Марат ОМАРОВ, композитор, ҚР еңбек сіңірген артисі:
– «Анашым», «Алғашқы махаббат», «Қыз сыны» әндерімен елге танылып, жұртшылық қошеметіне бөлендіңіз. Кейінгі кезде неге ән жазбай кеттіңіз?
Дария, зейнеткер
– 1998 жылы «Арман қала – Астана» деген ән шығардым. Содан Астанаға көшіп келдім. Әрине, өз шығармашылығыммен шұғылданып, ән айтып қана жүре берем десем, маған Алматының өзі жетер еді. Өйткені 25-30 жылғы өмірім осы қалада өтті. Дегенмен, мен өзгеге ұқсамайтын жаңа дүниелер жасағым келді. Осы ойдың жетегінде жүргенде Астанаға көштім. Мұнда маған көптеген жоғары лауазымды жұмыстар ұсынылды. Бірақ шығармашылық адамы мәдениетке, өнерге еңбек сіңіруі керек қой. Сондықтан Астана қаласынан халықаралық «Талант» өнер орталығын аштым. Балапандардың өнеріне қанат бітіруге күш салып жатырмын. Алдағы уақытта өзімнің жеке шығармашылығыма көңіл бөлмекпін.
– Бүгінде ән авторын анықтаудың өзі қиынға түскенін әнге таласқан әріптестеріңізге қарап, біліп жатырмыз. Ендеше, осындай кикілжіңдердің алдын алу үшін не істеу керек деп ойлайсыз?
Динара
– Мұның себебі 90-жылдардағыдай көркемдік кеңес жоқ. Сол кезде әндерімізге тоғыз жерден сүзгі жасалатын. Оған Қазақконцерт, Мәдениет министрлігі, Композиторлар одағы, радиолардағы көркемдік кеңес ұжымдары атсалыс-ты. Олар туындыларды тексеріп, сұрыптап барып қол қоюы керек. Ал содан соң сіз теледидарға жіберуге мүмкіндік аласыз. Бүгін соның бірі бар ма? Әрине, жоқ.
– Айтпақшы, бір сұхбатыңызда «Алғашқы махаббат» дейтін әніңізге үнділіктер құда түсті деген едіңіз…
Сәруар
– Иә, Митхун Чакрабортидің баласы «Алғашқы махаббат» атты әнімді сұраған. Олармен бірігіп, «Сақиналы аққу» деген кино түсірмекші болғанбыз. Қаржылай дағдарыс болып, тоқтап қалды. Әйтпесе, жоспар дайын.
– Өнер орталығын ашуға не түрткі болды?
Гүлсім, мұғалім
– Оңтүстік Қазақстанның Созақ ауданында Шолаққорған деген ауыл болатын. Сонда екінші сыныпта оқып жүргенімде Шәмші ағамыз келді. Мен «Ана туралы жыр» әнін орындадым. Әнді орындап біткенде Шәмші аға маңдайымнан сүйіп: «Осындай шалғайда тұратын, ауылдан шығатын балалар үшін, шіркін-ай, өнер мектебі ашылса ғой» деді. Сол сөз санама қатты әсер етті. Бүгінде бес қабаттан тұратын орталығымызда 300 орындық залымыз бар. Балет, хореография, би өнері, ұлттық аспаптарға баулу бөлімдерінде жас таланттар дарынын ұштайды. Сондай-ақ, өзіміз концерт береміз, дәмханамыз да бар. Жалпы, бұл кешенде адамға керек нәрсенің бәрі табылады.
– Қазір екінің бірі ән жазады. Бұл қазақ әуенінің бағасын түсіреді деп ойламайсыз ба?
Талғат
– Олар – өзін-өзі насихаттайтындар. Ал, нағыз талант өнердің құнын түсірмейді. Олар өнерді насихаттайды. Егер шынымен өзгеше стиль тауып жатса, халық оны таниды. Ал егер Еуропадан естіп алып, ұлттық нақышы жоқ ән шығарса, ол қашан да арзанқол дүние болып шығады.
– «Талант» өнер орталығының жұмысы қалай жүріп жатыр?
Мира
– «Талант» халықаралық өнер орталығы болғандықтан, шетелдік әріптестерімен тығыз қарым-қатынаста. Қазіргі таңда ол Малайзия, Үндiстан секілді бірқатар елдермен байланыста. Бүкіләлемдік «FIDOF» композиторлар қауымдастығымен де әріптестік орнатып үлгерді. Үздік жобалар шет мемлекеттердегі фестивальдар мен байқауларға қатыстырылады. Сонымен қатар, әрбір тоқсан сайын жас дарын иелері АҚШ-қа шығармашылық сапарлар жасайды. Қазір «Таланттың» белді шәкірттері Кипрге аттанғалы отыр. Сондай-ақ, Голливудтағы «Бақытты балалық шақ» атты фестивальда алты жасар Бибімариям Омарова қазақ, испан, ағылшын тілдерінде ән айтып, актерлік шеберлігімен қалың көрерменді баурап алған еді. Осы байқау барысында Нью Йорк фильм академиясының директоры Ден Маклер Бибімариямның өнеріне сүйсініп, Уолт Диснейге шақырту берді. Ағылшын тілін енді ғана меңгеріп жүргендіктен шақыртуды кейінге қалдырдық.
– Сізді өнер адамдарының ішіндегі ең бақуаттылардың бірі деп жатады, солай ма?
Аслан
– Бақуаттылық, байлық адамға бірден келмейді. Тек маңдай термен, еңбекпен келеді. Кішкентай нәрсе болса да, Алладан адал жолмен берілсе, одан басқа бақыттың керегі жоқ. Ал үйдей үлкен байлық арам жолмен келсе, ең жаманы сол. Маған беріп жатқан несібесі мен ризығына тәубе деймін. Жалпы, Қазақстандағы әр адам еңбек етсе, бақуатты тұруға толық мүмкіндігі бар.
– Жеке концертіңізге қашан шақырасыз?
Сауле
– Бұйыртса, күзде Астана мен Алматыда концерт бермекпін.
– Байқауларды жиі ұйымдастыратыныңызды білеміз. Дегенмен, айтыңызшы, біздегі байқаулар қаншалықты әділ өтеді деп ойлайсыз?
Самал
– Әділетсіздік бар. Ал оның алдын қалай алуға болатынын білмеймін. Білетінім, әншілер байқауға барардың алдында ойлансын. Қатысу керек пе, жоқ па деп. Оның үстіне кейбір байқауларға мемлекеттен ақша бөлінеді. Бірақ ол қаражат ешкімнің қалтасынан шықпаған соң, әркім талан-таражға салады.
– Шәкіртіңіз Еркеш Хасен қайда жүр?
Нариман, студент
– Еркеш қазір «Айгөлек» бағдарламасының жүргізушісі. Болашақта Еркешке жаңа әндер жазғызамыз.
Еркежан СӘТІМБЕК