Jaŋalyqtar

OTBASY KÜNI JARASYM MEREKESINE AINALSA

Biylǧy köktem erekşe. Olai bolatyn sebebı, künı keşe – köktemnıŋ alǧaşqy künınde Memleket basşysy Qazaqstanda jaŋa merekenı atap ötu jönındegı Jarlyqqa qol qoidy. Osylaişa, qyrküiektıŋ ekınşı jeksenbısı – otbasy künı bolyp belgılendı.

Būl – ärine, quanarlyq jait. Öitkenı, qazırgı kezde otbasyn qūra almai jürgen jastar köp. Jaŋa merekenı atap ötu arqyly ajaryna aqyly sai, körıktı te körkem boijetkenderdıŋ karera jasaudy ǧana oilamai, aldymen tūrmys qūryp, tütın tütetuge asyǧuy kerektıgıne köz jetkıze alsaq, qandai jaqsy!
Jalpy, orystarda osyǧan ūqsas «Roditelskii den» degen merekenıŋ baryn bärımız bılemız. Olar būl künı ata-baba, tuǧan-tuystaryn eske alyp, qabırlerıne baryp gül qoiyp, qūrmet körsetse, özbekter de däl solai: jyl saiyn «Hatira künı» jaqyndaryna as berıp, qūran baǧyştap beiıt basyna barady.

ÄKELER ÄSPETTELSE

Otbasy – adam balasynyŋ ösıp-öner, qaz tūryp, qanat qaǧar oşaq qasy, altyn besıgı ǧana emes, ol – şaǧyn memleket. Onyŋ öz zaŋy, öz qaǧidalary bolady. Ökınışke qarai, soŋǧy kezderı keibır otbasyndaǧy äkenıŋ rölı tömendep barady. Ana üide otyryp bala baǧyp, äke syrtta nan tabudyŋ ornyna, kerısınşe, tırlık keşıp jürgender jeterlık. Endeşe, otbasy merekesınde bala tärbiesındegı otbasynyŋ yqpaly jaiynda ūzaq-sonar ängımeler örbıtıp qana qoimai, ūlyn-ūiaǧa, qyzyn qiiaǧa qondyryp, ömırdıŋ talai aşysy men tūşysyn körgen önegelı otbasylardy jastarǧa ülgı etıp, marapattasaq, qandai ǧanibet bolar edı.

Jetımın jylatpaǧan elmız

Qazaq – qaşan da jesırın jauǧa bermegen, jetımın jylatpaǧan el. Elbasynyŋ jyl saiynǧy halyqqa Joldauynda är qazaqstandyq otbasynyŋ äl-auqatyn jaqsartuǧa, qazaqstandyqtardyŋ ömır sapasyn arttyruǧa baǧyttalǧan ıs-şaralar mındetteledı. Biyl da «Bızdıŋ elımızde tolyq emes otbasylar köp. Memleket balany jalǧyz tärbielep jatqan analarǧa kömektesuı kerek» dedı Memleket basşysy. Öitkenı, bügıngı beibıt ömırdıŋ özınde bızde myŋdaǧan jetımder bar. Balalar üilerı toly. «Būl, ökınışke qarai, jalpyälemdık ürdıs jäne jahandanudyŋ synaǧy. Bıraq bız būl ürdıspen küresuımız kerek. Memleketımız ben qoǧamymyz jetımderdı asyrap aludy jäne otbasy tipındegı balalar üilerı salynuyn kötermeleuı qajet». Būl rette «Arujan jäne Ko» prodiuserlık ortalyǧynyŋ direktory Arujan Sain qazaqstandyqtardyŋ jetım balalardy asyrap aluyn jeŋıldetu üşın zaŋnamalyq tūrǧydan jaǧdai jasau qajettıgın alǧa tartty. Şeteldık azamattardyŋ bala asyrap alu üşın nege Qazaqstanǧa keletını jaily oilanǧan ol şyn mänınde osydan 100 jyl būryn şetelderde jetım balalar üiı qalypty qūbylys bolǧanyn, olardyŋ jetım balalardy asyrap alu jönındegı jūmysty jüielı jürgızıp, jaǧdai jasauynyŋ nätijesınde olarda qazır balalar üiınıŋ joq ekenın tılge tiek etkenı de esımızde. Al, Qazaqstan Respublikasy Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrı Gülşara Äbdıhalyqova qazaqy otbasy qūndylyǧy älı de bolsyn saqtalǧanyn, tek ony ärı qarai damytyp, otbasy qūndylyǧyn keŋınen nasihattauymyz kerektıgın eskertedı. Sondyqtan da, otbasy qūndylyǧy kez kelgen memlekettıŋ ūstanyp otyrǧan basty saiasaty ekenın esten şyǧarmaiyq.

Qaita qosyluşylardyŋ qatary köbeise

Soŋǧy derekterge süiensek, elımızdegı otbasylardyŋ sany 4 millionnan asyp otyr. Olardyŋ 70 paiyzǧa juyǧynyŋ qūramynda 3-ten 5-ke deiın adam bar. Elordadaǧy Almaty, Esıl jäne Saryarqa audandary AHAT bölımderı baspasöz qyzmetkerlerınıŋ mälımetterıne süiensek, biylǧy jyldyŋ basynan berı Astana qalasy boiynşa 1200-den astam azamattyŋ nekesı tırkelgen. Bügıngı künge deiın olardyŋ 460-sy ajyrasyp ülgergen. Qaita tabysqandardyŋ sany onǧa da jetpeidı. Demek, otbasy künı otbasylyq jarystar ǧana emes, osyndai jastardyŋ jarasym tauyp ketuıne arnalǧan keşter de ūiymdastyrylsa. Qysqasy, būl qazaqstandyq otbasylardyŋ berekesın arttyru üşın qazaqtyŋ otbasylyq dästürlerın jaŋǧyrtu künı ǧana emes, ajyrasqandardy qaita tabystyrar jarasym merekesı bolsa deimız.

Gülbarşyn ÖKEŞQYZY,
g.mamyraimova@astana-akshamy.kz

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button