JŪRT QALAǦAN JÜRGIZUŞI
Jüzı döŋgelengen, bäkene boily, aqqūba jıgıt aǧasy. Boiyna şap-şaq jürgızuşılık formasy jinaqy, jarasymdy. Köp te söilemeidı eken. Auzynan söz alǧannan, arlan qasqyrdyŋ azuyndaǧy baǧlan qozyny araşalaǧan äldeqaida oŋailau- au! Būl kısını köpşılık tanyp ta ülgergen. Keşe ǧana dübırı basylǧan Astana toiynda ǧoi, elordalyqtardyŋ taŋdauy bolǧan Dulat Ahmetov. Iаǧni, bızdıŋ şaǧyn maqalamyzdaǧy keiıpkerımız häm qaharmanymyz. Ol turaly bügınge deiın de jazyldy, aityldy. Būdan keiın de jazyluy, aityluy tiıs dep oilaimyz. Öitkenı, «Astana taŋdauynyŋ» jeŋımpazy ärbırımızge ülgı boluy kerek qoi. Özgemız jaqsyǧa ūqsap baqsaq, ūtqanymyz emes pe?! Olar da özderınıŋ jeŋısın bır sättık dep ūǧynbasyn…
№1 avtoparktıŋ qyzmetkerı. Şahar tūrǧyndaryn taŋ alakeuımnen, ıŋır batyp, köşe şamdary janǧanşa tasityn №10 avtobus jelısınıŋ jürgızuşısı. Özıne tän qarapaiymdylyǧy bar. Älgınde söz etkenımızdei, köp söilemeidı. Sodan keiın ǧoi, «qalai qaharman boldy eken» degen aramdau oidyŋ orala ketetını. Ädepkıde baqaiesepşılerdıŋ jeŋıske jetıp jatatyny bar. Bıraq, «halyq qalyp aitpaidy». Endeşe, qate de taŋdamaidy. Öz ülgı tūtaryn döp basqan.
«Äkımdık ūiymdastyrǧan baiqauda top jaratynym bylai tūrsyn, qatysqanymdy da bılgen joqpyn»,-deidı Dulat. Bır ärıptesımızge ūnaǧan, sosyn jūrt taŋdar dodaǧa esımın qosqan da jıbergen. Al jeŋımpaz bolǧanyn jora-joldastary süiınşılep jetkızgen körınedı. Būl da şynaiylyq! Äitpese, bäz-bıreulerdı şyqqyr közımız körıp, kereŋ bolǧyr qūlaǧymyz estıdı, öz-özın jarnamalap, dauys jinaǧanyn. Dese de, qaharmanyn halyq jaŋylmai taŋdapty ǧoi…
Bügınde avtobus jürgızuşılerı men baqylauşylarynyŋ üstınen domalaq aryzdar lek-legımen aitylyp jatady. Būl keleŋsızdık qala äkımınıŋ de aldyna jetkenın bılemız. Dulat Temırjanūlynyŋ talai ärıptesterı älgındegıdei mädenietsızdıkterınen avtoparkten şettetılgenı ras. Keiıpkerımızdı äŋgıme barysynda qajap qoiamyz ǧoi sony aityp, «jürgızuşıler jūmys barysynda şylym tartady, özge ärıptesterın bylapyt sözdermen sybap jatady, baqylauşylardyŋ bei-bereket baqyratyndary az emes, tärtıpsızderı de jetedı» deimız. Dulat saspaidy. Ezuımen jymiyp qana küledı. Jauaby daiyn. «Keiıngı jastar ǧoi. Sabyrlylary az. Avtobus jürgızu de oŋai emes. Soǧan alǧaşynda üirenıse almaidy ma, qaidam!.. Jürgınşılerdıŋ aşu-yzasyna jiı ūrynyp jatady. Ärine, olar üşın ūialamyn. Sonda da bılgenımızdı üiretuden jalyqpaimyz ǧoi. Bälkım, maŋdailaryna ekı tier, üş tier… Üirener. Jürgızuşılıktıŋ de öz mädenietı, joly, tärtıbı bar». Al Dulattyŋ jolauşylar tasymalynyŋ baǧytyna tüskenıne baqandai jiyrma alty jyl bolǧan.
Ereimentau öŋırınıŋ tumasy elorda Arqaǧa köşısımen köp ūzamai osynda qonys audarypty. «99-da keldım. Jat jer emes. Tuǧan ölkeme jaqyn ärı aduyndy alty ai qysy da, bırde qoŋyr salqyn, bırde aptap ystyq jazy da ūqsas. Sondyqtan bolar, tez üirenıstım, dereu jersındım. Astananyŋ qaryşty damu üstındegı tırşılıgınıŋ oŋ qadam basuyna az da bolsa üles qosudamyn dep oilaimyn. Menıŋ balalarymnyŋ bolaşaǧy bas qalamen tıkelei bailanysty dep bılemın» deidı keiıpkerımız.
Qarapaiymdylyq – şyrqau biıkterdı baǧyndyrady. Būl qaǧidatty Dulat däleldegen. Öz mamandyǧyna qūrmetpen, ıltipatpen, yjdahatpen qaraidy. Sonysymen ainalasyna ülgı, senımdı. «Kölık basqaru – keibıreuler oilaǧandai, oŋai emes, jürgızuşınıŋ moinynda jüz adamnyŋ da taǧdyrynyŋ jauapkerşılıgı boluy mümkın. Ülken ūlym osy salanyŋ qiyndyǧyna qaramastan, temırjolşy boludy taŋdady. Bügınde ol da qyzmetınde abyroily» deidı keiıpkerımız. «Äke körgen – oq jonar». Tūŋǧyş ūly da tüu biıkten körınsın degen tılektemız.
Ashat RAIQŪL