Täuelsız Qazaqstannyŋ tarihynda 2022 jyldyŋ 20 qaraşasy altyn ärıppen jazylady desem, artyq ketpespın. Ekı saiasi jüienı körgen ardager ūstaz retınde, ömırımde bırneşe ret özımnıŋ konstitusiialyq jäne adamgerşılık boryşym retınde bırneşe sailauǧa qatysqan edım. Sonymen qatar, Keŋes ökımetı kezınde talai ret sailau uchaskelerınde töraǧa boldym. Ötken jyly referendumda baqylauşy bolyp, biylǧy kezekten tys Prezidenttık sailauda kandidattyŋ senımdı ökılı bolyp sailaualdy ügıt-nasihat jūmysyna aralastym, sondyqtan da 20 qaraşada ötken sailaudyŋ erekşe bolǧanyn aitqym keledı.
Bırınşı erekşelıktı aitar bolsam, ötken otyzjyldyq kezeŋdegı prezidenttık sailauǧa qaraǧanda, osy joly respublika boiynşa zaŋdy türde tırkelgen barlyq partiialardan jäne jeke tūlǧalar özın-özı ūsynu boiynşa rekordtyq körsetkışpen bırneşe kandidat ümıtker retınde ötınışterın berdı. Oppozisiialyq JSDP partiiasynyŋ ökılınıŋ sailauǧa qatysuy, bızdıŋ elımızdıŋ sailau tarihyndaǧy ädıldıktıŋ, demokratiianyŋ şynaiy körınısınıŋ jäne zaŋdylyqtyŋ naqty ıske asa bastaǧanyn körıp otyrmyz. Bıraq, keibır ümıtkerlerdıŋ sailau zaŋdaryna qūjattary säikes bolmaǧandyqtan, alty kandidat tırkeldı. Alty ümıtkerdıŋ tırkeluınıŋ özı – bızdıŋ sailau tarihynda bolmaǧan oqiǧa.
Ekınşıden, özımnıŋ kandidattyŋ senımdı ökılı retınde baiqaǧanym, sailaualdy ügıt-nasihattyŋ Astana qalasy boiynşa zaŋ talaptaryna sai jürgızıldı dep esepteimın. Barlyq köşe būryştaryna kandidattarǧa arnalǧan bır ülgıdegı törtbūryşty ügıt stendterı qoiyldy. Baspasöz jäne telehabarlardan kandidattar tanystyryldy. Bır sözben aitsaq, barlyq kandidattarǧa bırdei därejede ügıt-nasihat jürgızuıne erkındık, olardyŋ senım bıldırgen adamdarynyŋ jūmys ısteuıne tolyq mümkındık boldy.
Üşınşıden, men eşbır partiianyŋ müşesı emes, qarapaiym ardager retınde Prezidenttıkke ümıtker Qasym-Jomart Kemelūly Toqaevtyŋ senımdı adamy boluǧa niet bıldırıp, sailaualdy ügıttı jürgızuım. Būl äreketım özım siiaqty qoǧamnyŋ tūraqtylyǧy men jarqyn bolaşaǧyn oilaityn 2,5 milliondai zeinetkerlerdıŋ tılegın bıldıruden tuǧan edı. Jeke-dara jürıp, sauda oryndarynda, şaǧyn käsıpkerlermen jäne ūstazdar ūjymymen 30 şaqty kezdesudı ūiymdastyrdym. Ärine, keibır qala tūrǧyndary qariia adamnyŋ sailaualdy ügıt jürgızgenıne taŋdanys ta, küle qaraǧan jaǧdaiyn da baiqadym. Bıraq osy sailaudyŋ asa maŋyzdy tarihi ornyn eskerıp, keibır kerıtartpa pıkırlerge qaramai, Otan aldyndaǧy boryşty öteuge niet bıldırdım. Ärbır kezdesudıŋ nätijesın, sailauşylardyŋ kökeikestı sūraqtaryn, mūŋ-mūqtajdaryn Astana qalasynyŋ qoǧamdyq ştabynyŋ aqparattyq bölımıne jetkızıp otyrdym. Ondaǧy maqsatym – halyqtyŋ asa maŋyzdy degen ūsynystary bolaşaq Prezidentımızdıŋ nazaryna jetkızu boldy. Sailauşylarmen kezdesu barysynda, olardyŋ basym köpşılıgı «Ädılettı Qazaqstan», «Ädılettı memleket», «Ädılettı ekonomika» jäne «Ädılettı qoǧam» baǧdarlamalaryn tolyǧymen qoldaityndaryn aitty.
Ärine, qoǧamdyq sana bırkelkı emes, bıren-saran sailauşylar eldegı jürgızılıp jatqan saiasi-ekonomikalyq jäne äleumettık reformalardyŋ baiau jürgızılıp jatqanyn aityp, äsırese bazarlar men dükenderdegı baǧanyŋ ösuıne, eŋbekaqynyŋ ösıru, infliasiiaǧa sai emestıgıne renış bıldırdı.
Sailaualdy ügıt barysynda sailauşylardyŋ saiasi belsendılıgınıŋ artqanyn, öz oilaryn aşyq aituǧa, elde jürgızılıp jatqan «Jaŋa Qazaqstan» baǧdarlamasymen tanys ekendıgın, Prezidenttıkke ümıtker Q.J.Toqaevty «Eldıŋ bolaşaǧyn senıp tapsyruǧa bolatyn tūlǧa» retınde senetındıkterın jäne tolyq qoldaitynyn baiqadym.
İnternet jüiesın de paidalanyp, feisbuk paraqşasynda jäne jeke Iýtub videoparaqşalaryn paidalanyp, 50-den astam ügıt materialyn saldym.
Törtınşıden, özımnıŋ senım bıldırgen adam retınde ǧana emes, sailauşy retınde dauys beruge barǧan Jäutıkov atyndaǧy fizika-matematika atyndaǧy mektepte ornalasqan №368 sailau uchaskesınde 20 qaraşa künı taŋǧy saǧat 6.00 den tüngı saǧat 22.00-ge deiın baqylauşy retınde otyrdym. Jas sailauşylarmen bırge eŋ alǧaşqylardyŋ qatarynda dausymdy berdım, sailauşylardyŋ belsendılıgın baiqadym. Bırneşe «Jastar ünı», «Studentter aliansy» taǧy basqa da ūiymdar men «Amanat» partiiasynyŋ atynan jäne TMD elderıne baqylauşylar kelıp, sailaudyŋ belsendı ötıp jatqanyn öz közderımen kördı. «Studentter aliansy», «Ädıl atlas» qoǧamdyq ūiymynyŋ baqylauşylary, menımen bırge sailau qorytyndysy tolyq belgılı bolǧanşa, saǧat 22.00-ge deiın baqyladyq, ondaǧy maqsatymyz sailaudyŋ tolyq ädıl ötuın baqylau edı. Şyn mänınde sailau komissiiasy öŋkei jastardan qūralsa da, sailau zaŋdaryn tolyq saqtaǧandaryna riza boldyq.
368-şı sailau uchaskesınde kandidat Qasym-Jomart Kemelūly Toqaevqa sailauşylardyŋ 85,3 paiyzdan astamy qoldap dauys berdı. Basqa kandidattarǧa dauys beru 0,3 paiyzdan 1,8 paiyzǧa deiın ǧana boldy. Oppozisiialyq JSDP partiiasynyŋ kandidaty Nūrlan Äuesbaevqa 0,3 paiyz ǧana jinap, qarapaiym halyq olarǧa senbeitındıkterın körsettı. Halyq būqarasy elden tysqary jürgen oppozisiia ökılderı jäne öz elımızdegı oppozisiia serkelerınıŋ eldegı demokratiialyq özgerısterdıŋ bastamasyn, saiasi reformalardyŋ alǧaşqy jemısın körse de, körmeitının tüsıne bastady. Mynau alasapyran jahandyq tūraqsyzdyq jaǧdaida, beibıt ömırımızge ziian tigızetın miting nemese baikot jasauǧa qarsy ügıtınen şarşady. Sondyqtan oppozisiiadan ūsynylǧan ümıtker öte tömen dauys jinady. Biylǧy jyldyŋ sailau biulletenındegı bır erekşelık «Bärıne qarsymyn» degen belgı engızılgen bolatyn. Būl belgınıŋ boluy demokratiianyŋ taǧy bır körınısı edı. Bızdıŋ sailau uchaskemızde «Bärıne qarsymyn» dep sailauşylardyŋ 6 paiyzy ǧana boldy.
Barşa qazaqstandyqtardyŋ 69,4 paiyzdan astamy sailauǧa qatysyp, Qasym-Jomart Kemelūly Toqaevqa 81,3 paiyz qūraityn sailauşylar qoldap, dauysyn berdı. Būl – bızdıŋ qazaqstandyqtardyŋ «Ädılettı Qazaqstan», «Jaŋa Qazaqstan» baǧdarlamasyn qoldap, elımızdıŋ jarqyn bolaşaǧy bolatynyna senım bıldırgenı. Demokratiiany jeleu etken, bızdıŋ täuelsız elımızdıŋ erkın damuyna kedergı keltıruge tyrysatyn, keibır syrtqy qarsylastarymyz Ortalyq sailau komissiiasynyŋ bergen mälımetterıne kümän tudyrǧysy keledı, bıraq ta şetelden kelgen, öz közımen sailaudy baqylauşylar, kezekten tys ötken prezidenttık sailauda sailauşylardyŋ joǧarǧy deŋgeide belsendılık tanytqanyn, sailaudyŋ zaŋ aiasynda, halyqaralyq standartqa sai ötkenın baǧalady. Būrynǧydai sailauşylardyŋ belsendılıgı 90 paiyzdan asyp, ümıtker 95-98 paiyz dauys jinaityndai sailaudyŋ kelmeske ketkenın, şynaiy demokratiianyŋ Ädılettı Qazaqstanda bolatyny dünie jüzıne paş etıldı.
Halqymyzdyŋ bırlıgın nyǧaityp, Prezidentımız Qasym-Jomart Kemelūly Toqaevtyŋ maŋyna berık toptasa otyryp, ärbır qazaqstandyq kärı-jasy bar özınıŋ jeke bas adal eŋbegımen, bılımımen «Jaŋa Qazaqstan» qūru jolynda ülesın qosu mındetı tūr.
Qajymūrat NÄSİŪLY, ardager ūstaz
