Mädeniet

ÖZGEŞE ÖNER ÖRIMDERI

Taiauda Kongress-holl saraiynda ötken bir körmege jol tüsti.  Qaz-qatar ornalasqan  düŋgirşekterdiŋ eŋ şetinde kartinalar tūr eken. Jaqyndai kelsem, aşyq tüstermen basylǧan oiuly suretter. Qūrqyltaidyŋ ūiasyndai jerge ǧana qoiylǧan kartinalardyŋ körkemdigi  birinen-biri ötedi. Jön sūrai kele, būlar aǧaiyndy Aŋqauovtardyŋ avtorlyq tuyndylary ekenin bildim. Az-kem tildesip, öz qoldarymen örgen suretterin arqalap, Qostanaidan kelgen aǧaly-inili şeberlerdiŋ qūpiiasymen tanystym…

Aǧaiyndy Aŋqauovtardyŋ esimi Qostanai öŋirinde etene tanys bolmasa da, biraz jūrt­tyŋ nazaryna iligipti. Bir atadan tuǧan tört jigittiŋ şaǧyn şeberhanasy bar. Karti­na­laryn sol jerde jasaidy. Olar tuyndy­laryn basqalar siiaqty boiaumen, qylqalam­men salmaidy. İirilgen jipten öriledi. İä, iä, kiiz emes, kädimgi qoidyŋ jiŋişke etip iir­gen jüni. Ädettegi ramkany da aǧaştan emes, jipten toqidy.
Jalpy, panno-applikasiia stili Europada  XVIII ǧasyrda paida bolǧan. «Ädettegi mata­nyŋ ornyna qoidyŋ jünin ūsaqtap, jabys­tyryp, men oǧan jaŋaşa dem berdim. Tipti, jaŋalyq aştym desem bolady», – deidi Ar­lan Aŋqauov. Osy baǧytta izdenip jürgenine segiz jyl bolypty.
Aituynşa, Astanaǧa alǧaş kelui emes. Öt­ken jyly şyǧarmaşyl jastardyŋ «Şa­byt» halyqaralyq konkursyna qatysyp, 200 ümitkerdiŋ işinen üzdik ondyqtan körindi. Baiqaudan şabyttanyp qaitqan jigitter öz jerinde jeke körmesin ötkizip, tuyndylary körermen közaiymyna ainaldy. Ol körmeni ötkizuge «Damu» käsipkerlikti qoldau qory­nyŋ aimaqtyq filialy järdemdesipti. Qor­dyŋ mümkindigi şekteuli jandarǧa dem beruge baǧyttalǧan arnaiy jobasy bar eken. Mine, sonyŋ arqasyna Aŋqauovtar Astanaǧa keldi.  «Nūr Otan» HDP ǧimaratynda  körme-jär­meŋkesin ūiymdastyrdy. Odan bölek mereke kezinde qaladaǧy järmeŋkelerge qaty­syp, biraz tuyndylaryn satty. Kör­meden tüsken qarjynyŋ bir böligin otba­sy­lyq biznesti damytuǧa, qalǧanyn emdeluge jūmsaitynyn jasyrmady. Sebebi, aq ha­lat­tylar aǧaiyndy jigitterge «erba-roto mia­pa­tiia Diuşena» degen diagnoz qoiǧan. Tir­şilikte sirek kezdesetin būl dertten qū­lan taza aiyǧu mümkin bolmaǧanymen, tūqym qual­amaidy. Tiisti em-domyn der kezinde qabyldap otyruy qajet. Äitse de, ümit oty eşqaşan öşpek emes…
– Allaǧa şükir! Bizge ekiniŋ birine būiyr­maityn öner berdi. «Densaulyǧymyz jara­maidy» dep taǧdyrǧa ökpelei almaimyz. Jaratqan näsip etken önerimizben dertke daua taptyq. Kieli öner ömirge degen qūl­şynysymyzdy arttyrdy.  İntererdi är­len­dirumen ainalysatyn «Arlan Design» atty studiiamyz bar. Eşkimnen kem emes­piz,– dedi Arlan bizben äŋgimesinde.
Aŋqauovtar syrly suret saludan bölek, intererdi bezendirumen de ainalysady. Tapsyrys boiynşa üidiŋ şaǧyn bölmesinen bastap, zäulim sarailarǧa deiin bezendiredi. Mūnda da ūstanǧan baǧyttary bar. Ol – qazaqy etno-stil. Osydan on şaqty jyl būryn halyq köbine-köp europalyq stilge den qoisa, qazir köbinese şyǧys mänerindegi intererge sūranys köp.  Aŋqauovtardyŋ kömegimen biraz qostanailyq üilerin jön­degen eken. Esigi kiiz üidiŋ esigimen, töbesi şaŋyraǧymen almasty­rylyp, qabyrǧaǧa qasqyr men tülkiniŋ terisi, son­dai-aq Aŋ­qauovtardyŋ avtorlyq bir tuyn­dysy ilinedi. Bir qyzyǧy, qazaqy naqyşta päterlerin ärlegenderdiŋ arasynda özge ūlt ökilderi ba­sym. Ūltynyŋ mädenietin özge ūlt­tyŋ ūlyqtap jatqanyna Arlan men onyŋ aǧaiyn­dary quanady. Öitpegende şe? «Eger, sūranys bolyp, qoǧam osy baǧytqa den qoisa, dizain, interer älemine «qazaqy etno-stil» degen jaŋa ūǧym enui ǧajap emes». Būl – sūhbattasymyzdyŋ pikiri…

Ainūr ŞOŞAEVA

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button