyŋ mındettı türde tırkeuge tūru mümkındıgın qarastyrǧan jön. Osy aitylǧannyŋ bärı zaŋdar men basqa da normativtık qūqyqtyq aktılerde körınıs tabuy kerek. Būl eldegı qauıpsızdık pen qoǧamdyq tärtıptıŋ müddesı üşın jüzege asyrylady. Ükımet Işkı ıster ministrlıgı janynan migrasiialyq üderısterdı baqylau men retteu jäne osy salada taldau jürgızu ısıne jauap beretın Köşı-qon mäselelerı jönındegı ūlttyq biuro qūru jūmysyn tezdetkenı jön, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy Aqtöbedegı oqiǧalar maŋyzdy mekemelerdıŋ, halyq köp jinalatyn nysandardyŋ küzetın küşeitu qajettıgın de körsetıp bergenın atap öttı.
– Barlyq äuejailardy, avtovok­zaldar men temırjol vokzaldaryn özge elderdegıdei zamanaui tekseru jüie­lerımen, aulalardy sapaly beinebaqylau qūraldarymen jabdyqtaǧan jön. Būl şaralardyŋ bırı de azamattarǧa qolaisyzdyq tuǧyzbauy kerek, – dedı Memleket basşysy.
Qazaqstan Prezidentı terroristık akt jäne tötenşe jaǧdai oryn alǧan kezde jasalatyn ıs-äreketterdıŋ halyqqa tüsınıktı algoritmın äzırleu qajettıgıne nazar audardy.
– Ärbır ülken qalada mındettı türde halyqty dereu qūlaqtandyru jüiesı jūmys ıstep tūruǧa tiıs, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Nūrsūltan Nazarbaev äskeri qala­şyqtardy, äskeri bölımderdı, oq-därı men qaru-jaraq saqtalatyn oryndardy qosa alǧanda, barlyq äskeri nysandardy qorǧau şaralaryna airyqşa köŋıl bölu kerektıgın atap körsettı.
Memleket basşysy halyqpen jūmys jürgızu ısın tübegeilı jaqsartu kerektıgın aitty.
– Ärbır jūmyssyz adam bızdıŋ ese­bımızde boluǧa tiıs. Densaulyq saqtau jäne äleumettık damu ministrlıgı äkım­dıktermen bırlese otyryp, är adammen jeke jūmys jürgızıp, ekı ai merzım ışınde halyqtyŋ osy bölıgın jūmyspen qamtu jönınde ūsynystar engızuı tiıs. Qajet jaǧdaida Eŋbek kodeksıne tiıstı özgerıster engızu jönınde bastamalar ūsynu kerek, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezidentı polisiia qyz­metkerlerımen halyqtyŋ qarym-qatynasy zaŋnama arqyly aiqyn regla­mentteluı tiıstıgıne nazar audardy.
– Poliseilerge şabuyl jasau, qūr­metsızdık körsetu faktılerınıŋ barlyǧyna qūqyq qorǧau jüiesı tarapynan qataŋ qūqyqtyq baǧa berıluge tiıs. Qajet bolǧan jaǧdaida zaŋdarǧa özgerıster engızgen jön. Forma kigen adam memlekettıŋ airyqşa qorǧauynda boluy kerek, qyzmettık mındetın oryndau barysynda onyŋ ömırıne qol sūǧylmauşylyqtyŋ qamtamasyz etıluıne kepıldık berıluge tiıs. Būl rette polisiia ökılınıŋ özı de soǧan sai boluy kerek. Osyǧan bailanysty barlyq qoǧamdyq instituttardy, azamattyq qoǧamdy qūqyqtyq tärtıptı saqtau organdaryna qoldau körsetuge, el qauıpsızdıgıne barynşa üles qosuǧa şaqyramyn, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev qylmyspen küresu üşın barlyq qajettı resursty bölu kerek ekenın aitty.
– Nege bız mūndai şaralar qoldanuǧa mäjbür bolyp otyrǧanymyzdy azamattarymyz dūrys tüsınedı dep oilaimyn. Elımızdegı tynyştyq pen tūraqtylyq – memlekettıŋ damuy üşın jäne bız barlyq maqsatymyzǧa jetuımız üşın qajettı basty şart. Bız būl aitylǧan şaralarmen şektelmeimız. Jaqyn arada özge mäseleler boiynşa da keşendı şeşımder qabyldanatyn bolady. Sözımdı Qazaqstannyŋ barlyq azamattaryna arnaimyn – bızdıŋ elımızde tynyştyq pen tūraqtylyqtyŋ saqtaluy qamtamasyz etıledı. Ol üşın bızde barlyq mümkındıkter bar, resurstar jäne adamdar jetkılıktı, – dedı Qazaqstan Prezidentı.