Bas qaladaǧy qylmystyŋ jolyn qalai kesuge bolady? Astana qalasynyŋ Esil audandyq prokuraturasynda däl osy taqyrypta arnaiy jiyn bolyp öttı. Bırneşe mekeme mamandarynyŋ qatysuymen ötken kezdesude sonymen qatar, qaladaǧy qylmystyq ahual, onymen küres jäne aldyn alu jaiy söz boldy.
Kezdesu barysynda prokurorlar Astanada qylmys azaimai tūrǧanyn aityp jatty. Jyl basynan berı 3705 qylmystyq ıs tırkelgen. Būl ötken jylǧy körsetkışpen salystyrǧanda 26,9 paiyzǧa köp. Osy aralyqta barlyǧy 499 adam qylmystyq jauapkerşılıkke tartylǧan. Būlardyŋ 11-ı – kämeletke tolmaǧandar.
Esil audanynyŋ prokurory Talǧat Älibaev, äsırese, kämeletke tolmaǧan balalar arasyndaǧy qylmystyŋ öte özektı bolyp otyrǧanyn aitady. Aituynşa, balalardyŋ qylmysqa baruyna köbınese otbasyndaǧy kikıljıŋ, ata-ananyŋ tärbiege salǧyrttyǧy men naşaqorlyqqa, ışkılıkke salynuy sebep bolyp jatady. «Äsırese, otbasynda kikıljıŋ men ajyrasudyŋ saldary orasan zor» deidı ol. Onyŋ üstıne soŋǧy jyldary elımızde ajyrasu faktılerı tym köbeiıp ketıp otyr. AHAT bölımderı bergen mälımetterge süiensek, ötken jyly elımız boiynşa 1843 jūp otbasyn qūruǧa ötınış bergen. Ökınışke qarai, solardyŋ 347-sı jyl tolmai jatyp ajyrasyp ülgerıptı. Iаǧni, ärbır üşınşı jūptyŋ nekesı jylǧa jetpei üzılıp, şaŋyraqtary şaiqalyp jatyr degen söz. Qanşama bala ärtürlı deŋgeide psihologiialyq soqqy alyp, qiyndyqqa tap bolyp jatyr.
Biylǧy alty aida da 174 otbasy ajyrasyp ülgergen. Al tırkelgen jūptardyŋ sany – 646. «Osyndai jaittardyŋ barlyǧy balanyŋ qarausyz qaluyna nemese qylmysqa baruyna itermelep jatady. Ötken aptada bükil eldi Astanadaǧy eki balanyŋ joǧaluy dür silkindirdi. Nūräli 2, Jansaia 14 jasta. Jansaia ata-anasynyŋ ajyrasqanyna qapalanyp, eki jasar inisi men otbasylyq biudjetten 40 myŋ teŋgeni alyp, jol-jönekei kölikpen Almatyǧa jetken. Balalardyŋ üiınen ketuıne 8 balany tärbielep otyrǧan ata-ananyŋ ajyrasuy sebep bolǧan. Ata-ananyŋ äreketı qyzdyŋ psihikasyna teris yqpal etip, ol inisin alyp, üiden ketip qalǧan. Uaqyt öte kele, būl oqiǧany qoǧam ūmytady. Alaida, saldary balanyŋ sanasynda mäŋgılıkke qalyp qoiady. Qazir 14 jastaǧy qyz sanaly türde osyndai qadamǧa barsa, bir-eki jyldan keiin ne bolatynyn eşkim bilmeidi. Ol özıne-özi qol jūmsauy mümkin nemese äkesiniŋ tarapynan qandai da bir qaişy äreketter boluy yqtimal. Osyǧan bailanysty birinşi kezekte, būl otbasyny tūraqty baqylauǧa alu qajet» deidi T.Älibaev.
Sonymen qatar ol Astanada joǧalyp, Almatyda tabylǧan balalardyŋ otbasy baqylauǧa alynǧanyn, sondai-aq, Almatyǧa qalai jetkenı tekserılıp jatqanyn mälım ettı.
Bürkıt NŪRASYL
