Tanym

Şirek ǧasyrlyq şaŋyraq

Keşe qūtty şaŋyraq – Säken Seifullin mūrajaiynyŋ 25 jyldyǧy atalyp öttı. Qazaq ruhaniiatynyŋ bır qazynasyna ainalǧan mekemenıŋ mereilı toiy ǧimarat janyndaǧy Säken Seifullinnıŋ eskertkışıne gül şoqtaryn qoiumen bastaldy.

Osynau aituly oqiǧany atap ötuge Almatydan, Jezqazǧannan, taǧy basqa öŋırlerden Säken dese, ışken asyn jerge qoiatyn ziialy tūlǧalar jinalǧan. Tıptı, Qaraǧandy oblysynyŋ ortalyqtan şalǧai jatqan Öspen eldı mekenındegı Säken Seifullin mektebınıŋ oquşylary da keldı. Eskertkışke gül qoiǧannan keiıngı merekelık şaralar osyndai jas örenderdıŋ öner şaşuymen ärlendı. Mūrajaidyŋ şaǧyn ǧana zalyna jinalǧan qauymǧa olar Säken jyrlaryn mänerlep oqyp, änderın arnady. Özderınıŋ arnaiy äzırlep äkelgen jädıger būiymdaryn mūrajai qoryna tabystady. Toidyŋ būl betaşar räsımınen Astananyŋ №58 orta mektebınıŋ oquşylary da qalys qalǧan joq. Olar da bılım ūiasynyŋ jas balǧyndary qūraǧan orkestrımen küi oinatyp, Säken änderın oryndady.

Tüsten keiın mūrajaidyŋ 25 jyldyq toiyna jinalǧan jūrt Oquşylar saraiynyŋ keŋ zalynda tanymdyq, ädebi-sazdy keş tamaşalady. Säken Seifullinnıŋ tuystary – Rymjan Seifullina, Qarpyq Qūsaiynov, Säkennıŋ nemere ınısı Säken Seifullin, nemere qaryndasy Sofiia, taǧy basqa atalas aǧaiyndary da osy keşte köppen qauyşty. Än-küimen ajarlanyp, sahnalyq körınıstermen äserlene tüsken keşte Säken Seifullin atyndaǧy mūrajaidyŋ direktory, Memlekettık syilyqtyŋ iegerı, aqyn Nesıpbek Aitūly mazmūndy baiandama jasady. Şirek ǧasyr būryn şaŋyraq kötergen mekemenıŋ el ordasy Aqmolaǧa köşkelı jandana tüskenın aitqan ol mūrajai tarihyna toqtaldy.

«1984 jyly aqynnyŋ toqsan jasqa tolu mereitoiy qarsaŋynda Aqmola (ol kezde Selinograd bolatyn) öŋırınıŋ örelı azamattary Qazaqstan Kompartiiasy Ortalyq Komitetı men Qazaq KSR Ministrler Keŋesıne halqymyzdyŋ aiauly perzentıne arnap eskertkış ornatyp, memorialdy muzei aşu jönınde ūsynyshat joldaǧan. Alaida, bärı oŋai şeşıle qoimaidy. Qarsylyqqa ūşyraidy. Soǧan qaramai, Selinograd oblystyq Tarihi jäne mädeni eskertkışterdı qorǧau qoǧamy keŋesı töraǧasynyŋ orynbasary Moldahmet Dosaev bastaǧan ziialy azamattar tört jyl boiy közdegen maqsatqa jetu üşın tabandy küres jürgızedı. Sonyŋ nätijesınde, 1988 jyldyŋ 20 aqpanynda Qazaq KSR Ministrler Keŋesınıŋ şeşımımen Säken Seifullin mūrajaiy aşylady. Oǧan sol kezdegı Ministrler Keŋesınıŋ töraǧasy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ özı qol qoiǧan» dep qysqaşa baiandady mūrajai direktory.
Keiınnen täuelsızdık alyp, el es jiia bastaǧanda Aqmolaǧa kelgen Nūrsūltan Äbışūly osy mūrajaiǧa arnaiy soqqan. Ol 1995 jyl bolatyn. Sol joly mūrajaidyŋ qonaqtar kıtabyna «Asyl babamyz Säken Seifullinnıŋ äruaǧy täuelsız elımızdı jelep-jebep jürsın» dep jazypty öz qolymen.
Mūrajai jädıgerler qory qūrylyp, aiaqtan tūrǧanşa ölşeusız eŋbek sıŋırıldı. «Mekemenıŋ alǧaşqy basşysy Roza Asylbekova Säkenge qatysty qūjattar men tūlǧanyŋ tūtynǧan zattaryn ızdestırıp, bırneşe ret Mäskeuge, Jezqazǧanǧa, Taşkentke bardy. Sonyŋ arqasynda Säkennıŋ 1930 jyldary kigen kostiumı, özbek dostary syilaǧan qalpaǧy, moiyn oraǧyşy, jazu maşinkasy, qalamy, taǧy basqa köptegen jädıgerler jinaldy. Oǧan Säkennıŋ tuystary järdemdestı. Säkentanuşy ǧalymdar da adastyrmas baǧdarşam bola bıldı. Keiın būl mekemege öz kezegınde Serık Ospanov, odan soŋ Serık Tūrǧynbekūly basşy bolǧan. Būl azamattar da az eŋbek sıŋırgen joq» dedı Nesıpbek Aitūly.

Omby, Orynbor sekıldı qalalarda Säkenge qatysty älı de qol jetpegen jädıgerler bar ekenın aitqan mūrajai basşysy säkentanu ǧylymy, Säkendı zertteu älı de ūzaq merzımge sozylatynyna senım bıldırdı.

Taǧy bır mälım bolǧan jait, bügınde ekı ǧimaraty bar mekemenıŋ jädıgerler qory jūpyny deuge kelmeidı. Jalpy qorda 6 myŋǧa taiau eksponat bolsa, mūrajaidyŋ zaldaryna solardyŋ jartysyna juyǧy ǧana qoiylǧan. Basqalaryn köpşılık nazaryna ūsynyp, ornalastyru üşın oryn tapşy. Osy mäselenı aityp, köppen mūŋyn bölısken mūrajai direktory Astana äkımı İmanǧali Tasmaǧambetovtyŋ tarapynan mekemege janaşyrlyq tanylyp otyrǧanyn aitty. Sonymen qatar, qala äkımınıŋ orynbasary Aida Balaeva men Mädeniet basqarmasynyŋ basşysy Bolat Majaǧūlovqa da rizaşylyǧyn bıldırdı. Al mekemege ekıqabatty ülken ǧimarat salu mäselesın köterıp, Premer-ministrge hat joldaǧannan keiın Ükımet tarapynan bastamany qūptaǧan jauap kelgenın süiınşıledı. Endı mūrajaidyŋ janynan jaŋa ǧimarat salynatyn bolsa, sol jerden elordadaǧy qalamgerlerge pana bolatyn Säkennıŋ şyǧarmaşylyq üiı jäne keŋ, qolaily zaldar aşylatynyn mälımdedı mūrajai basşysy.

Jalpy, Astana äkımdıgınıŋ qoldauymen atalyp ötıp jatqan mūrajaidyŋ 25 jyldyq quanyşyna köpşılık selqos qaraǧan joq. Premer-ministr Serık Ahmetov, Qazaqstan Jazuşylar odaǧynyŋ töraǧasy Nūrlan Orazalin, Qaraǧandy oblysynyŋ äkımı Bauyrjan Äbdışev, taǧy basqa lauazymdy tūlǧalardan qūttyqtau hattar kelıp jatqany aityldy.

Keş barysynda aqyn Amanjol Ältaev Säken ruhyna arnau-jyryn oryndady. Bırqatar öner jūldyzdary än salyp, küi şerttı. Al akademik Serık Qirabaev bastaǧan ziialy qauym ökılderı mekemenıŋ mereilı quanyşymen, Säken toiymen eldı qūttyqtap, jyly lebızderın bıldırdı.

Näzira SAILAUQYZY

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button