Mäslihat

TŪRǦYNDAR TILEGIN AIаQSYZ QALDYRMAUǦA TYRYSAMYN

Qairat JAUHANOV, Astana qalasy mäslihatynyŋ deputaty:

Elbasy tapsyrmalaryn basşylyqqa ala otyryp,­ tūrǧyndardyŋ ötınışıne qūlaq asyp qana qoimai, olardy oryndap­ jürgen deputattar jeterlık. Solardyŋ bırı  – «Astana»­ Halyqaralyq äuejaiy» AQ prezidentı, qalalyq mäslihattyŋ deputaty­  Qairat Keŋesbekūly Jauhanovty­ äŋgımege tartqan edık.

– Qairat Keŋesbekūly, sailau­şy­la­­ry­ŋyzben qoǧamdyq qabyl­dau­lardy dästürlı türde ötkızıp jür­­ge­nıŋız­dı bılemız. Sonda qa­byl­­dauy­­ŋyz­ǧa keluşılerdı nen­dei­­ mä­seleler mazalaidy?
– Ötken jyly qoǧamdyq qabyl­dauy­myzǧa jüzden astam tūrǧynnan ötınış kelıp tüstı. Būlardyŋ arasyn­da­ ūjymdyq ötınışter de boldy. Olar­dyŋ köbı tūrǧyn üi, jūmyspen qamtu, balabaqşa mäselelerı boiyn­şa kömek sūrap, ötınış bıldırıp kele­dı. Sonymen bırge tūrǧyn üi­­-kom­­mu­­naldyq şaruaşylyq mäse­­le­­lerı boiynşa jäne saiajai tūrǧyndaryna qatysty şeşı­mın kütken şarua da şaş-etek­ten.­ Tūr­ǧyn­dar tılegın şamam kelgenşe aiaqsyz qal­dyr­mau­ǧa tyrysamyn.

Mäselen, Prigorodnyi eldı meke­­­nın­­degı balabaqşaǧa kır jua­tyn­ oryn salyp berdık jäne bala­lar­ alaŋyn abattandyrdyq. Al, saiajai alabynyŋ tūrǧyndaryna baq­şa­la­ryn suǧaratyn nasostaryn jön­dep berdık. Sonyŋ nätijesınde köp adam mol önımge ie boldy. Osy maŋ­­da­ǧy keibır aǧaştardyŋ ūşaryn kestık. Prigorodnyi, Zarechnyi jäne Telman tūrǧyn alaptarynda­ joldar­ jön­deldı. Sondai-aq, 19-sailau okrugınde ornalasqan «Meiı­rım­dı­lık – M» qaiyrymdylyq qory­na ünemı kömek kör­setıp kelemız.

– Sailauşylaryŋyzdyŋ jū­mys­­­pen qamtyluyna da qol­ūşyn­ berıp otyrady ekensız. Jal­py, qanşa adam jūmysqa or­na­lasty?
– İä, būl mäsele de ünemı nazarym­da.­ Osy uaqyt ışınde 20-dan as­tam­ adam elordanyŋ äuejaiyna jūmys­qa­ ornalasty.

– Sız sondai-aq «250 oryndyq ba­lalar jūqpaly aurular au­ruha­na­sy­nyŋ qūrylysy» partiialyq pos­ty­nyŋ jetekşısısız. Osy baǧyt­ta qandai jūmystar jür­gı­zı­lıp jatyr?
– Būl nysannyŋ qūrylys jūmys­ta­ry 2008 jyly bastalǧan bolatyn. Ökınışke qarai, ol älı paidalanuǧa berılgen joq. «Nūr Otan» HDP tarapynan jürgızılgen tekserısten keiın nysannyŋ jūmysy baqylauǧa alyndy. Sonyŋ nätijesınde atal­myş nysannyŋ qūrylys jū­mys­­ta­­ry biyl üşınşı toq­sa­n­da aiaqta­la­tyn­ boldy.

– Elbasy «Qazaq­stan­-2050» Stra­tegiiasy: qa­lyp­­tas­­qan mem­le­ket­tıŋ jaŋa saia­­si­ ba­­ǧy­­ty» atty Joldauynda 2025 jyl­dan­ bastap älıpbiımızdı latyn älıpbiıne kö­şı­ru­­­ge kırısuımız kerektıgın ba­sa aitqan bolatyn. Būl turaly pı­kı­rı­ŋız qandai?
– Öz basym latyn alfavitıne köşu qazaq tılınıŋ märtebesın ösıredı dep oilaimyn. Elbasy aitqandai, bız qazaq tılın jaŋǧyrtuǧa tiıspız. Memlekettık tıl Qazaqstanda tūra­tyn­ bar­lyq halyqtardy bırık­tı­re­tın­ bolady. Būl rette bız tıl saia­­sa­tyn sauatty jäne däiektı, bükıl qazaqstandyqtar söilesetın bır­de-bır tılge qysym jasamai jür­gı­­zuı­mız kerek.
Bızdıŋ elımızde memleket tarapynan qazaq tılınıŋ pozisiiasyn nyǧaitu maqsatynda köp jūmys at­qarylyp keledı. Būl rette mem­le­kettık tıldı keŋınen qoldanu jö­nın­degı keşendı şaralardy jüzege asyru jalǧasuda. Ūlt bolyp şeşuge tiıstı osy bır prinsiptı mäsele bızdıŋ balalarymyzdyŋ bolaşaǧy üşın köterılıp otyr. Sebebı, osylaişa bız älemmen bırge tüsuge, balalarymyzdyŋ aǧylşyn tılı men internet tılın jetık igeruıne, al eŋ bastysy – qazaq tılın jaŋǧyrtuǧa jaǧdai tuǧyzamyz.

«Bızdıŋ mındetımız – ony barlyq salada belsendı paidalana otyryp­ damytu. Bız ūrpaqtarymyzǧa baba­la­ry­myzdyŋ sandaǧan buynynyŋ täjıribesınen ötıp, bızdıŋ de üile­sım­dı ülesımızben tolyǧa tüsetın qazırgı tıldı mūraǧa qaldyruǧa tiıs­pız.­ Būl – özın qadırleitın ärbır adam derbes şeşuge tiıs mındet» dedı Memleket basşysy.

2025 jylǧa qarai qazaq­stan­dyq­tar­dyŋ 95 paiyzy qazaq tılın bıletın bolady. Būl üşın bızdıŋ elımızde barlyq jaǧdai jasalǧan. Qazırdıŋ özınde oquşylardyŋ 60 paiyzdan astamy memlekettık tılde oqidy. Endıgı jerde ärbır qazaq özınıŋ ana tılınde söileuge ūmtylsa, tılımız Ata Zaŋymyzdaǧy mär­­te­be­sıne­ laiyq ornyn ielenedı.

Gülbarşyn ÖKEŞQYZY

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button