Mädeniet

Säken şyǧarmaşylyǧynan syr şertedı

Aldaǧy aqpan aiynda elordadaǧy Säken Seifullin mūrajaiynyŋ aşylǧanyna 35 jyl tolady. Osy jyldar ışınde şejırelı şaŋyraqqa köptegen jädıger jinaqtaldy. Arasynda Säken şyǧarmaşylyǧyna qatysty töte jazu men latyn grafikasymen jaryq körgen eŋbekter de bar. Keşe olar el nazaryna şyǧarylyp, mūrajaida «Latyn jäne töte qarpımen jazylǧan Säken şyǧarmalary» atty körme aşyldy.

Säken Seifullin ömır sürgen kezeŋde qazaq älıpbiı ūlt ūstazy Ahmet Baitūrsynūly arab grafikasy negızınde qazaqqa laiyqtaǧan töte jazudan latyn grafikasyna köşırıldı. Būl 1929 jyl edı. Būdan bylai 1940 jylǧa deiın elımızde jaryq körgen eŋbekter latyn ärıpterımen şyqty. Muzeige keluşıler sony 24 qaŋtarǧa deiın tamaşalai alady.

Bır atap öterlıgı, körmege qo­iylǧan eŋbekterdıŋ arasynda Säkennıŋ töl tuyndylary ǧana emes, ol qūrastyrǧan kıtaptar da bar. Sonyŋ bırı – 1935 jyly Almatynyŋ Qazaqstan körkem ädebiet baspasynan şyqqan Ybyrai Altynsarinnıŋ öleŋder jinaǧy. Säkennıŋ alǧysözımen jaryq körgen kıtapqa Ybyraidyŋ 25 öleŋı engızıldı.

1914 jyly, jiyrma jasynda Säken Seifullinnıŋ «Ötken künder» atty tūŋǧyş öleŋder jinaǧy jaryq kördı. Al äigılı «Tar jol, taiǧaq keşu» memuarlyq romany töte jazumen 1927 jyly jäne latyn grafikasymen 1936 jyly şyqty. Körmege qoiylǧan eŋbekterdıŋ arasynda 1932 jäne 1935 jyldary Säkennıŋ şyǧarmalary engen «Ädebiet maidany» jurnaly, 1973 jyly şyqqan «Lotos» atty afro-aziialyq öleŋder almanahy, «Sosialistan», «Ekspress» kıtaptary jäne jary Gülbahramǧa jazǧan hattary bar.

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button